Παθήσεις Πεπτικού

Τι λένε οι τελευταίες Έρευνες για το ΣΕΕ (Φαρμακευτική Αγωγή)

29 Ιουλίου 2025
2484 Προβολές
4 λεπτά να διαβαστεί
teleftaies-erevnes-gia-to-see

Photo source: www.canva.com

Το Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου (ΣΕΕ) αποτελεί μια από τις πιο συχνές πεπτικές διαταραχές και επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως. Αν και τα ακριβή αίτια του ΣΕΕ παραμένουν ασαφή, οι τελευταίες έρευνες στον τομέα της φαρμακευτικής αγωγής προσφέρουν ελπίδα για την αποτελεσματική διαχείριση των συμπτωμάτων του. Στο παρόν άρθρο, θα εξετάσουμε τις πιο πρόσφατες εξελίξεις στη φαρμακευτική αντιμετώπιση του ΣΕΕ, καθώς και τις διατροφικές συνήθειες οι οποίες βοηθούν στη μείωση των συμπτωμάτων.

Διάβασε επίσης: Όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζεις για το Ευερέθιστο Έντερο(IBS)

Bowel-model-Syndrome.jpg

Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου: Τι το Προκαλεί και Πώς Αντιμετωπίζεται

Το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου είναι μία πολύ συχνή πάθηση του γαστρεντερικού συστήματος. Τα πιο συχνά συμπτώματα είναι ο πόνος και το φούσκωμα της κοιλιάς, τα αέρια  και οι αλλαγές στην κινητικότητα του εντέρου, όπως η δυσκοιλιότητα, η διάρροια ή ο συνδυασμός και των δύο, ανάλογα με τον τύπο του ΣΕΕ. Το σύνδρομο αυτό είναι συνήθως επώδυνο, ωστόσο, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι δεν βλάπτει το πεπτικό σύστημα.

Οι επιστήμονες ακόμη προσπαθούν να καταλάβουν την ακριβή αιτία η οποία προκαλεί το ΣΕΕ. Προς το παρόν, φαίνεται πως πολλοί παράγοντες μπορεί να προκαλέσουν εμφάνιση του συνδρόμου, όπως:

  • Άγχος και στρες

  • Αλλαγές στο μικροβίωμα του εντέρου

  • Σοβαρή λοίμωξη του γαστρεντερικού

  • Μυϊκές συσπάσεις

  • Πρόβλημα νεύρων στο πεπτικό σύστημα

  • Δυσανεξία σε κάποιο τρόφιμο

Άτομα τα οποία πληρούν τους παρακάτω παράγοντες, έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφανίσουν ΣΕΕ, όπως:

  • Νέα άτομα, συνήθως κάτω των 50 ετών

  • Το γυναικείο φύλο

  • Οικογενειακό ιστορικό με ΣΕΕ

  • Θέματα ψυχικής αιτίας, όπως άγχος και κατάθλιψη

Δεν υπάρχει, ακόμα, κάποια συγκεκριμένη θεραπεία για το ΣΕΕ η οποία είναι κατάλληλη για όλους. Το θετικό, όμως, είναι ότι τα περισσότερα άτομα βρίσκουν μία θεραπεία η οποία τους ταιριάζει. Συνήθως, οι στρατηγικές της θεραπείας περιλαμβάνουν την αλλαγή των διατροφικών συνηθειών, την ενσωμάτωση της γυμναστικής, καθώς και ορισμένες φορές τη λήψη φαρμακευτικής αγωγής.

