Λεξικό Διατροφής

Σαγκουίνι

10 Απριλίου 2023
40041 Προβολές
5 λεπτά να διαβαστεί
Τελευταία ενημέρωση 13 Νοεμβρίου 2020
sagkouini

Photo source: www.canva.com

Το σαγκουίνι είναι ευρέως γνωστό εσπεριδοειδές για το μοναδικό του σκούρο χρώμα στη σάρκα του. Αν κόψεις ένα σαγκουίνι στη μέση θα δεις τη βαθιά κοκκινωπή σάρκα του, λόγω μιας πολυφαινολικής ένωσης που ονομάζεται ανθοκυανίνη. Οι ανθοκυανίνες είναι φυσικές χρωστικές που συναντάμε κυρίως στα μοβ φρούτα και λαχανικά, αλλά όχι στα εσπεριδοειδή. Το σαγκουίνι είναι το μοναδικό από την οικογένεια των εσπεριδοειδών που τις περιέχει.

Είναι ένα δέντρο που αναπτύσσεται καλύτερα σε ζεστά, εύκρατα κλίματα (από τον Δεκέμβριο έως τον Απρίλιο). Γνωστό και ως το κόκκινο πορτοκάλι της Σικελίας, αφού ανήκει στο 65% της τοπικής καλλιέργειας, είναι στενός συγγενής των πορτοκαλιών, όμως είναι πιο μικρό και πιο σκούρο στο εσωτερικό του, ενώ διατροφικά είναι αρκετά κοντά.

Ιστορικά στοιχεία

Δεν γνωρίζουμε ακριβώς την προέλευσή του, μπορεί να προέρχονται από την Κίνα ή από τις περιοχές της νότιας Μεσογείου. Περίπου τον 7ο αιώνα εισήχθησαν στη Σικελία τα εσπεριδοειδή από Άραβες εμπόρους όπου καλλιεργήθηκαν ως στολίδι μέχρι τον 16ο αιώνα. Οι Ισπανοί εισήγαγαν την καλλιέργεια πορτοκαλιού στη Νότια Αμερική το 1500 και από εκεί και στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Η πρώτη περιγραφή για το σαγκουίνι στη Σικελία σημειώθηκε στην όπερα Εσπερίδες του 17ου αιώνα (1646). Ο συγγραφέας έγραψε για ένα είδος πορτοκαλιού («aurantium inducum»), το οποίο είναι έντονα χρωματισμένο («purpurei coloris medulla»), που εισήχθη στο νησί από έναν Γενοβέζο ιεραπόστολο από τα νησιά των Φιλιππίνων.

Ποιες ποικιλίες υπάρχουν;

Οι πιο συνηθισμένες ποικιλίες είναι:

  • το Morro
  • το Tarocco
  • Sanguinello

Όλα αυτά τα είδη από σαγκουίνι περιέχουν λιγοστές θερμίδες, αλλά είναι πλούσια σε φυτικές ίνες, βιταμίνες, μέταλλα και αντιοξειδωτικά.

Το Morro έχει βαθυκόκκινη σάρκα και έντονο κόκκινο φλοιό. Το χρώμα της σάρκας του κυμαίνεται από ρουμπίνι με πορτοκαλί φλέβες έως πορτοκαλί και ξεφλουδίζεται πολύ εύκολα. Το συγκεκριμένο είδος από σαγκουίνι, έχει πιο ήπια γεύση και έντονο άρωμα. Το Morro λέγεται ότι ξεκίνησε γύρω από τον Lentini τον 19ο αιώνα.

Το Tarocco καλλιεργείται κυρίως στην Ιταλία γύρω από την Αίτνα. Επίσης, έχει λεπτή πορτοκαλί φλούδα , ελαφρώς κοκκινισμένη, είναι αρκετά γλυκό και δεν περιέχει σπόρους.

