Λεξικό Διατροφής

Ερυθριτόλη

14 Μαρτίου 2022
26508 Προβολές
3 λεπτά να διαβαστεί
eruthritooli

https://canva.com

Λίγη ιστορία..

Η ερυθριτόλη είναι ένα σάκχαρο το οποίο απαντάται φυσικά σε πολλά φρούτα και λαχανικά και ως εκ τούτου οι άνθρωποι την έχουν καταναλώσει και χρησιμοποιήσει πολλά χρονιά τώρα . Η ερυθριτόλη απομονώνεται για πρώτη φορά από τα άλγη Protococcus vulgaris (Apatococcus lobatus ) το 1852 και στην συνέχεια όταν οι εταιρίες κατάλαβαν τις δυνατότητες και εφαρμογές των πολυολών (σορβιτόλη, γλυκερόλη, ερυθριτόλη) ξεκίνησαν την προσπάθεια παραγωγής των μέσω ζυμώσεων. Πρώτη η Ιαπωνία ενέκρινε την χρήση της ερυθριτόλης αρχές της δεκαετίας του 1990 για χρήση στα τρόφιμα και σήμερα περισσότερες από 55 χώρες έχουν δώσει την έγκριση για χρήση της σε διάφορα τρόφιμα .

Διαβάστε Επίσης: Φυσικές και Τεχνητές Γλυκαντικές Ύλες

Ιδιότητες

  • Σε αντίθεση με άλλες πολυόλες η ερυθριτόλη είναι μη θερμιδική. Λόγω του μικρού μοριακού της μεγέθους το 90% της ερυθριτόλης που προσλαμβάνεται απορροφάται στο λεπτό έντερο αλλά ενώ απορροφάται καλά δεν μεταβολίζεται στον οργανισμό. Τα νεφρά αφαιρούν την ερυθριτόλη από την κυκλοφορία του αίματος και απεκκρίνεται αμετάβλητη στα ούρα. Η μικρή ποσότητα ερυθριτόλης που δεν απορροφάτε στο λεπτό έντερο περνά στο παχύ έντερο όπου απεκκρίνεται αμετάβλητο στα κόπρανα. Δεν ζυμώνεται όπως άλλες πολυόλες οπότε δεν υπάρχει θερμιδική συμβολή από την απορρόφηση των υποπροϊόντων της ζύμωσης όπως τα πτητικά λιπαρά οξέα. Κατά συνέπεια, η ερυθριτόλη δεν συνεισφέρει καθόλου ενέργεια στον οργανισμό (0 θερμίδες/g).
  • Δεδομένου ότι η ερυθριτόλη δεν μεταβολίζεται δεν έχει καμία γλυκαιμική ή επίδραση στην ινσουλίνη δράση . Αυτό το καθιστά ένα ιδιαίτερα χρήσιμο γλυκαντικό για άτομα που επιθυμούν να ρυθμίσουν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα τους μετά το φαγητό .
  • Φυσική προέλευση σε διάφορα προϊόντα όπως κρασί ( προϊόν ζύμωσης με ποσοστά 130-300 mgr/ kg), σάλτα σόγιας ( 910 mgr/kg), πεπόνια ( 22-47 mgr/kg), αχλάδι ( 0-40 mgr/kg), σταφύλια ( 0-42 mgr/kg).
  • Όπως τα φασόλια και ορισμένες τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες οι πολυόλες μπορούν να προκαλέσουν κάποιες ανεπιθύμητες γαστρεντερικές παρενέργειες εάν καταναλωθούν σε υπερβολικές ποσότητες. Τυπικά συμπτώματα υπερκατανάλωσης είναι μετεωρισμός (τυμπανισμός) και υπακτική δράση. Αυτά τα συμπτώματα οφείλονται στην κακή απορρόφηση των χαμηλής απορρόφησης υδατανθράκων και επακόλουθη ζύμωση στο παχύ έντερο. Καθώς η ερυθριτόλη απορροφάται καλά και δεν ζυμώνεται μπορεί να καταναλωθεί σε σχετικά υψηλά επίπεδα χωρίς παρενέργειες. Κλινικές μελέτες έχουν δείξει ότι η ερυθριτόλη είναι η καλύτερα ανεκτή πολυόλη χωρίς ανεπιθύμητες επιδράσεις και σε επίπεδα κατανάλωσης δύο έως τέσσερις φορές υψηλότερα από άλλες πολυόλες. Η ερυθριτόλη είναι καλύτερη ανεκτή από πολλές ίνες όπως η ινουλίνη και καλύτερα ανεκτή από σάκχαρα όπως η λακτόζη.
  • Όλες οι πολυόλες είναι φιλικές προς τα δόντια. Δεν προάγουν την τερηδόνα καθώς δεν μπορούν ή μπορούν μόνο να χρησιμοποιηθούν ελάχιστα ως υπόστρωμα από τα στοματικά βακτήρια όπως ο Streptococcus mutans, που προκαλούν τερηδόνα. Όπως η ξυλιτόλη, η ερυθριτόλη μπορεί να μειώσει την οδοντική πλάκα, μειώνοντας έτσι τον κίνδυνο εμφάνισης και ανάπτυξης τερηδόνας.
  • Όπως και άλλες πολυόλες η ερυθριτόλη είναι ένας δεσμευτής ελεύθερων ριζών. Με δεδομένο το γεγονός ότι η ερυθριτόλη απορροφάται καλά και δεν μεταβολίζεται έχει την ικανότητα να ασκεί την αντιοξειδωτική της δράση ενώ κυκλοφορεί σε όλο το σώμα πριν απεκκριθεί στα ορα.

