Συστάσεις Διατροφής

Σωστή Διατροφή = Γερά Δόντια

15 Μαρτίου 2010
27669 Προβολές
4 λεπτά να διαβαστεί
Σωστή Διατροφή = Γερά Δόντια

Photo source: www.bigstockphoto.com

Ένα από τα πρώτα σημεία που παρατηρεί κάποιος στο συνομιλητή του, είναι το όμορφό χαμόγελο, που αποτελεί  ένα από τα πιο δυνατά σημεία της εξωτερικής εμφάνισης.  Σημαντικός παράγοντας για την ύπαρξη ενός αστραφτερού χαμόγελου, είναι η ύπαρξη υγιών και γερών δοντιών. Η διατροφή  παίζει ένα από τους σημαντικότερους ρόλους  για την διατήρηση της υγείας των δοντιών.

Η ύπαρξη όλο και περισσότερων επεξεργασμένων τροφίμων στην καθημερινή μας διατροφή και παράλληλα, η απομάκρυνσή μας από το μεσογειακό τρόπο  διατροφής, έχει συντελέσει στην αύξηση της συχνότητας εμφάνιση ουλίτιδας και τερηδόνας.

Συγκεκριμένα, για να διατηρηθεί η καλή στοματική  υγεία, σημαντικό ρόλο παίζει το είδος της τροφής που τρώμε και το πόσο συχνά την τρώμε, κι όχι η ποσότητα. Οι αλλαγές στο στόμα  αρχίζουν από το λεπτό που ξεκινάμε να τρώμε ορισμένα τρόφιμα, καθώς τα βακτηρίδια στο στόμα μεταβολίζουν  την ζάχαρη  που τρώμε  σε οξέα, και τα οξέα με την σειρά τους αρχίζουν να επιτίθενται στο σμάλτο των δοντιών, με αποτέλεσμα να αρχίζει η διαδικασία αποσύνθεσης. Η επίθεση στο σμάλτο των δοντιών μπορεί να διαρκέσει μέχρι και 20 λεπτά της ώρας μετά το τέλος ενός γεύματος ή ενός μικρογεύματος. Άρα όσο πιο συχνά κάνουμε γεύματα –τσιμπολογήματα, τόσο περισσότερο εκθέτουμε τα δόντια στα στοματικά οξέα.

Η  ζάχαρη αποτελεί τον Νο1 κίνδυνο της εμφάνισης τερηδόνας των δοντιών, διότι επιτρέπει στον βακτηριακό πληθυσμό να πολλαπλασιάζεται και να μεταβολίζει την ζάχαρη σε  οξύ, το οποίο, διαλύει την αδαμαντίνη. Στον αντίποδα, βρίσκει κανείς τις σταφίδες. Περιέχουν φωτοχημικές ουσίες, που όχι μόνο καταστέλλουν την ανάπτυξη και τον πολλαπλασιασμό των βακτηρίων και βακτηριδίων που προκαλούν τερηδόνα και ουλίτιδα, αλλά παράλληλα εμποδίζουν και την προσκόλλησή τους στα δόντια μας.

Επίσης θα πρέπει να προτιμώνται οι τροφές  που μειώνουν το όξινο  PH,  όπως τα φιστίκια, το γάλα και το γιαούρτι, σε αντίθεση με τα όξινα τρόφιμα, όπως τα εσπεριδοειδή, οι ντομάτες και τα λεμόνια, που πρέπει να φαγωθούν ως τμήμα ενός μεγαλύτερου γεύματος, για να ελαχιστοποιηθεί η οξύτητα τους.

Ακόμη, θα πρέπει να αποφεύγονται τρόφιμα τα οποία προσκολλώνται εύκολα στα δόντια, όπως οι γεμιστές  καραμέλες, οι μέντες, τα πατατάκια, τα γεμιστά μπισκότα. Διότι, όσο παραμένουν στο στόμα μας, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος της τερηδονικής προσβολής, σε αντίθεση με τρόφιμα που έχουν πολλές ίνες, δεν προσκολλώνται εύκολα στα δόντια και διαθέτουν αυτοακαθαριστικές ιδιότητες (φρούτα - μήλα, αχλάδι, ωμά λαχανικά, πιτυρούχο ψωμί).

