Eίναι αλήθεια ότι λίγοι είναι οι καταναλωτές, οι οποίοι είναι σε θέση να γνωρίζουν κάτω από ποιες συνθήκες πρέπει να διατηρούνται τα τρόφιμα που αγοράζουν καθημερινά. Είναι πολύ σημαντική, λοιπόν, η ενημέρωση, πέρα από την σωστή επιλογή των τροφίμων στο σούπερ μάρκετ, για τον τρόπο συντήρησης τους και κυρίως για τη σωστή χρήση του ψυγείου.
- Μεταφορά από το Σούπερμάρκετ
- Διαχείριση Τροφίμων στο Σπίτι
- Σωστή Αποθήκευση στο Ψυγείο
- Αποθήκευση στην Κατάψυξη
- Πιθανή Διακοπή Ρεύματος
- Μύθοι για την Ασφάλεια Τροφίμων
- Ασφαλές φαγητό & Ταξίδια
- Ασφάλεια στο Ψήσιμο
Mεταφορά από το σουπερμάρκετ στο σπίτι
H κλινική διαιτολόγος Νικολέττα Ντορζή θα σας βοηθήσει στο πώς να μεταφέρετε τα τρόφιμα από το σουπερμάρκετ στο σπίτι σας με ασφάλεια.
Αφήστε τα προϊόντα ψυγείου για το τέλος
Κάντε πρώτα όλες τις άλλες αγορές σας αφήνοντας για το τέλος τα προϊόντα του ψυγείου και της κατάψυξης.
Ομαδοποιήστε τα προϊόντα
Ομαδοποιήστε τα προϊόντα που αγοράζετε, ανάλογα με το πώς αποθηκεύονται (ντουλάπια, ψυγείο, κατάψυξη)
Απομονώστε τρόφιμα που μπορεί να βγάλουν υγρά
Τρόφιμα που μπορεί να βγάλουν υγρά κατά τη μεταφορά τους (φρέσκα κρέατα και ψάρια, τυριά σε άλμη) είναι καλό να απομονώνονται από τα υπόλοιπα.
Τοποθετήστε τα κατεψυγμένα όλα μαζί
Βάλτε επίσης τα κατεψυγμένα προϊόντα όλα μαζί, για να διατηρήσουν τη θερμοκρασία τους για περισσότερη ώρα.
Κατεβάστε και αποθηκεύστε τα τρόφιμα ψυγείου
Αν έχετε πολλές σακούλες με ψώνια, κατεβάζετε από το αυτοκίνητο πρώτα τις σακούλες με τα τρόφιμα του ψυγείου και της κατάψυξης και τα αποθηκεύετε αμέσως.
Μεταφέρετε σε καθαρές σακούλες
Όλα τα ψώνια θα πρέπει να μεταφέρονται μέσα σε καθαρές σακούλες. Μην αφήνετε τα τρόφιμα να ακουμπούν στο πορτμπαγκάζ ή στο κάθισμα του αυτοκινήτου ιδιαίτερα αν μεταφέρετε με το αυτοκίνητο σας και κατοικίδια, που μπορεί να έχουν αφήσει τρίχες ή άλλα εκκρίματα.
Χρησιμοποιήστε σε μονωτικές σακούλες αν δεν αποθηκεύσετε άμεσα
Αν δεν πηγαίνετε σπίτι αμέσως μετά το σουπερμάρκετ, φροντίστε να τοποθετήσετε τα κατεψυγμένα τρόφιμα σε ειδικές μονωτικές σακούλες. Καλό είναι να έχετε φτάσει σπίτι μέσα σε 1 ώρα από την έξοδο των τροφίμων από το ψυγείο (τον χειμώνα) ή μέσα σε 30 λεπτά το καλοκαίρι.
Πώς να βάλετε τα τρόφιμα το καλοκαίρι
Το πιο ζεστό μέρος του αυτοκινήτου, ιδιαίτερα το καλοκαίρι, είναι το πορτμπαγκάζ. Τα παγωμένα τρόφιμα, είναι καλό να τα βάζετε πάνω στα καθίσματα του αυτοκινήτου, έχοντας αναμμένο το κλιματιστικό.
Διαχείριση τροφίμων στο σπίτι
Πώς πρέπει να διαχειριζόμαστε την αποθήκευση των τροφίμων μετά από τα ψώνια στο σούπερ μάρκετ; Ο Πάρης Παπαχρήστος απαντάει για αυτό το θέμα στη ραδιοφωνική εκπομπή του ΑΝΤ1 97,2 Fm και στον δημοσιογράφο κ. Ιωάννου.
