Τι είναι η φλεγμονή;
Η φλεγμονή είναι μια φυσιολογική διαδικασία του ανοσοποιητικού μας συστήματος που ενεργοποιείται όταν το σώμα αντιλαμβάνεται κάποια απειλή, όπως λοίμωξη, τραυματισμό ή τοξίνες. Η φλεγμονή είναι ένας μηχανισμός άμυνας που βοηθά στην αποκατάσταση και στην προστασία των ιστών. Ωστόσο, όταν είναι χρόνια ή υπερβολική, μπορεί να προκαλέσει προβλήματα υγείας.
Πώς προκαλείται;
Μια φλεγμονή μπορεί να προκληθεί από διάφορους παράγοντες όπως:
-
Μολύνσεις από ιούς ή βακτήρια (οδηγούν σε οξεία φλεγμονή).
-
Παθολογικές καταστάσεις, όπως αυτοάνοσες ασθένειες (χρόνια φλεγμονή).
-
Περιβαλλοντικοί παράγοντες: χρόνιο στρες, έκθεση σε τοξίνες, κακή διατροφή, κάπνισμα & κατανάλωση αλκοόλ, παχυσαρκία & καθιστική ζωή (χρόνια φλεγμονή).
Ποιες οι πιθανές επιπτώσεις της;
Η οξεία φλεγμονή είναι η άμεση αντίδραση του οργανισμού σε τραυματισμό ή μόλυνση, και είναι συνήθως βραχυπρόθεσμη. Οι πιθανές επιπτώσεις της οξείας φλεγμονής είναι:
- Επούλωση και αποκατάσταση: Η οξεία φλεγμονή αποτελεί έναν θετικό μηχανισμό που βοηθά στην καταπολέμηση μολύνσεων ή στην αποκατάσταση τραυμάτων. Τα φλεγμονώδη κύτταρα (ουδετερόφιλα, μακροφάγα) καταστρέφουν τα παθογόνα και τα κατεστραμμένα κύτταρα, επιτρέποντας την αναγέννηση των ιστών.
- Οίδημα και πόνος που οφείλεται σε ουσίες που απελευθερώνονται κατά τη φλεγμονώδη απόκριση (κυτοκίνες & προσταγλανδίνες).
- Πυρετός λόγω απελευθέρωσης πυρετογόνων, τα οποία αυξάνουν τη θερμοκρασία του σώματος για την καταπολέμηση των παθογόνων.
- Διάδοση της φλεγμονή: Εάν η φλεγμονώδης αντίδραση δεν ελεγχθεί, μπορεί να εξαπλωθεί σε γειτονικούς ιστούς ή όργανα, οδηγώντας σε επιπλοκές όπως το απόστημα ή ακόμη και σηψαιμία, εάν τα παθογόνα διαφύγουν στην κυκλοφορία του αίματος.
Η επίμονη, χρόνια φλεγμονή από την άλλη φαίνεται πως αυξάνει σημαντικά την ανάπτυξη εκφυλιστικών νόσων όπως:
-
Αθηροσκλήρωση
-
Καρδιαγγειακές παθήσεις
-
Άσθμα
-
Διαβήτης τύπου 2
-
Καρκίνος
-
Αρθρίτιδα
-
Νευροεκφυλιστικές νόσοι, όπως η νόσος Αλτσχάιμερ
Ποιος ο ρόλος της διατροφής;
Η διατροφή διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στη διαχείριση της φλεγμονής. Ορισμένα τρόφιμα μπορούν να προάγουν τη φλεγμονή, ενώ άλλα έχουν αντιφλεγμονώδη δράση. Μια καλά ισορροπημένη διατροφή που περιλαμβάνει συγκεκριμένα αντιφλεγμονώδη τρόφιμα μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της φλεγμονής και στην πρόληψη χρόνιων νοσημάτων.
Τι είναι η αντιφλεγμονώδης διατροφή και γιατί να την ακολουθήσεις;
Η αντιφλεγμονώδης διατροφή στοχεύει στη μείωση της φλεγμονής μέσω της κατανάλωσης τροφών πλούσιων σε αντιοξειδωτικά, ωμέγα-3 λιπαρά και φυτικές ίνες. Τα τρόφιμα αυτά βοηθούν στην καταστολή των φλεγμονωδών αντιδράσεων, ενισχύοντας την υγεία του ανοσοποιητικού και μειώνοντας τον κίνδυνο χρόνιων ασθενειών. Είναι σημαντικό να την ακολουθήσει κανείς για μακροχρόνια ευεξία και προστασία από φλεγμονώδεις παθήσεις.
Τρόφιμα που πρέπει να προτιμάς και τρόφιμα που πρέπει να αποφεύγεις
Προτιμάμε:
-
Φρούτα και λαχανικά (ιδιαίτερα πράσινα φυλλώδη και μούρα)
-
Λιπαρά ψάρια πλούσια σε ωμέγα-3 (π.χ., σολομός, σαρδέλες)
-
Ελαιόλαδο και ξηρούς καρπούς (π.χ., αμύγδαλα, καρύδια)
-
Ολικής αλέσεως δημητριακά (π.χ., βρώμη, καστανό ρύζι)
-
Ροφήματα πλούσια σε αντιοξειδωτικά όπως πράσινο τσάι & κακάο.
Αποφεύγουμε:
-
Τρόφιμα επεξεργασμένα, με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη ή τρανς λιπαρά (π.χ., fast food)
-
Τηγανητά τρόφιμα
-
Κόκκινο κρέας και επεξεργασμένα κρέατα (π.χ., αλλαντικά)
-
Υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ
Τι άλλο να προσέξεις
Εκτός από τη διατροφή, ένας υγιεινός τρόπος ζωής μπορεί να ενισχύσει την αντιφλεγμονώδη δράση του οργανισμού μας επομένως πολύ σημαντικό ρόλο παίζουν και :
-
Η φυσική άσκηση: Βασικός στόχος για τουλάχιστον 150 λεπτά (30 λεπτά, 5 ημέρες την εβδομάδα) αερόβιας σωματικής άσκησης μέτριας έντασης (π.χ. γρήγορο περπάτημα ή τέννις) ή 75 λεπτά την εβδομάδα αερόβια σωματική άσκηση υψηλής έντασης και επιπλέον δραστηριότητες μυικής ενδυνάμωσης μέτριας ή υψηλής έντασης για τουλάχιστον 2 μέρες την εβδομάδα.
-
Επαρκής και ποιοτικός ύπνος: Τουλάχιστον 7 – 9 ώρες ανά νύκτα.
-
Διαχείριση του στρες.
-
Επαρκής ενυδάτωση.