Τον Οκτώβριο του 1980 η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ καθιέρωσε την 16η Οκτωβρίου ως Παγκόσμια Ημέρα Διατροφής με κύριο στόχο τον περιορισμό της πείνας στον πλανήτη. "Τα τρόφιμα είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την ανθρώπινη επιβίωση, την ποιότητα ζωής και θεμελιώδης ανθρώπινη αναγκαιότητα" έγραφε το σχετικό ψήφισμα.
Η Παγκόσμια Ημέρα Διατροφής θα έπρεπε να γιορτάζει την αφθονία και την ποικιλία των τροφών που υπάρχουν στον πλανήτη, αλλά η συζητήσεις επικεντρώνονται πιο πολύ γύρω από τις δύο σύγχρονες επιδημίες που μαστίζουν αυτή τη στιγμή την ανθρωπότητα: τον υποσιτισμό και την παχυσαρκία. Την ίδια στιγμή που το αυτονόητο δικαίωμα στην τροφή καταρρακώνεται καθημερινά στις φτωχότερες περιοχές του πλανήτη, η υπερκατανάλωση στις λεγόμενες αναπτυγμένες περιοχές οδηγεί σε σοβαρές διαταραχές λήψης τροφής.
Σήμερα ο υποσιτισμός απειλεί περισσότερο από 850 εκατομμύρια ανθρώπων στον πλανήτη, 2 δις
Άνθρωποι υποφέρουν από χρόνια έλλειψη θρεπτικών ουσιών, 40 εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο από την πείνα, 300 εκατομμύρια ενήλικοι σε όλο τον κόσμο πάσχουν από παχυσαρκία, ενώ ο πλανήτης βιώνει τη μεγαλύτερη υπερεπάρκεια τροφίμων, καθώς τα παραγόμενα τρόφιμα ξεπερνούν κατά 50% τις διατροφικές μας ανάγκες (π.χ. 356 κιλά δημητριακών ανά άτομο).
Οι Η.Π.Α., η Κίνα, η Ε.Ε και η Βραζιλία αποτελούν το 33% του παγκόσμιου πληθυσμού, το οποίο καταναλώνει το 60% της παγκόσμιας παραγωγής μοσχαριού, περισσότερο από το 70% της παγκόσμιας παραγωγής πουλερικών και περισσότερο από το 80% της παραγωγής χοιρινού.
Ο υποσιτισμός, όμως, δεν ορίζεται απαραίτητα από την έλλειψη τροφίμων αλλά από την έλλειψη βασικών θρεπτικών συστατικών που θέτουν άμεσα σε κίνδυνο την ανάπτυξη, την υγεία αλλά και την ίδια τη ζωή.
Το 55% των παιδικών θανάτων στον αναπτυσσόμενο κόσμο οφείλεται στον υποσιτισμό
Αυτά τα παιδιά δεν πεθαίνουν από την πείνα. Πεθαίνουν από κακή, ανεπαρκή σε απαραίτητα θρεπτικά συστατικά διατροφή.
Η παχυσαρκία είναι η ασθένεια
Σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, αυτή τη στιγμή πάνω από 300 εκ. ενήλικες σε όλο τον κόσμο είναι παχύσαρκοι, 100 εκ. περισσότεροι από το 1995.
Η παχυσαρκία συνδέεται με σειρά σοβαρών επιπτώσεων στην υγεία
Καρδιαγγειακά νοσήματα και εγκεφαλικά επεισοδια
Είναι η συχνότερη αιτία θνησιμότητας παγκοσμίως, με 17,5 εκατομμύρια ζωές να χάνονται κάθε χρόνο
Διαβήτη
Εκτιμάται ότι ο αριθμός των διαβητικών θα ξεπεράσει τα 350 εκατομμύρια το 2025
«Κάθε 10 δευτερόλεπτα ένα άτομο πεθαίνει από διαβήτη. Τα ίδια 10 δευτερόλεπτα, δύο άτομα εμφανίζουν διαβήτη»
Καρκινογενέσεις
Η τροφή υπεύθυνη για το 30% των κρουσμάτων καρκίνου)αυξημένη χοληστερίνη από την παιδική ηλικία κλπ.
Στην Ελλάδα και γενικά στις ευρωπαϊκές χώρες
Δεν βιώνουμε έντονα το πρόβλημα του υποσιτισμού. Αντίθετα μας απασχολεί έντονα η παχυσαρκία.
Συγκεκριμένα στην Ελλάδα
Οι Έλληνες, φαίνεται ότι ξεχάσαμε τη "Μεσογειακή Δίαιτα" η οποία είναι πλούσια σε ελαιόλαδο, όσπρια, λαχανικά και φρούτα και ακολουθούμε πλέον διατροφή με βάση το κρέας και τα κορεσμένα λίπη, δηλαδή την δίαιτα "Δυτικού τύπου". Αν συνεχίσουμε με αυτό το ρυθμό μέχρι το 2020, η παχυσαρκία και οι επιπλοκές που δημιουργεί (καρδιαγγειακά νοσήματα, διαβήτης και ορισμένοι τύποι καρκίνου) θα ευθύνονται για το 72% των θανάτων.
Στο θέμα της παχυσαρκίας, η Μεσογειακή Διατροφή, η σωστά εφαρμοσμένη ελληνική κουζίνα είναι η καλύτερη επιλογή για να διασφαλισθεί η υγεία ιδιαίτερα των νεότερων γενιών.
Το ΙΝΚΑ συμβουλεύει τους καταναλωτές
- Η πολυφαγία είναι επιβλαβής συνήθεια. Οδηγεί στην παχυσαρκία και σε ψυχικές διαταραχές.
- Η παχυσαρκία είναι μια «επιδημία» μεταξύ των παιδιών και των νέων ανθρώπων. Οι Έλληνες μαθητές είναι παχύσαρκοι από τις κακές επιλογές και τις διατροφικές συνήθειές τους.Διαβάζετε τις ετικέτες τροφίμων για τη σωστή επιλογή και χρήση του προϊόντος
- Καλό θα ήταν να μην βλέπουμε την υγεία σαν ευλογία, την οποία απλά θα ευχόμαστε, αλλά σαν ανθρώπινο δικαίωμα για το οποίο αξίζει να αγωνιστούμε.
- Για κάθε δολάριο που ξοδεύει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας για την καταπολέμηση του υποσιτισμού στον κόσμο, η βιομηχανία τροφίμων ξοδεύει 500 δολάρια για την προώθηση των επεξεργασμένων τροφίμων.
- Το ΙΝΚΑ αναφέρει:
"Πρέπει να γίνει συνείδηση και τρόπος ζωής ότι καταναλώνουμε για να ζούμε και δεν ζούμε για να καταναλώνουμε”
Για το 2007 η Παγκόσμια Ημέρα Διατροφής αποτελεί μια ευκαιρία για περισσότερο διάλογο σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, είναι η γιορτή της διατροφής ως ανθρώπινο δικαίωμα (The Right to Food).