Έλεγχος ημερομηνίας λήξης
Ελέγχετε πάντοτε την ημερομηνία λήξης των προϊόντων που αγοράσατε (αν δεν το κάνατε στο σούπερ μάρκετ). Δείτε αντίστοιχα τις ημερομηνίες που έχουν τα προϊόντα στα ντουλάπια ή το ψυγείο και αποθηκεύστε μπροστά τα προϊόντα που λήγουν πιο σύντομα και προς τα πίσω αυτά που λήγουν πιο μετά.
Αν υπάρχει χώρος
Αν υπάρχει αρκετός χώρος, καλό είναι να βλέπετε όλα σας τα τρόφιμα μέσα στα ντουλάπια ή το ψυγείο για να μην ξεχαστούν και χαλάσουν.
Διαβάστε τις οδηγίες φύλαξης
Αν υπάρχουν οδηγίες στη συσκευασία για το πώς να φυλάξετε ή να προετοιμάσετε ένα τρόφιμο για μαγείρεμα, βεβαιωθείτε ότι θα τις ακολουθήσετε, διότι ορισμένα τρόφιμα χρειάζονται ειδική μεταχείριση.
Διατηρείτε καθαρούς τους χώρους
Διατηρείτε τα ντουλάπια και το ψυγείο καθαρά, για την αποφυγή συγκέντρωσης μικροβίων και εντόμων.
Χρησιμοποιήστε αεροστεγείς σακούλες
Μπορείτε να αποθηκεύετε τα τρόφιμα σε ειδικές πλαστικές σακούλες για τρόφιμα που κλείνουν αεροστεγώς, για να διατηρήσετε τη φρεσκάδα τους για περισσότερο χρόνο.
Αναγράψτε το περιεχόμενο και την ημερομηνία
Μπορείτε να γράψετε πάνω σε κάθε σακούλα τι περιέχει, καθώς και την ημερομηνία αγοράς του προϊόντος.
Ξηρά τρόφιμα σε μπολ
Τα ξηρά τρόφιμα όπως αλεύρι, ρύζι, μπισκότα, κουλουράκια, μπορείτε να τα αποθηκεύετε σε καθαρά μπολ που κλείνουν αεροστεγώς, για να διατηρούν τη φρεσκάδα τους για μεγαλύτερο διάστημα.
Πώς πρέπει να είναι τα ντουλάπια;
Τα ντουλάπια όπου φυλάσσονται τα τρόφιμα, εκτός από καθαρά και σκοτεινά, θα πρέπει να είναι και δροσερά, ιδανικά σε θερμοκρασία 10 - 15°C ή τουλάχιστον κάτω από 29°C. Tα ντουλάπια όπου φυλάσσονται τα τρόφιμα πρέπει να είναι μακριά από τους φούρνους, τις εστίες μαγειρέματος, τα ψυγεία και τα πλυντήρια, γιατί είναι συσκευές που παράγουν θερμότητα και υγρασία και πιθανόν να συντελέσουν στη γρήγορη αλλοίωση των τροφίμων.
Καθαρίστε τις συσκευασίες πριν τις ανοίξετε
Οι κονσέρβες και οι συσκευασίες των τροφίμων πρέπει να ξεσκονίζονται πριν ανοιχτούν, γιατί κατά το άνοιγμα τους οι σκόνες ή ακαθαρσίες μπορεί να πέσουν στο βρώσιμο περιεχόμενο.
Μην αποθηκεύετε τρόφιμα κάτω από το νεροχύτη ή κοντά σε απορρυπαντικά
Μην αποθηκεύετε οτιδήποτε κάτω από το νεροχύτη ή οπουδήποτε υπάρχουν υδραυλικές σωλήνες, γιατί εκεί προσελκύονται έντομα και τρωκτικά. Επίσης, τυχόν διαρροές από τους σωλήνες, μπορεί να καταστρέψουν τα τρόφιμα.
Μην αποθηκεύετε τρόφιμα κοντά σε απορρυπαντικά, καθαριστικά ή άλλα χημικά.