skoni erithritolis

Χρήση σε Τρόφιμα

Το 2003 η Ευρωπαϊκή Επιστημονική Επιτροπή Τροφίμων κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η ερυθριτόλη (με τον κωδικό Ε 968) είναι ασφαλής για χρήση σε τρόφιμα. Η επιτροπή επιβεβαίωσε ότι η θερμιδική αξία της ερυθριτόλης είναι μικρότερη από 0,9 kJ/g (ή μικρότερη από 0,2 kcal/g) για ημερήσιες προσλήψεις που δεν υπερβαίνουν τα 25 g/ημέρα. Η έγκριση της ερυθριτόλη (Ε 968) από την Ένωση δεν κάλυπτε ακόμη τη χρήση της σε ποτά διότι, σύμφωνα με τη γνωμοδότηση της Επιτροπής, μπορεί να γίνει υπέρβαση του ορίου κατανάλωσης και να προκληθεί υπακτική δράση ,ιδίως σε νεαρούς καταναλωτές, λόγω πρόσληψης της ερυθριτόλη που εμπεριέχεται σε ποτά.

Όμως στις 12 Φεβρουαρίου 2015 η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων εξέδωσε γνωμοδότηση σχετικά με την ασφάλεια της προτεινόμενης διεύρυνσης της χρήσης της ερυθριτόλη (Ε 968) ως προσθέτου τροφίμων. Η Αρχή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η μεγάλη πρόσληψη (σε μία και μόνο περίπτωση) ερυθριτόλη μέσω μη αλκοολούχων ποτών σε επίπεδο που δεν ξεπερνά το 1,6 %, δεν ενέχει κινδύνους για τυχόν υπακτική δράση.

Ζάχαρη εναντίον Ερυθριτόλης

Υπάρχουν αρκετές διαφορές μεταξύ ζάχαρης και ερυθριτόλης ξεκινώντας από το γεγονός ότι η ερυθριτόλη είναι πιο ακριβή . Το οποίο εξηγείται από το γεγονός την διαφορετικής διαδικασίας παραγωγής της μιλάμε για προϊόν ζύμωσης οποίο είναι μέχρι σήμερα χρονοβόρο. Άλλες διαφορές είναι ότι επειδή η ερυθριτόλη έχει 70% της γλυκύτητας της ζάχαρης αυτό σημαίνει ότι δεν μπορεί να αντικατασταθεί στις συνταγές σε αναλογία 1 : 1, επίσης δεν έχει τις ίδιες ιδιότητες με την ζάχαρη όπως για παράδειγμα δεν μπορεί να διαλυθεί εύκολα κατά την ανάμιξη. Δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε μεγάλες ποσότητες διότι δημιουργεί ένα αίσθημα δροσιάς ( τύπου μέντας) που μπορεί να γίνει δυσάρεστο σε κάποιους τύπους προϊόντων ζαχαροπλαστικής. Με την χρήση ερυθριτόλης δεν έχουμε το όμορφο καραμέλιασμα που έχουμε στα προϊόντα αρτοποιίας κάτι που με την ζάχαρη είναι αναμενόμενο και επιθυμητό. Επίσης η ερυθριτόλη τείνει να κρυσταλλοποιηθεί κάτι που μειώνει τον χρόνο ζωής των προϊόντων μας και ουσιαστικά μιλάμε για προϊόντα που πρέπει να καταναλωθούν την ίδια μέρα.

Πάρα τις όποιες διαφορές υπάρχουν μεταξύ της ζάχαρης και της ερυθριτόλης στο μέλλον θα δούμε όλο και περισσότερες χρήσεις της ερυθριτόλης σε διάφορα σκευάσματα χαμηλής θερμιδικής αξίας και πάντα στο πλαίσιο της νομοθεσίας η χρήσης της θα συνεισφέρει στην μείωση της χρήσης της ζάχαρης όπου λειτουργικά είναι εφικτό. 

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Opinion of the Scientific Committee on Food on Erythritol (opinion expressed on 5 March 2003 ) retrieved from  SCF opinion on Erythritol (europa.eu)

 O’Donnell and W. Kearsley ( 2012)  Sweeteners and Sugar Alternatives in Food Technology . John Wiley & Sons, Ltd

Gunnars (2021) Erythritol — Like Sugar Without the Calories? Retrieved from Erythritol — Healthy Sweetener or a Big, Fat Lie? (healthline.com)

 Ellis, E., Today’s Dietitian ,21,8, p. 12 retrieved from  Natural Sweeteners: Erythritol - Today's Dietitian Magazine (todaysdietitian.com)

Μιχάλης Ρισσάκης
Μιχάλης Ρισσάκης Τεχνολόγος Τροφίμων, M.Sc.

Ο Μιχάλης Ρισσάκης είναι Τεχνολόγος Τροφίμων με μεταπτυχιακές σπουδές ( M.Sc with distinction) στην Βιοτεχνολογία καθώς και στην Διαχείριση Ποιότητας ( M.Sc Strategic Quality Management). Εργάζεται σε διάφορες εταιρείες τροφίμων καθώς και στο επιστημονικό τμήμα του medNutrition σε ειδικά θέματα ποιότητας, ασφάλειας και τεχνολογίας τροφίμων .