Οι καλύτερες επιλογές τροφίμων  για την υγεία του στόματος Τσίχλα Το μάσημα της τσίχλας χωρίς ζάχαρη  είναι πραγματικά ευεργετικό για τα δόντια διότι βοηθάει στο να αποσπαστούν τα τρόφιμα που είναι κολλημένα  στα  δόντια και ταυτόχρονα αυξάνει τη ροή του σάλιου το οποίο εξουδετερώνει τα  στοματικά οξέα.

Τρόφιμα πλούσια σε ασβέστιο

  • 1 κεσεδάκι γιαούρτι     380 mg
  • Σαρδέλες (100γρ)       350 mg
  • 1 φλυτζ. γάλα            290 mg
  • Γραβιέρα (100γρμ)       89 mgr
  • Φέτα (100γρμ)           471 mgr
  • ¼ φλυτζ. Σουσάμι      351 mgr

Το γάλα, το τυρί και το γιαούρτι αποτελούν τις κυριότερες πηγές ασβεστίου και φωσφόρου, που  είναι χρήσιμα για  τα δόντια. Περιέχουν επίσης λιπίδια και αντιβακτηριακά ένζυμα, που αναστέλλουν την ανάπτυξη τερηδόνας.

Τρόφιμα πλούσια σε φθόριο.

Το φθόριο  κάνει πιο ανθεκτική την αδαμαντίνη και το σμάλτο του δοντιού, και τα εμποδίζει να διαλυθούν από τα οξέα. Επίσης, μπορεί να  επανορθώσει τη ζημιά στην  αδαμαντίνη που έχουν ήδη προκαλέσει  τα οξέα,  αν αυτή  βρίσκεται ακόμα  στα αρχικά  της στάδια.

Τέλος, παρεμβαίνει  μεταξύ  του  δοντιού  και  των μικροοργανισμών που είναι υπεύθυνοι για την εμφάνιση της τερηδόνας. Τροφές πλούσιες σε φθόριο είναι το τσάι, τα θαλάσσια ψάρια που καταναλώνονται με τα κόκαλά τους (π.χ. σαρδέλες), οι γαρίδες και ο σολομός. Τα φωσφορικά άλατα, που περιέχονται κυρίως στα  φρούτα και λαχανικά, μειώνουν το ποσό του σμάλτου που μπορεί να διαλυθεί. Οι τροφές  πλούσιες σε  βιταμίνη C (πορτοκάλια, ακτινίδια, φράουλες, γκρέιπφρουτ, μανταρίνια, μπρόκολο, πιπεριές ), οι οποίες επουλώνουν τις φλεγμονές και διατηρούν ακέραιους τους ιστούς του  δοντιού. Τρόφιμα  που περιέχουν την ουσία λεκτίνη, όπως τα καρότα. Η λεκτίνη προκαλεί συγκόλληση των μικροβίων, άρα εμποδίζει  την προσκόλλησή τους στις πλάκες των δοντιών. 

Οι καλύτερες επιλογές ποτών

Νερού  και κυρίως φθοριούχο νερό, τσάι χωρίς ζάχαρη, γάλα.  Περιορίστε  την κατανάλωση ποτών που περιέχουν ζάχαρη, συμπεριλαμβανομένων και των μη αλκοολούχων ποτών. Αποφύγετε τη λεμονάδα και τον καφέ ή το τσάι με προσθήκη ζάχαρης. Επίσης, να αποφεύγετε να πίνετε τα ποτά γουλιά- γουλιά. Έτσι τα δόντια εκτίθενται συνεχώς στα  σάκχαρα, όπου τα μικρόβια τα μεταβολίζουν  σε οξέα, προκαλώντας  την τερηδόνα.
Επίσης  τα αεριούχα αναψυκτικά (με ή χωρίς ζάχαρη) λόγω της οξύτητάς τους συμβάλλουν στην καταστροφή της αδαμαντίνης και στην  διάβρωση των δοντιών.

