Παθήσεις Πεπτικού

Μπορεί να έχω ευαισθησία στην καφεΐνη;

17 Δεκεμβρίου 2018
38133 Προβολές
2 λεπτά να διαβαστεί
euesthisia ston kafe

Νιώθεις ότι ο καφές μπορεί να σε «κρατάει» περισσότερο συγκριτικά με τους συναδέλφους στη δουλειά; Έχει ακούσει άλλους να ισχυρίζονται ότι τους «πιάνει» ο καφές πιο γρήγορα, έχοντας άμεσα την τόνωση που προσφέρει η καφεΐνη;

Και τα δύο σενάρια λοιπόν είναι εφικτά, κι αυτό γιατί υπάρχουν άτομα που είναι λιγότερο ή περισσότερο «ευαίσθητα» στην καφεΐνη!

Τι σημαίνει «ευαισθησία» στην καφεΐνη;

Την απάντηση στο ερώτημα αυτό έρχεται να δώσει ο ο Dr. J.W. Langer, από το Ινστιτούτο Επιστημονικών Νέων για τον Καφέ, ο οποίος έχει βασιστεί σε δύο στοιχεία του οργανισμού μας για να διαχωρίσει τρεις κατηγορίες καφεϊνο-ευαισθησίας:

  1. Τον μεταβολισμό μας
  2. Τα γονίδια

Η διαδρομή του καφέ στο σώμα μας: Είναι θέμα μεταβολισμού;

Μόλις  καταναλώσεις έναν καφέ, η καφεΐνη του απορροφάται από τον οργανισμό μας μέσα σε 30 με 60 λεπτά για να μεταβολιστεί στο ήπαρ (ή συκώτι όπως πιθανόν να το έχεις ακούσει) και να μεταφερθεί σε όλο μας το σώμα. Υπάρχουν άνθρωποι που μπορούν να μεταβολίσουν πιο γρήγορα τον καφέ και να νιώσουν άμεσα την τόνωση που προσφέρει και άλλοι που τον μεταβολίζουν πιο αργά και χρειάζονται λιγότερο καφέ για το ίδιο αποτέλεσμα.

Είναι στα γονίδιά μας;

Έχεις αναρωτηθεί για ποιο λόγο πίνεις τον καφές για να σε «ξυπνήσει»; Είναι επειδή «κλέβει» τη δράση της αδενοσίνης, ενός στοιχείου στον οργανισμό μας που μας βοηθάει να κοιμηθούμε. Η αδενοσίνη και η καφεΐνη έχουν παρόμοια δομή, με αποτέλεσμα όταν πίνουμε καφέ η καφεΐνη να συνδέεται στις «θέσεις» τις αδενοσίνης κι έτσι εμποδίζει τη δράση της, δίνοντάς μας το αίσθημα της επαγρύπνησης.  Έρευνες λοιπόν, έχουν συνδέσει ένα συγκεκριμένο γονίδιο στη θέση της αδενοσίνης με τα άτομα που δηλώνουν πιο ευαίσθητα στην καφεΐνη.

Κι έτσι έχουμε 3 ομάδες ευαισθησίας στην καφεΐνη

Υψηλή ευαισθησία στην καφεΐνη

Άτομα με αργό μεταβολισμό της καφεΐνη και το γονίδιο που επιτρέπει υψηλότερη επίδραση στο κεντρικό νευρικό μας σύστημα.

Μέτρια ευαισθησία στην καφεΐνη

Επικρατεί ισορροπία ανάμεσα στον μεταβολισμό της καφεΐνης και στη δράση της στο κεντρικό νευρικό σύστημα.

Χαμηλή ευαισθησία στην καφεΐνη

Γρήγορος μεταβολισμός της καφεΐνης στο ήπαρ.