Irritable-bowel-syndrome.jpg

Οι Νεότερες Θεραπευτικές Προσεγγίσεις και Φάρμακα για το ΣΕΕ

Η φαρμακευτική προσέγγιση του ΣΕΕ εστιάζει κυρίως στην ανακούφιση από τα συμπτώματα. Ανάλογα με τον τύπο του ΣΕΕ και τα συμπτώματα, προτείνεται και η ανάλογη αγωγή. Για παράδειγμα, στον τύπο του συνδρόμου όπου υπάρχει δυσκοιλιότητα, συνήθως συνίσταται η λήψη συμπληρωμάτων φυτικών ινών. Για την αντιμετώπιση του κοιλιακού άλγους χρησιμοποιούνται κυρίως αντισπασμωδικά και αγωνιστές οπιοειδών. Σε περιπτώσεις με διάρροια, προτείνεται η λήψη οπιοειδών όπως loperamide και diphenoxylate.

Μία πολύ πρόσφατη έρευνα  ανακάλυψε ότι μια κατηγορία φαρμάκων που ονομάζονται αγωνιστές δέλτα-υποδοχέα οπιοειδών (DOP), συμβάλλει στην ανακούφιση των συμπτωμάτων του ΣΕΕ. Πιο συγκεκριμένα, μειώνουν τη φλεγμονή, συμβάλλουν στην κινητικότητα του εντέρου και στη διαχείριση του πόνου. Τα φάρμακα αυτά δρουν απευθείας στο κεντρικό νευρικό σύστημα αντί για το έντερο.  Επιπλέον, φαίνεται, πως σε σύγκριση με τις επί του παρόντος διαθέσιμες θεραπείες του ΣΕΕ, όπως καθαρτικά, αντιδιαρροϊκά, αναλγητικά και αντισπασμωδικά, η λήψη αγωνιστών DOP μπορεί να προσφέρουν μια πιο οριστική λύση με ελάχιστες ανεπιθύμητες ενέργειες.

Ο Ρόλος της Διατροφής στη Διαχείριση των Συμπτωμάτων

Πολλές είναι οι έρευνες οι οποίες αποδεικνύουν πως μία ισορροπημένη διατροφή στο ΣΕΕ είναι απαραίτητη, καθώς ορισμένες διατροφικές συνήθειες μπορούν να επιδεινώσουν ή να βελτιώσουν την παρουσία συμπτωμάτων. Μία πιο προσεγμένη διατροφή για άτομα με ΣΕΕ, σε συνδυασμό με τη φυσική δραστηριότητα, καθιστούν τη διαχείριση των συμπτωμάτων πιο εφικτή.

Προβιοτικά και Πεπτική Υγεία: Τι Δείχνουν οι Μελέτες

Τα προβιοτικά είναι ζωντανοί μικροοργανισμοί, πιο συγκεκριμένα βακτήρια και ζυμομύκητες, οι οποίοι φαίνεται πως προσφέρουν πολλά οφέλη στην υγεία του εντέρου. Ενισχύουν το ανοσοποιητικό, διότι καταπολεμούν τους μικροοργανισμούς που είναι λιγότερο φιλικοί προς τον ανθρώπινο οργανισμό και βοηθούν στον πολλαπλασιασμό των καλών βακτηρίων. Εάν χαθεί η ισορροπία μεταξύ των παραπάνω βακτηρίων, τότε μπορεί να εμφανιστούν γαστρεντερικές διαταραχές, συμπεριλαμβανομένου και του ΣΕΕ.

Τα προβιοτικά τα οποία χρησιμοποιούνται συχνότερα για τη θεραπεία του ΣΕΕ ονομάζονται Lactobacillus και Bifidobacterium. Τα παραπάνω προβιοτικά φαίνεται ότι βοηθούν το πεπτικό σύστημα, ενισχύοντας τον εντερικό φραγμό και απομακρύνοντας τα επιβλαβή βακτήρια. Επιπλέον, έχουν την ικανότητα να βελτιώνουν τα συμπτώματα του ΣΕΕ, όπως το φούσκωμα και τον μετεωρισμό.

stomach-pain-irritable-bowel-syndrome.jpg

Συμβουλές για Ένα Καθημερινό Διατροφικό Πλάνο Χωρίς Ενοχλήσεις

Μικρά και Συχνά Γεύματα

Μία από τις βασικότερες διατροφικές συνήθειες που προτείνονται είναι η τακτική κατανάλωση γευμάτων, προκειμένου να μην επιβαρύνεται η λειτουργία του πεπτικού συστήματος.