Τι πρέπει να γνωρίζετε για το ψυγείο;
- Διατηρήστε το ψυγείο κρύο, μεταξύ 1oC και 4oC. Σε αυτήν την συγκεκριμένη κλίμακα θερμοκρασιών, τα βακτήρια που χαλούν τα τρόφιμα, αναπτύσσονται πολύ πιο αργά. Γενικότερα, υπάρχει διακύμανση της θερμοκρασίας ιδιαίτερα από εποχή σε εποχή. Χρησιμοποιήστε ένα θερμόμετρο για να ελέγχετε την θερμοκρασία
- Διατηρήστε τα τρόφιμα είτε τυλιγμένα είτε σε καλυμμένα δοχεία. Σφραγίστε τα δοχεία καλά έτσι ώστε να αποτραπεί η απώλεια υγρασίας και η απορρόφηση ξένων προς το τρόφιμο οσμών.
- Μεταφέρετε το περιεχόμενο ανοιγμένων κονσερβών σε καθαρά δοχεία. Είναι ασφαλές να διατηρείται ανοιγμένες κονσέρβες στο ψυγείο, αλλά είναι δυνατόν έτσι να υπάρξει αλλοίωση της γεύσης του περιεχομένου της κονσέρβας.
- Διατηρήστε τα ωμά κρέατα σε ξεχωριστά πλαστικά πακέτα ή σε μπολ, στο χαμηλότερο ράφι του ψυγείου. Αυτό θα προφυλάξει την μετατόπιση των χυμών των κρεάτων σε άλλα τρόφιμα. Το χαμηλότερο ράφι του ψυγείου συνήθως είναι και το πιο ψυχρό.
- Αποθηκεύστε τα τρόφιμα αμέσως. Αποφύγετε να αφήσετε τρόφιμα που αλλοιώνονται γρήγορα σε θερμοκρασία δωματίου για πολύ.
- Για γρηγορότερη ψύξη, αποθηκεύστε τα μαγειρεμένα φαγητά σε μικρές ποσότητες και σε χαμηλά δοχεία. Σε μεγάλες ποσότητες τροφίμων η θερμοκρασία πέφτεί κάτω από 4 0C πολύ πιο αργά.
- Αποφύγετε να υπερφορτώσετε το ψυγείο σας με τρόφιμα. Ο κρύος αέρας χρειάζεται χώρο για να κυκλοφορήσει.
- Χρησιμοποιήστε τις ειδικές θήκες που βρίσκονται στο ψυγείο. Το κρέας έτσι διατηρείται περισσότερο κρύο και έτσι παραμένει φρέσκο για μεγαλύτερο διάστημα. Παρόλα αυτά, τα αυγά θα πρέπει να διατηρούνται στις χάρτινες συσκευασίες και όχι στις ειδικές θήκες που βρίσκονται στην πόρτα γιατί στο συγκεκριμένο μέρος του ψυγείου υπάρχουν οι μεγαλύτερες απώλειες ψύξης.
- Ποτέ να μην εμπιστεύεστε ένα τρόφιμο από τα εξωτερικά χαρακτηριστικά. Ένα τρόφιμο είναι δυνατόν να φαίνεται ή να μυρίζει φυσιολογικά, αλλά να μην είναι πλέον ασφαλές να καταναλωθεί.
Η οδηγία από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας είναι ξεκάθαρη: Όταν υπάρχει αμφιβολία για την υγιεινή ενός τροφίμου, θα πρέπει να πετιέτα
Αποθήκευση στον καταψύκτη
- Για μακροχρόνια διατήρηση των τροφίμων στον καταψύκτη, η θερμοκρασία κατάψυξης θα πρέπει να είναι κάτω από -18 0C. Γενικότερα, όσο πιο κρύος είναι ο καταψύκτης, τόσο καλύτερη είναι η διατήρηση. Για αυτόν τον λόγο θα πρέπει να ελέγχεται τακτικά η θερμοκρασία του καταψύκτη.
- Αποθηκεύστε τα αγορασμένα τρόφιμα, στις αρχικές τους συσκευασίες. Συνήθως, οι εμπορικές συσκευασίες είναι αεροστεγείς.
- Πριν να καταψύξετε ένα πακέτο, τοποθετήστε ετικέτα με την ημερομηνία και τον αριθμό των μερίδων.
- Οργανώστε τον καταψύκτη. Τοποθετήστε τα παλιότερα τρόφιμα μπροστά, έτσι ώστε να χρησιμοποιηθούν πρώτα. Ταξινομήστε παρόμοια τρόφιμα μαζί, έτσι ώστε να τα βρείτε ευκολότερα.