Το Sanguinello (ονομάζεται επίσης Sanguinelli στις ΗΠΑ) είναι ένας τύπος που ανακαλύφθηκε στην Ισπανία το 1929. Έχει λιγότερους σπόρους και η σάρκα του είναι γλυκιά και τρυφερή. Ο καρπός του ωριμάζει το χειμώνα, αλλά παραμένει στα δέντρα μέχρι τον Απρίλιο, εάν καλλιεργηθεί στο βόρειο ημισφαίριο. Η φλούδα του είναι κίτρινη συμπαγής και έχει καθαρό χρώμα με κόκκινη απόχρωση ενώ η σάρκα είναι πορτοκαλί με πολλαπλές κόκκινες ραβδώσεις. Αξιοσημείωτο είναι πως έχει την υψηλότερη περιεκτικότητα σε βιταμίνη C από οποιαδήποτε ποικιλία πορτοκαλιού καλλιεργείται στον κόσμο.

Διατροφική αξία

Όπως και τα υπόλοιπα εσπεριδοειδή, το σαγκουίνι περιέχει πολλές βιταμίνες και μέταλλα απαραίτητα για την υγεία του οργανισμού.

Η περιεκτικότητα σε βιταμίνη C κυμαίνεται από 32 έως 42 mg ανά 100 mL

Διατροφική Αξία ανά 100γρ.
Ενέργεια 45 kcal
Πρωτεΐνη 0.65g
Υδατάνθρακες 9.74g
Λίπος 0.42g
Φυτικές Ίνες 1.9g
Βιταμίνη C 52.3mg
Ασβέστιο 26mg
Σίδηρος 0.19mg
Κάλιο 169mg

Πηγή: USDA Food Composition Database

Ποια τα οφέλη του;

Το σαγκουίνι συνδέεται με πολλά οφέλη για την υγεία, λόγω της σημαντικής αντιοξειδωτικής δράσης του. Πιο συγκεκριμένα σημειώνονται οφέλη στην απώλειας βάρους, στη βελτίωσης της υγείας του εντέρου, στη καλύτερη λειτουργία του ανοσοποιητικού, στην προστασίας της καρδιάς και άλλα. Ας τα δούμε ποιο αναλυτικά:

Απώλεια βάρους

Τα συγκεκριμένα εσπεριδοειδή μπορεί να βοηθήσουν στην απώλεια βάρους καθώς είναι χαμηλά σε θερμίδες και πλούσια σε φυτικές ίνες. Οι φυτικές ίνες περνούν από τον πεπτικό σωλήνα πολύ αργά, παρατείνοντας την πέψη στο στομάχι και κρατώντας το για πιο πολλές ώρες με το αίσθημα της πληρότητας.

Ενίσχυση ανοσοποιητικού

Το σαγκουίνι περιέχει μια πλούσια δόση βιταμίνης C σε κάθε μερίδα, επομένως μπορεί να βοηθήσει στην ενίσχυση της ανοσοποιητικής λειτουργίας αυξάνοντας την παραγωγή των λευκών αιμοσφαιρίων, προστατεύοντάς τον οργανισμό από ασθένειες και μολύνσεις.

blood orange drinking

Βελτίωση υγείας του εντέρου

Το σαγκουίνι είναι μια εξαιρετική πηγή φυτικών ινών, με σχεδόν 3 γραμμάρια σε μία μόνο μερίδα.
Οι φυτικές ίνες μπορούν να προάγουν την κινητικότητά του εντέρου και να αποτρέψουν τη δυσκοιλιότητα.
Επίσης είναι ευεργετικές για τη θεραπεία πολλών άλλων καταστάσεων, συμπεριλαμβανομένων των αιμορροΐδων και της εκκολπωματίτιδας .
Η προσθήκη περισσότερων φυτικών ινών στη διατροφή μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση της υγείας του μικροβιώματος του εντέρου, της κοινότητα των μικροβίων και των υπόλοιπων μικροοργανισμών που ζουν στο ανθρώπινο έντερο και συμμετέχει στην ανθρώπινη υγεία.