Αύξηση Φυτικών Ινών

Οι φυτικές ίνες αποτελούν ουσίες οι οποίες συμβάλλουν στην αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας. Τρόφιμα τα οποία περιλαμβάνουν φυτικές ίνες είναι τα φρούτα, τα λαχανικά, τα όσπρια, οι ξηροί καρποί και τα δημητριακά. Καλό θα ήταν η εισαγωγή να γίνει σιγά σιγά ώστε να δώσεις χρόνο στο έντερό σου να προσαρμοστεί.

Διατροφή FODMAP

Αυτού του είδους η διατροφή περιορίζει την κατανάλωση δύσκολων -για την πέψη- υδατανθράκων. Αυτός ο περιορισμός μπορεί να ανακουφίσει τα συμπτώματα και να δώσει τη δυνατότητα στο έντερό σου να επιδιορθωθεί και να αποκαταστήσει τη χλωρίδα του.

Αποφυγή Γλουτένης και Λακτόζης

Άτομα με ΣΕΕ πρέπει να περιορίσουν τα γαλακτοκομικά και τα τρόφιμα με γλουτένη, καθώς η συνύπαρξη δυσανεξίας στη λακτόζη ή/και στη γλουτένη είναι πολύ συχνή. Καλό θα ήταν να συμβουλευτείς έναν επαγγελματία διαιτολόγο προκειμένου να διασφαλίσετε ότι λαμβάνεις όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά, όπως σίδηρος, ασβέστιο, φυτικές ίνες κ.ά., καθώς αυτά βρίσκονται στα παραπάνω τρόφιμα που μπορεί να χρειαστεί να περιορίσεις. Με την καθοδήγηση του διαιτολόγου και του γιατρού σου, προσπάθησε να αποκλείσεις τα τρόφιμα αυτά και στη συνέχεια να τα εισάγεις ένα ένα στη διατροφή σου ξανά, για να παρατηρήσεις εάν σου προκαλούν συμπτώματα.

Μείωση Καφεΐνης και Αλκοολούχων Ποτών

Η μείωση της κατανάλωσης καφεΐνης και αλκοόλ είναι απαραίτητη για την αντιμετώπιση του ΣΕΕ, καθώς οι παραπάνω ουσίες τείνουν να ερεθίζουν το γαστρεντερικό σύστημα.

Αποφυγή Ανθρακούχων Αναψυκτικών και Τσίχλες

Οι τσίχλες και τα ανθρακούχα αναψυκτικά, έχουν κατηγορηθεί πως προκαλούν φούσκωμα και αέρια, οπότε καλό θα ήταν να προσπαθήσεις να τα αποφύγεις.

Πρόληψη Νερού

Φρόντισε να παραμείνεις ενυδατωμένος/η πίνοντας περίπου 1,5-2,5 λίτρα νερού ημερησίως. Η κατανάλωση νερού βοηθά στη πρόληψη και στην αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας.

Διάβασε επίσης: Ενίσχυσε το ανοσοποιητικό σου με τη σωστή διατροφή

Με λίγα λόγια...

Οι έρευνες για τη φαρμακευτική αγωγή στο ΣΕΕ έχουν κάνει σημαντικά βήματα προόδου τα τελευταία χρόνια, με νέες και πιο εξατομικευμένες θεραπείες να προσφέρονται στους ασθενείς. Η διεξαγωγή νέων ερευνών και κλινικών μελετών είναι απαραίτητη, πιθανόν και καθοριστική, για την καλύτερη κατανόηση των αιτίων του ΣΕΕ και τη δημιουργία ακόμα πιο αποτελεσματικών φαρμακευτικών λύσεων. Συμβουλέψου τον γιατρό και τον διαιτολόγο σου οι οποίοι θα σου προτείνουν την καταλληλότερη θεραπεία για εσένα.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Cleveland Clinic (2023). What Are Probiotics & What Do They Do? [online] Cleveland Clinic. Available at: https://my.clevelandclinic.org/health/treatments/14598-probiotics.