- Θυμηθείτε πως κάποια τρόφιμα δεν παγώνουν τόσο καλά. Τέτοια τρόφιμα είναι η μπανάνα, οι φρέσκες ντομάτες, το μαρούλι, το σέλινο, η μαγιονέζα, οι ωμές πατάτες και όλα τα τρόφιμα τα οποία περιέχουν αυτά τα συστατικά. Η κατάψυξη επηρεάζει την ποιότητα των συγκεκριμένων τροφίμων και όχι την ασφάλεια τους.
- Για να διατηρήσετε τα λαχανικά για μεγαλύτερο διάστημα στον καταψύκτη, βράστε τα για ένα έως τρία λεπτά και στην συνέχεια ρίξτε τα σε κρύο νερό. Στην συνέχεια φυλάξτε τα στην κατάψυξη σε αεροστεγείς πλαστικές σακούλες.
Σε περίπτωση που πέσει το ρεύμα;
- Μην ανοιγοκλείνετε άσκοπα την πόρτα του ψυγείου και της κατάψυξης. Αν μπορείτε, προμηθευτείτε πάγο και τοποθετήσετε τον στο ψυγείο και στην κατάψυξη. Έτσι, τα τρόφιμα θα παραμείνουν παγωμένα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
- Στο ψυγείο, τα τρόφιμα μπορούν να μείνουν παγωμένα χωρίς ρεύμα, για 4-6 ώρες, εφόσον δεν ανοιγοκλείνετε την πόρτα.
- Τα παγωτά και τα κατεψυγμένα γλυκά δεν πρέπει να ξαναπαγώσουν, από τη στιγμή που θα ξεπαγώσουν.
- Τρόφιμα που έχουν έρθει σε επαφή με υγρά από κρέατα, ψάρια και πουλερικά πρέπει να πετάγονται.
Μύθοι για την ασφάλεια τροφίμων
Το μαγείρεμα σκοτώνει τα μικρόβια
Το μαγείρεμα δεν καταστρέφει όλα τα μικρόβια, ειδικά αν ένα τρόφιμο δεν είναι επιμελώς μαγειρεμένο. Μην παραλείπετε να βάζετε το φαγητό που περίσσεψε στο ψυγείο.
Δεν μπορώ να επαναψύξω το κρέας που ξεπάγωσε
Αν έχει ακόμη κρυστάλλους, δεν έχει αποψυχθεί πλήρως και δεν έχει μείνει στο ψυγείο για παραπάνω από μία μέρα, μπορεί να ξαναμπεί στην κατάψυξη. Θα πρέπει, όμως, να γνωρίζετε ότι το κρέας θα χάσει τμήμα της ποιότητάς του. Η καλύτερη λύση, αν έχετε ήδη ξεκινήσει τη διαδικασία της απόψυξης, είναι πρώτα να το μαγειρέψετε και μετά να το καταψύξετε.
Μπορώ να καταναλώσω ένα φαγητό, αν έχει καλή γεύση και δεν μυρίζει περίεργα
Δεν μπορείτε να βασιστείτε στη γεύση, στη μυρωδιά ή στην εμφάνιση ενός φαγητού για να το θεωρήσετε κατάλληλο για βρώση. Τα βακτήρια στα τρόφιμα πολλαπλασιάζονται μέσα σε ελάχιστο χρόνο, χωρίς αυτό να είναι εμφανές. Αν έχετε αμφιβολίες για την ασφάλεια ενός τροφίμου, πετάξτε το, χωρίς καν να το δοκιμάσετε.
Αν βγάλω τη μούχλα από ένα τρόφιμο, μπορώ να καταναλώσω το υπόλοιπο
Εάν σε ένα τρόφιμο υπάρχει μούχλα, πετάξτε το δίχως δεύτερη σκέψη. Με εξαίρεση τα σκληρά τυριά, όπου, αν αφαιρεθεί η μούχλα, μπορούν να καταναλωθούν, σε όλα τα υπόλοιπα τρόφιμα (συμπεριλαμβανομένων και των μαλακών τυριών) η μούχλα είναι σημάδι ότι δεν είναι πλέον κατάλληλα προς κατανάλωση.