Προστασία της καρδιάς

Οι διαλυτές φυτικές ίνες και τα φλαβονοειδή που περιέχονται σε μεγάλη ποσότητα σε κάθε σαγκουίνι μπορούν να βελτιώσουν τα επίπεδα χοληστερόλης αυξάνοντας την χοληστερόλη HDL και μειώνοντας την LDL χοληστερόλη και τα τριγλυκερίδια.
Επίσης η υψηλή περιεκτικότητα σε κάλιο στο σαγκουίνι μπορεί να βοηθήσει στη διαχείριση της υψηλής αρτηριακής πίεσης, η οποία είναι μια κύρια αιτία καρδιαγγειακής νόσου, εγκεφαλικού επεισοδίου και στεφανιαίας νόσου.
Μια μελέτη έδειξε ότι η κατανάλωση 500 ml χυμού κόκκινου πορτοκαλιού του εμπορίου μείωσε τα επίπεδα ολικής και LDL χοληστερόλης. Επιπλέον, η συμπλήρωση βιταμίνης C (500 mg/ημέρα) για τέσσερις εβδομάδες αποδείχθηκε ότι μειώνει τα επίπεδα LDL και τριγλυκεριδίων. Με αυτόν τον τρόπο, το βελτιωμένο προφίλ λιπιδίων μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του κινδύνου καρδιαγγειακής νόσου.

Πρόληψη κατά του διαβήτη

Όπως τα περισσότερα εσπεριδοειδή έτσι και το σαγκουίνι περιέχει τα φλαβονοειδή που σχετίζονται άμεσα με τη μειωμένη αντίσταση στην ινσουλίνη και την καλύτερη διαχείριση της γλυκόζης στο αίμα. Μελέτες έδειξαν, επίσης, πως τα φλαβονοειδή περιορίζουν τη συχνότητα εμφάνισης φλεγμονών, οι οποίες, όταν είναι χρόνιες, συνδέονται με την εκδήλωση διαβήτη.

Αντιοξειδωτική δράση

Τα αντιοξειδωτικά είναι ενώσεις που μπορεί να βοηθήσουν στην εξουδετέρωση των επιβλαβών ελεύθερων ριζών για τη μείωση της φλεγμονής και την πρόληψη της βλάβης των κυττάρων στο σώμα μας. Άλλα αντιοξειδωτικά που περιέχει το σαγκουίνι εκτός από τις ανθοκυανίνες και τα φλαβονοειδή είναι τα φαινολικά οξέα και τα καροτενοειδή και τα υδροξυκιναμωμικά οξέα.

Επομένως, με τις τεράστιες ποσότητες αντιοξειδωτικών και βιταμίνης C σε αυτό το φρούτο, το σώμα μας μπορεί να προστατευτεί από επικίνδυνες ασθένειες, όπως ο καρκίνος.

Προάγει την υγεία του δέρματος

Όπως αναφέρθηκε, το σαγκουίνι είναι πλούσιο σε βιταμίνη C, η οποία παρέχει αντιοξειδωτική προστασία έναντι της φωτοφθοράς που προκαλείται από την υπεριώδη ακτινοβολία . Επιπλέον, περιέχουν βήτα-κρυπτοξανθίνη, η οποία μετατρέπεται σε βιταμίνη Α στο σώμα. Αυτή η βιταμίνη είναι γνωστή για τα αντιρυτιδικά και αντιγηραντικά της αποτελέσματα.

Σαγκουίνι και Εγκυμοσύνη

Γνωστό και ως βιταμίνη Β9, το φυλλικό οξύ είναι ένα ζωτικής σημασίας θρεπτικό συστατικό, ειδικά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Μελέτες δείχνουν ότι μειώνει τον κίνδυνο γενετικών ανωμαλιών, όπως συγγενείς καρδιακές παθήσεις, ανωμαλίες του ουροποιητικού συστήματος ακόμη και ορισμένους παιδικούς καρκίνους.
Δεν είναι περίεργο, λοιπόν, ότι τα προγεννητικά σχήματα συμπληρωμάτων περιλαμβάνουν φολικό οξύ (μια μορφή φυλλικού οξέος).

Πως να το εντάξεις στη διατροφή σου

Το σαγκουίνι έχει μια ελαφρώς γλυκιά, ξινή και πικάντικη γεύση.

Σου δίνω μερικές ιδέες για το πως θα το αξιοποιήσεις στη διατροφή σου:

  • Μπορείς να φτιάξεις κέικ με χυμό από σαγκουίνι αντί για πορτοκάλι
  • Παγωτό σορμπέ, με γεύση σαγκουίνι
  • Μπορείς επίσης να το χρησιμοποιήσεις στις σαλάτες κομμένο σε κύβους
  • Μέσα σε χυμό για να προσθέσεις μια γευστική πινελιά !
  • Εναλλακτικά, μπορείς να χρησιμοποιήσεις σε dressing και σάλτσες για μια επιπλέον έκρηξη γεύσης και θρεπτικών συστατικών.
  • Όπως και τα υπόλοιπα εσπεριδοειδή, το σαγκουίνι μπορείς να το απολαύσεις ως απλό σνακ εν κινήσει. Απλά ξεφλούδισε το και απόλαυσέ το!