Mayo Clinic (2024). Irritable bowel syndrome - Symptoms and causes. [online] Mayo Clinic. Available at: https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/irritable-bowel-syndrome/symptoms-causes/syc-20360016.

MD, A.L. (2020). Probiotics — even inactive ones — may relieve IBS symptoms. [online] Harvard Health. Available at: https://www.health.harvard.edu/blog/probiotics-even-inactive-ones-may-relieve-ibs-symptoms-2020062220303.

National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases (2017). Symptoms & Causes of Irritable Bowel Syndrome | NIDDK. [online] National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases. Available at: https://www.niddk.nih.gov/health-information/digestive-diseases/irritable-bowel-syndrome/symptoms-causes.

News Medical (2025). News-Medical. [online] News-Medical. Available at: https://www.news-medical.net/news/20250205/New-drug-class-may-help-alleviate-IBS-symptoms-by-targeting-the-central-nervous-system.aspx.

Nottingham.ac.uk. (2024). News - New research could lead to genetically tailored diets to treat patients with IBS - University of Nottingham. [online] Available at: https://www.nottingham.ac.uk/news/new-research-could-lead-to-genetically-tailored-diets-to-treat-patients-with-ibs [Accessed 8 Apr. 2025].

Qin, D., Yue, L., Xue, B., Chen, M., Tang, T.-C. and Zheng, H. (2019). Pharmacological treatments for patients with irritable bowel syndrome. Medicine, 98(32), p.e15920. doi:https://doi.org/10.1097/md.0000000000015920.

ScienceDaily. (2025). Beyond the gut: A new frontier in IBS treatment by targeting the brain. [online] Available at: https://www.sciencedaily.com/releases/2025/02/250205131253.htm.

Yoshioka, T., Kimiki, S., Yamazaki, M., Hamano, T., Ou, M., Ode, Y., Ehara, R., Kajino, K., Kasai, S., Yoshizawa, K., Saitoh, T., Yamada, D., Nagase, H. and Saitoh, A. (2024). Agonists of the opioid δ-receptor improve irritable bowel syndrome-like symptoms via the central nervous system. British journal of pharmacology, [online] p.10.1111/bph.17428. doi:https://doi.org/10.1111/bph.17428.

 
Μάγδα Παναγιωτίδου
Μάγδα Παναγιωτίδου Διαιτολόγος – Διατροφολόγος M.Sc.

Η Μάγδα είναι Διαιτολόγος - Διατροφολόγος, M.Sc. και μέλος της ομάδας Restart Diet. Με σύμμαχο τα χρόνια εμπειρίας και τις μεταπτυχιακές σπουδές της, στον τομέα της Κλινικής Διατροφής, παρέχει τόσο εξατομικευμένη συμβουλευτική και διατροφική εκμάθηση σε κλινικά περιστατικά, όσο υποστήριξη και διατροφική εκπαίδευση σε ανθρώπους που βρίσκονται μέσα στον φαύλο κύκλο των Διατροφικών Διαταραχών.

Η προσέγγιση της είναι πάντα εξατομικευμένη, γίνεται με ενσυναίσθηση, φιλική διάθεση και στηρίζεται σε τεκμηριωμένες έρευνες περί διατροφής, υγείας κι ευεξίας του ανθρώπου.

Οι συνεδρίες, πραγματοποιούνται είτε δια ζώσης στο διαιτολογικό γραφείο Restart Diet, είτε εξ΄ αποστάσεως (online).