Τα Sugarless ή sugar-free  τρόφιμα είναι επιβλαβή για τα δόντια;

Τα Sugarless ή sugar-free τρόφιμα σημαίνει ότι καμία ποσότητα  ζάχαρης δεν προστέθηκε στα τρόφιμα κατά τη διάρκεια της επεξεργασίας τους. αυτό δεν σημαίνει ότι τα τρόφιμα δεν περιέχουν άλλες φυσικές γλυκαντικές ουσίες, όπως μέλι, μελάσες, εξατμισμένα σάκχαρα καλάμων, φρουκτόζη, βύνη κριθαριού ή σιρόπι ρυζιού. Αυτές οι φυσικές γλυκαντικές ουσίες περιέχουν τον ίδιο περίπου  αριθμό θερμίδων με τη ζάχαρη και μπορούν να είναι εξίσου επιβλαβείς στα δόντια.

Επομένως για να καθοριστεί εάν τα sugarless ή sugar-free τρόφιμα που αγοράζονται περιέχουν γλυκαντικές ουσίες, εξετάζουμε την ετικέτα των συστατικών. Οι λέξεις που τελειώνουν «- οζη» (όπως τη σακχαρόζη και τη φρουκτόζη) συνήθως δείχνουν την παρουσία μιας φυσικής γλυκαντικής ουσίας. Στην ετικέτα, τις βλέπει κανείς συνήθως  κάτω από τα σάκχαρα ή τους υδατάνθρακες.

Τι θα  πρέπει να περιλαμβάνει η διατροφή μας για ένα όμορφο χαμόγελο

  • Συχνά (και μικρά) γεύματα που να περιλαμβάνουν φρούτα, ωμά λαχανικά, γάλα, τυρί, πιτυρούχο ψωμί και όχι τρόφιμα που περιέχουν μεγάλες ποσότητες ζάχαρη  ή προσκολλώνται στα δόντια, όπως μπισκότα, σκληρές καραμέλες, μέντες, κέικ, ψωμιά, muffins, πατατάκια (τσιπς).
  • Πλήρες  πρωινό. Η μη λήψη του έχει ως αποτέλεσμα να μένει νηστικός ο οργανισμός για αρκετό διάστημα, κάτι που θα τον οδηγήσει μαθηματικά σε ζαχαρούχα μικρογεύματα, ή σε λαιμαργία κατά το μεσημεριανό γεύμα, κάτι που και στις δύο περιπτώσεις είναι βλαπτικό.
  • Ποικιλία τροφίμων στην ημερήσια διατροφή βασισμένη στο μεσογειακό τρόπο διατροφής .
  • Τροφές με πολλές ίνες  όπως φρούτα, ωμά λαχανικά, πιτυρούχο ψωμί, που διαθέτουν αυτοκαθαριστικές ιδιότητες
  • Πρωτεΐνες που περιέχονται από το γάλα ή στο  τυρί (καζεΐνη), οι οποίες  έχουν αντιτερηδονικές ιδιότητες.
  • Τρόφιμα με λίγη ζάχαρη. Προσοχή στις ετικέτες, καθώς πολλά επεξεργασμένα τρόφιμα περιέχουν «κρυμμένη» ζάχαρη.
Νίκος Ζέρβας
Νίκος Ζέρβας Διαιτολόγος - Διατροφολόγος, M.Sc.

Ο Νικόλαος Ζέρβας είναι Διατολόγος-Διατροφολόγος, με επιπλέον μεταπτυχιακή εξειδίκευση (MSc) στην τεχνολογία ελέγχου και διασφάλισης της ποιότητας. Συγγραφέας του βιβλίου "Από το ράφι στο καρότσι - Οδηγός διατροφής στο supermarket!" των εκδόσεων medNutrition. Παρέχει τις διαιτολογικές υπηρεσίες του, στο γραφείο του στο Κιάτο Κορινθίας.

Ο απώτερος στόχος του δεν είναι μόνο η μείωση βάρους και η βελτίωση των δεικτών υγείας του διαιτώμενου αλλά η τροποποίηση της διατροφικής συμπεριφοράς του μέσω των  παρεχόμενων  διαιτολογικών υπηρέσιων είτε δια ζώσης στο  ιδιωτικό διαιτολογικό γραφείο στο Κιάτο Κορινθίας είτε εξ αποστάσεως (μέσω viber, Skype, video κλήση)  σε όλη την Ελλάδα και το Εξωτερικό.