Τι πρέπει να προσέξεις

Όπως όλα τα εσπεριδοειδή, έτσι και το σαγκουίνι είναι όξινο.

Αυτό μπορεί να προκαλέσει καούρα σε ορισμένους ανθρώπους, επομένως χρειάζεται προσοχή σε όσους έχουν ιστορικό.

Το σαγκουίνι όπως προαναφέρθηκε είναι πλούσιο σε κάλιο. Είναι σημαντικό να λαμβάνουμε αρκετό κάλιο στη διατροφή μας, αλλά η υπερβολική ποσότητα μπορεί να προκαλέσει προβλήματα σε άτομα που τους έχουν συνταγογραφηθεί βήτα-αναστολείς. Αυτά τα φάρμακα αυξάνουν τα επίπεδα καλίου, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε βλάβη της καρδιάς.

Τα άτομα με νεφρικά προβλήματα, ιδιαίτερα αυτά που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση, πρέπει να προσέχουν την κατανάλωση τροφίμων που είναι πλούσια σε κάλιο, όπως επίσης και όσοι λαμβάνουν διουρητικά φάρμακα.

Συμπερασματικά

Το σημαντικότερο διατροφικό χαρακτηριστικό που έχει το σαγκουίνι και το κάνει να υπερτερεί διατροφικά από το πορτοκάλι είναι ο συνδυασμός από τα ιδιαίτερα αντιοξειδωτικά συστατικά του, τις φυτικές ίνες και το κάλιο τα οποία βοηθούν στη βελτίωση της υγείας σας με πολλούς τρόπους. Πρόσθεσέ το στη διατροφή σου και απόλαυσε τα οφέλη που σου προσδίδουν τα θρεπτικά συστατικά που περιέχει.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Giuseppe Grosso, Fabio Galvano, Antonio Mistretta, Stefano Marventano, Francesca Nolfo, Giorgio Calabrese, Silvio Buscemi, Filippo Drago, Umberto Veronesi, Alessandro Scuderi. Red Orange: Experimental Models and Epidemiological Evidence of Its Benefits on Human Health. 2013; 2013: 157240. doi:10.1155/2013/157240. PMID:23738032

U.S. Department of Agriculture, Agricultural Research Service. (2021). FoodData Central. Blood orange, update on (22.12.2022). (accessed on 1th March 2023): https://fdc.nal.usda.gov/fdc-app.html#/food-details/1745219/nutrients

National Institutes of Health, Office of Dietary Supplements website. Potassium – fact sheet for health professionals.ods.od.nih.gov/factsheets/Potassium-HealthProfessional/. Updated June 2, 2022. Accessed June 6, 2022.

Elizabeth A.Miles and Philip C. Calder. Effects of Citrus Fruit Juices and Their Bioactive Components on Inflammation and Immunity: A Narrative Review. 2021; 12: 712608. doi:10.3389/fimmu.2021.712608. PMID:34249019

Gopalsamy Rajiv Gandhi, Alan Bruno Silva Vasconcelos, Ding-Tao Wu, Hua-Bin Li, Poovathumkal James Antony, Hang Li, Fang Geng, Ricardo Queiroz Gurgel, Narendra Narain, Ren-You Gan. Citrus Flavonoids as Promising Phytochemicals Targeting Diabetes and Related Complications: A Systematic Review of In Vitro and In Vivo Studies. 2020 Oct; 12(10): 2907. doi:10.3390/nu12102907. PMID:32977511

 

Λουκία Δραγανιδάκη
Λουκία Δραγανιδάκη Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος

Η Λουκία Δραγανιδάκη είναι Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, Master Practitioner in Eating Disorders & Obesity. Επαγγελματικά δραστηριοποιείται στο διαιτολογικό της γραφείο παρακολουθώντας περιστατικά διαχείρισης βάρους.