Ποιον καφέ να επιλέξω;

Εάν ανήκεις στην πρώτη κατηγορία, έχεις δηλαδή υψηλή ευαισθησία στην καφεΐνη, είναι σημαντικό να έχεις τον πλήρη έλεγχο στο πώς έχει φτιαχτεί ο καφές που θα καταναλώσεις, ώστε να μπορέσεις να πιεις έναν παραπάνω μέσα στη μέρα σου! Τι εννοώ με αυτό;  Διάλεξε έναν ζεστό νες για τον χειμώνα ή έναν φραπέ το καλοκαίρι, αφού με τον στιγμιαίο καφέ θα λάβεις 65 με 100mg καφεΐνης, ανάλογα με το πόσα κουταλάκια καφέ θα προσθέσεις!

Τι γίνεται με τον φίλτρου και τον εσπρέσο;

Εδώ αλλάζουν λίγο τα πράγματα, αφού είναι δύσκολο να υπολογίζεις την ποσότητα καφεΐνης που θα καταναλώσεις από τον καφέ φίλτρου, λόγω των διαφορετικών τρόπων παρασκευής του – ειδικά εάν τον επιλέξεις εκτός σπιτιού.

Όσον αφορά τον εσπρέσο, κάποιος θα περίμενε ότι λόγω του μικρού του μεγέθους θα είχε χαμηλή ποσότητα καφεΐνης. Τι έδειξε όμως μελέτη σε Ευρωπαϊκές χώρες όπου σύγκρινε την ποσότητα καφεΐνης μεταξύ του εσπρέσο, από Ευρωπαϊκές καφετέριες, και του στιγμιαίου καφέ; Ο δεύτερος βγήκε νικητής με λιγότερα mg καφεΐνης, γεγονός που επιβεβαιώνει ότι οι διαφορετικές ποικιλίες, οι τρόποι παρασκευής και τα μεγέθη που μπορεί να σερβίρουν τον καφέ στις καφετέριες πιθανόν να σε δυσκολέψει εάν είσαι ευαίσθητος στην καφεΐνη.

Ένα ποτηράκι παραπάνω την ημέρα

Να θυμάσαι ότι πάντα μπορείς να βρεις τον αγαπημένο σου στιγμιαίο καφέ και χωρίς καφεΐνη (ντεκαφεϊνέ), γεγονός που σου επιτρέπει να απολαύσεις τη γεύση του (και τα αντιοξειδωτικά του!) περισσότερες φορές μέσα στη μέρα σου.

Στην Υγειά σου!

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Nehlig A. (2018) Inter-individual differences in caffeine metabolism and factors driving caffeine consumption Pharmacol Rev. 70(2):384–41.

Rogers P.J. et al. (2010) Association of the anxiogenic and alerting effects of caffeine with ADORA2A and ADORA1 polymorphisms and habitual level of caffeine consumption. Neuropsychopharmacol, 35(9): 1973–83.

Coffeeandhealth.org. (2018). [online] Available at: https://www.coffeeandhealth.org/wp-content/uploads/2018/06/Caffeine_Metabolism_Report-DESIGNED-290518.pdf [Accessed 21 Oct. 2018].

Denden S. et al (2016) Gender and ethnicity modify the association between the CYP1A2 rs 762551 polymorphism and habitual coffee intake: evidence from a meta-analysis. Genet Mol Res, 15(2).

Ludwig, I.A., Mena, P., Calani, L., Cid, C., Del Rio, D., Lean, M.E. and Crozier, A., 2014. Variations in caffeine and chlorogenic acid contents of coffees: what are we drinking?. Food & function5(8), pp.1718-1726.

Μαρία Ζερβού
Μαρία Ζερβού Διαιτολόγος – Διατροφολόγος

H Μαρία Ζερβού είναι Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, με επιπλέον επαγγελματική εξειδίκευση (Master Practitioner) στις διατροφικές διαταραχές. Είναι συγγραφέας του βιβλίου «Ξεκινάω Διατροφή, Έτοιμοι; Πάμε!» των εκδόσεων medNutrition. Διατηρεί αυτόνομο διαιτολογικό γραφείο στο Λουτράκι και συνεργασία με διαιτολογικό γραφείο στην Αθήνα.