Η ουρία είναι το τελικό προϊόν του μεταβολισμού, της διάσπασης δηλαδή, των πρωτεϊνών. Περισσότερο από το 90% της ουρίας που παράγεται καθημερινά αποβάλλεται από τους νεφρούς, ενώ το υπόλοιπο 10% απομακρύνεται από το γαστρεντερικό σωλήνα και το δέρμα. Σε ένα υγιές άτομο, η συγκέντρωση της ουρίας στο αίμα, σχετίζεται με το ποσό των προσλαμβανόμενων πρωτεϊνών.
Πότε παρουσιάζονται αυξημένα ή μειωμένα επίπεδα;
Η βασικότερη αιτία αυξημένων επιπέδων ουρίας στο αίμα είναι η δυσλειτουργία των νεφρών. Σε παθολογικές καταστάσεις όπως οξεία ή/και χρόνια νεφρική ανεπάρκεια, νεφρωσικό σύνδρομο, οξεία νεφρίτιδα και χρόνια πυελονεφρίτιδα τα επίπεδα της ουρίας στο αίμα αυξάνονται.
Ποιες οι αιτίες αύξησης της ουρίας στο αίμα;
- Ιδιαίτερα υψηλή πρόσληψη πρωτεϊνών
- Αφυδάτωση έπειτα από παρατεταμένους εμετούς, διάρροιες ή/και εφιδρώσεις
- Αυξημένος καταβολισμός των πρωτεϊνών σε πυρετικές και τοξικές καταστάσεις
- Καρδιακή ανεπάρκεια
- Καταστάσεις που προκαλούν επίσχεση των ούρων, όπως απόφραξη ουροφόρων οδών, λίθοι και όγκοι των ουρητήρων κ.α.
Χαμηλά, κάτω του φυσιολογικού, επίπεδα ουρίας στο αίμα είναι εμφανίζονται πιο σπάνια. Η πτώση της ουρίας μπορεί να οφείλεται σε ελαττωμένη παραγωγή, αυξημένη απέκκριση ή συνδυασμό των δύο μηχανισμών.
Πότε είναι μειωμένα τα επίπεδα ουρίας στο αίμα;
- Μειωμένη πρόσληψη πρωτεϊνών από τη διατροφή
- Σοβαρή ηπατική νόσος, η οποία επηρεάζει τη σύνθεση της ουρίας
- Σύνδρομο απρόσφορης έκκρισης αντιδιουρητικής ορμόνης
Υπάρχουν συμπτώματα κατά τη μεταβολή της;
Τόσο τα αυξημένα όσο και τα μειωμένα επίπεδα ουρίας στο αίμα, συνήθως δεν παρουσιάζουν συμπτώματα και διαγιγνώσκονται με αιματολογικές εξετάσεις. Παρόλα αυτά σε υποψία δυσλειτουργίας των νεφρών ορισμένα συμπτώματα που μπορεί να παρουσιαστούν είναι αδυναμία, κόπωση, έλλειψη συγκέντρωσης, υπνηλία, μειωμένη ποσότητα ούρων, πόνος στην περιοχή των νεφρών και υψηλή αρτηριακή πίεση.
Οι φυσιολογικές τιμές ουρίας στο αίμα είναι 10-50mg/dl.
Ποιες οι διατροφικές συστάσεις για άτομα με αυξημένη ουρία;
Οι παρακάτω διατροφικές συστάσεις αφορούν υγιή άτομα με αυξημένα επίπεδα ουρίας και έχουν ως στόχο την επαναφορά των επιπέδων αυτών σε φυσιολογικές τιμές. Εάν οι αυξημένες τιμές είναι αποτέλεσμα κάποιας παθογένειας, οι διατροφικές συστάσεις αλλάζουν και προσαρμόζονται κάθε φορά στο ιατρικό προφίλ του ατόμου.
- Επαρκής ενυδάτωση του οργανισμού με κατανάλωση τουλάχιστον 1,5-2Lt νερού ημερησίως
- Περιορισμένη πρόσληψη πρωτεϊνών από τη διατροφή
- Περιορισμένη πρόσληψη αλατιού
- Ελάττωση της πρόσληψης καλίου και φωσφόρου, περιορίζοντας κυρίως τροφές πλούσιες σε αυτά τα θρεπτικά συστατικά όπως, η μπανάνα, το πορτοκάλι, η πατάτα, η ντομάτα, το αβοκάντο, τα προϊόντα ολικής άλεσης, η βρώμη και οι ξηροί καρποί.
- Αύξηση της κατανάλωσης τροφίμων πλούσια σε βιταμίνη C (όπως βατόμουρα, μύρτιλλα, φράουλες κ.α.) καθώς η βιταμίνη C βοηθάει τα νεφρά να φιλτράρουν καλύτερα το αίμα και έτσι να απομακρύνουν αποτελεσματικότερα την ουρία.
- Κατανάλωση αγγουριού καθώς το συγκεκριμένο τρόφιμο φαίνεται να ενεργοποιεί τα νεφρά ώστε να παράγουν μεγαλύτερη ποσότητα ούρων και έτσι να απομακρύνονται καλύτερα τα παραπροϊόντα του μεταβολισμού όπως η ουρία.