Οι πλαστικοί δίσκοι κοπής είναι λιγότερο ασφαλείς από τους ξύλινους
Είτε ξύλινοι είτε πλαστικοί, οι δίσκοι κοπής θα πρέπει να καθαρίζονται σχολαστικά, με ζεστό νερό και σαπούνι, ούτως ώστε να αποφεύγεται η μεταφορά βακτηρίων. Οι πλαστικοί δίσκοι διαθέτουν, ωστόσο, μια δικλείδα ασφαλείας∙ τα βακτήρια του ωμού κρέατος δεν μπορούν να επιβιώσουν πάνω στο πλαστικό στον ίδιο βαθμό που επιβιώνουν πάνω στο ξύλο. Επιπλέον, οι πλαστικοί δίσκοι καθαρίζονται πιο εύκολα. Αν, παρ’ όλα αυτά, προτιμάτε τον ξύλινο δίσκο για την κοπή του κρέατος, φροντίστε να τον χρησιμοποιείτε μόνο για το κρέας και να τον πλένετε προσεκτικά μετά από κάθε χρήση.
Το γάλα το αποθηκεύω στην πόρτα του ψυγείου
Λάθος. Τα ράφια στην πόρτα του ψυγείου είναι οι περιοχές με την υψηλότερη θερμοκρασία (10-150 C) και προορίζονται για προϊόντα που χρειάζονται ελαφρά ψύξη, όπως για παράδειγμα ποτά, μουστάρδα και μαργαρίνη.Το γάλα πρέπει να αποθηκεύεται στα μεσαία ράφια (4-50 C) ή στο ψηλότερο ράφι του ψυγείου (80 C).
Γνωρίζετε ότι υπάρχει κίνδυνος τροφοδηλητηρίασης με, πιθανόν, σοβαρές συνέπειες για την υγεία μας, όταν το φαγητό ξεπαγώνει εκτός ψυγείου;
Ο σωστότερος τρόπος ξεπαγώματος είναι η τοποθέτηση στη συντήρηση του ψυγείου (από το προηγούμενο βράδυ), ή εναλλακτικά (δεν προτιμάται) σε κρύο νερό. Με αυτόν τον τρόπο αποφεύγεται, όσο είναι δυνατόν, η ανάπτυξη βακτηριδίων στα τρόφιμα.
Ταξίδια και ασφαλές φαγητό
Κάθε φορά που αποφασίζουμε να κάνουμε ένα ταξίδι και να φύγουμε από το σπίτι μας θα πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας κάποιες οδηγίες για τη σωστή επιλογή των γευμάτων προκειμένου να αποφύγουμε τα επικίνδυνα προϊόντα που μπορούν να βλάψουν την υγεία μας.
- Επιλέγετε καταστήματα, που φαίνονται ότι εφαρμόζουν τα απαραίτητα μέτρα υγιεινής, για την ασφάλεια των τροφίμων.
- Έτοιμα σάντουιτς (με αλλαντικά, τυρί, αυγά, διάφορες σαλάτες ή σάλτσες, κ.λπ.) πρέπει να διατηρούνται στο ψυγείο.
- Έτοιμα snacks (τυρόπιτες, πίτσες, σπανακόπιτες, κ.λπ.) πρέπει να διατηρούνται σε θερμοκρασία μεγαλύτερη των 60°C, να είναι, δηλαδή, πολύ ζεστά.
- Σαλάτες που διατίθενται σε salad bar πρέπει να διατηρούνται υπό ψύξη και σε ειδικές προθήκες.
- Οι προθήκες (βιτρίνες) με χύμα παγωτά, πρέπει να έχουν την κατάλληλη θερμοκρασία. Τα παγωτά να είναι σκληρά, να μην είναι εκτεθειμένα, σε έντομα και να σερβίρονται, με καθαρά σκεύη.
- Τα προϊόντα κρέατος και πουλερικών (γύρος, σουβλάκια, κ.λπ.) πρέπει να είναι καλοψημένα.
- Τα ψυγεία, με αναψυκτικά και εμφιαλωμένα νερά, δεν πρέπει να είναι εκτεθειμένα, στον ήλιο και να έχουν την κατάλληλη θερμοκρασία (μικρότερη από 7οC).
- Τα τρόφιμα, που δεν καταναλώθηκαν εντός δύο ωρών από την αγορά τους και δε διατηρήθηκαν στο ψυγείο πρέπει να πετιούνται.
Ασφαλές ψήσιμο φαγητών
