Η οστεοαρθρίτιδα είναι μια χρόνια εκφυλιστική νόσος που εντοπίζεται κυρίως στις περιφερικές αρθρώσεις, δηλαδή σε αρθρώσεις των άνω και κάτω άκρων και συνοδεύεται από καταστροφή του χόνδρου, που καλύπτει την επιφάνεια των οστών μέσα στην άρθρωση. Προσβάλει σε μεγαλύτερη συχνότητα το ισχίο ή το γόνατο. Για την αντιμετώπιση και ανακούφισή των συμπτωμάτων της έχουν προταθεί διάφορα μέσα, αν και πρόσφατες μελέτες επικεντρώνονται στη χρήση σπόρων σουσαμιού και στα ευεργετικά τους οφέλη.
Πόσο συχνή είναι η εμφάνιση της οστεοαρθρίτιδας;
Σύμφωνα με στοιχεία που παραθέτει το Ελληνικό Ίδρυμα Ρευματολογικών Ερευνών, η οστεοαρθρίτιδα είναι όχι μόνο η συχνότερη ρευματική πάθηση, αλλά και μια από τις συχνότερες παθήσεις στην Ελλάδα. Η συχνότητα εμφάνισής της ανέρχεται στο 13% των ενηλίκων, ενώ φαίνεται ότι είναι συχνότερη στις γυναίκες συγκριτικά με τους άνδρες και η συχνότητά της αυξάνει με την αύξηση της ηλικίας.
Ποια είναι τα συμπτώματα της οστεοαρθρίτιδας;
- Πόνος, που εμφανίζεται κατά τη διάρκεια της κίνησης ή μετά το πέρας αυτής.
- Ευαισθησία της άρθρωσης κατά την άσκηση πίεσης σε αυτή.
- Δυσκαμψία της άρθρωσης, δηλαδή δυσκολία στην κίνησή της μετά από ακινησία, η οποία διαρκεί μόνο λίγα λεπτά της ώρας.
- Απώλεια της κινητικότητας της άρθρωσης σε όλο της το εύρος.
- Αίσθηση τριβής στην άρθρωση κατά τη χρήση αυτής (που μπορεί να συνοδεύεται και από ήχο).
- Διόγκωση της άρθρωσης, η οποία έχει το χαρακτηριστικό ότι είναι «σκληρή» στην ψηλάφηση.
- Παραμόρφωση της άρθρωσης, που αναπτύσσεται σε προχωρημένο στάδιο της πάθησης.
Ποιες είναι οι συνηθέστερες οδοί αντιμετώπισης των συμπτωμάτων;
| Μη φαρμακευτική οδός | Φαρμακευτική οδός | Χειρουργική οδός | Ενναλακτική οδός |
| Απώλεια βάρους | Τοπική θεραπεία με κρέμες μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων | Ολική αρθροπλαστική γόνατος ή ισχίου | Βελονισμός |
| Ασκήσεις ενδυνάμωσης των μυών της άρθρωσης | Aναλγητικά |
Οστεοτομία κνήμης σε νέους ασθενείς με οστεοαρθρίτιδα γόνατος |
Χορήγηση διατροφικών συμπληρωμάτων γλυκοζαμίνης και θειικής χονδροϊτίνης |
| Φυσικοθεραπεία |
Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα |
Οστεοτομία μηριαίου σε νέους ασθενείς με οστεοαρθρίτιδα ισχίου | Χορήγηση διατροφικών συμπληρωμάτων βασισμένα στο αβοκάντο και στο έλαιο σόγιας |
| Χρήση υποστηρικτικών συσκευών (π.χ. νάρθηκες, κ.ά.) | Εγχύσεις μέσα στην άρθρωση κορτιζόνης ή υαλουρονάνης | Χρήση σπόρων σουσαμιού | |
| Εγχύσεις γύρω από την άρθρωση κορτιζόνης και τοπικού αναισθητικού |
Λίγα λόγια για το σουσάμι
Το σουσάμι είναι μια τροφή που περιέχει βιταμίνες του συμπλέγματος Β, βιταμίνη Ε, σίδηρο, σελήνιο, πολύ-ακόρεστα λιπαρά οξέα, μηδενική χοληστερόλη και φυσικά αντιοξειδωτικά. Η κατανάλωση του έχει συνδεθεί με την αντιμετώπιση πολλών παθολογικών καταστάσεων, όπως σακχαρώδης διαβήτης, υπέρταση, αρτηριοσκλήρυνση, σκλήρυνση κατά πλάκας και ουλίτιδα/οδοντική πλάκα.
Θα μπορούσε όμως το σουσάμι να χρησιμοποιηθεί και στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της οστεοαρθρίτιδας;
Το ερώτημα αυτό ήρθε να απαντήσει μια πρόσφατη μελέτη, που εξέτασε αν η καθημερινή κατανάλωση σουσαμιού είχε ευεργετικά αποτελέσματα στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της οστεοαρθρίτιδας συγκριτικά με τη θεραπεία αποκλειστικά με αναλγητικά (των οποίων η χρήση έχει συνδεθεί με την εμφάνιση διαφόρων παρενεργειών και με υψηλό κόστος).
Τι έδειξε η μελέτη;
Σύμφωνα με τη συγκεκριμένη μελέτη, στην οποία έλαβαν μέρος ασθενείς με οστεοαρθρίτιδα του γόνατος, παρατηρήθηκε ότι στους ασθενείς που λάμβαναν 40 γραμμάρια αλεσμένου σουσαμιού ημερησίως (4 κουτ. σούπας) -παράλληλα με τη φαρμακευτική αγωγή που τους χορηγούνταν- υπήρξε σημαντική διαφορά στην ένταση του πόνου (από 9,5 σε 3,5) συγκριτικά με τους ασθενείς που λάμβαναν μόνο τη φαρμακευτική αγωγή (δύο δόσεις των 500 mg ακεταμινοφαίνης δύο φορές την ημέρα μαζί με 500 mg γλυκοζαμίνης μία φορά ημερησίως) (μείωση της αίσθησης του πόνου από 9 σε 7). Επιπρόσθετα, η ομάδα που λάμβανε τη συμπληρωματική αγωγή με το σουσάμι βελτίωσε το λιπιδαιμικό προφίλ της (μειώθηκαν η ολική και η κακή χοληστερόλη), ενώ μειώθηκαν και ορισμένοι φλεγμονώδεις δείκτες και δείκτες οξειδωτικού στρες.
Συμπερασματικά
Όπως φαίνεται, λοιπόν, οι σπόροι σουσαμιού είχαν σημαντική επίδραση σε ένα από τα βασικά συμπτώματα της συγκεκριμένης εκφυλιστικής νόσου, που είναι ο πόνος. Συνεπώς, το σουσάμι θα μπορούσε να προταθεί ως μέρος της θεραπείας που λαμβάνουν τα άτομα με οστεοαρθρίτιδα, σε συνδυασμό με την φαρμακευτική αγωγή που χορηγείται από το θεράποντα ιατρό τους, και να αποτελέσει βασικό κομμάτι του ημερήσιου διαιτολογίου τους, συμβάλλοντας έτσι στη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου τους και της ποιότητας της ζωής τους.
