Λεξικό Διατροφής

Βύσσινο

της Δωροθέας Γεωργάκη
18 Απριλίου 2023
46374 Προβολές
4 λεπτά να διαβαστεί
vyssino

Photo source: www.canva.com

Τι είναι το Βύσσινο;

Το βύσσινο είναι ένα αρκετά θρεπτικό φρούτο. Είναι μικρότερο από τις ποικιλίες του γλυκού κερασιού, έχει από στρογγυλό έως οβάλ σχήμα, μήκος 20 mm και πλάτος 18 mm. Έχει συνήθως ανοιχτό έως σκούρο κόκκινο χρώμα. Η γεύση του όταν όταν είναι φρέσκο είναι ξινή, διατίθεται επίσης αποξηραμένο, κατεψυγμένο και σε χυμό. Η φλούδα του καρπού είναι λεπτή, λεία και μαλακή με γυαλάδα. Η σάρκα του, περιέχει έναν μικρό κεντρικό καρπό που έχει ανοιχτό καφέ χρώμα.

Η επιστημονική ονομασία του είναι Prunus cerasus. Υπάρχουν δυο τύπους κερασιών, το ξινό κεράσι (βύσσινο) και το γλυκό κεράσι ή Prunus Avium. Τα βύσσινα είναι βασικό συστατικό σε επιδόρπια όπως κέικ, σορμπέ και παγωτά.

Πότε είναι η Eποχή του αλλά και η Aγορά του Βύσσινου;

Τα βύσσινα είναι διαθέσιμα για λίγες εβδομάδες στα τέλη της άνοιξης εως και το καλοκαίρι. Υπάρχουν πολλές διαφορετικές ποικιλίες με πρώιμη, μέση και όψιμη ωρίμανσή. Η παραγωγή τους γίνετε από τον Ιούνιο έως τις αρχές Αυγούστου, ανάλογα με την ποικιλία της περιοχής.

Η παγκόσμια αγορά τους αυξήθηκε κατά 6,2% το 2021. Η αγοραία αξία αυξήθηκε με μέσο ετήσιο ρυθμό +1,6% κατά την περίοδο του 2012 εως το 2021. Η παγκόσμια κατανάλωση κορυφώθηκε το 2018. Ωστόσο το 2019 εως το 2021 η κατανάλωση ήταν κάπως χαμηλή. Οι χώρες με τον υψηλότερο όγκο παραγωγής το 2021 ήταν η Ρωσία, η Τουρκία και η Ουκρανία, αποτελώντας μαζί το 40% της παγκόσμιας παραγωγής.

Διατροφική του Aξία Βύσσινο

Το βύσσινα είναι ένα μικρό φρούτο πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά και συγκεντρώνουν μεγάλη προσοχή ως εναλλακτική επιλογή για τη θεραπεία πολλών εκδηλώσεων ασθενειών τα τελευταία χρόνια.

Τα κεράσια περιέχουν βιταμίνες A, C, E και φαινολικές ουσίες όπως ανθοκυανίνες.

Διατροφική Αξία  ανά 100g
Ενέργεια 50 kcal
Πρωτείνη 1 g
Υδατάνθρακας 12,2 g
Ολικά Λιποειδή 0,3 g
Φυτικές Ινές 1,6 g
Σαγχαρα 8,49 g
Νερό 86,1 g
Ασβέστιο 16 mg
Σίδηρος 0,32 mg
Μαγνήσιο 9 mg
Φώσφορος 15 mg
Κάλιο 173 mg
Νάτριο 3 mg
Βιταμίνη C 10 mg
Φυλλικό Οξύ 8 μg

Πηγή USDA.

sour cherry basket

Ποια τα Oφέλη του στην Yγειά;

Τα βύσσινα έχει αποδειχθεί πως είναι πλούσια πηγή αντιοξειδωτικών και έχουν αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Μέσα από πολυάριθμες μελέτες που εξετάστηκαν τα οφέλη τους σε ασθενείς με ουρική αρθρίτιδα, αϋπνία, μυϊκή αντοχή και αποκατάσταση, πιθανά οφέλη σε καρδιαγγειακές παθήσεις, διαβήτη, και καρκίνο.

Πλούσια Πηγή Ανθοκυανίνων

Τα βύσσινα περιέχουν υψηλά επίπεδα ανθοκυανίνων. Οι ανθοκυανίνες είναι φαινολικές ενώσεις που ανήκουν στην οικογένεια των φλαβονοειδών, είναι υδατοδιαλυτές χρωστικές που βρίσκονται στα κεράσια και διαθέτουν τόσο αντιοξειδωτικές όσο και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες, χαρακτηριστικά που προσελκύουν όλο και μεγαλύτερο ενδιαφέρον για τα πιθανά οφέλη τους στην υγεία.

Είναι από τις σημαντικότερες ομέδες χρωστικών ουσιών που ανήκουν στην ομάδα των δευτερογενών μεταβλιτών των φλαβονοειδών. Είναι υπέυθινες για το πορτοκάλι, κόκκινο και μπλε χρώμα στα φρούτα, τα λαχανικά και τα λουλούδια. Τα κεράσια περιέχουν υψηλές ποσότητες ανθοκυανών σε σύγκριση με άλλα φρούτα.

Οι κυριότερες ανθοκυανίνες που βρίσκονται σε βρώσιμα φρούτα όπως τα κεράσια είναι η κυανιδίνη, η πελαργονιδίνη, η πεονιδίνη, η δελφινιδίνη, η πετουνιδίνη και η μαλβιδίνη, με την κυανιδίνη να είναι η πιο άφθονη. Η υψηλότερη συγκέντρωση ανθοκυανών στα κεράσια εντοπίζεται στα κεράσια Bing (40% υψηλότερη περιεκτικότητα στη φλούδα των κερασιών Bing και σχεδόν τριπλάσια περιεκτικότητα σε ανθοκυάνες στο βρώσιμο τμήμα σε σύγκριση με τα κεράσια Montmorency), με την πλειονότητα των βιοδραστικών ουσιών να συγκεντρώνεται στη φλούδα και των δύο.

Η περιεκτικότητα των βύσσινων σε ανθοκυάνες μπορεί να επηρεαστεί από την επεξεργασία, με την κονσερβοποίηση και να οδηγεί σε μεταφορά 50% των ανθοκυανών και των συνολικών φαινολικών ουσιών από τον καρπό στο σιρόπι. Τα φαινολικά αντιοξειδωτικά φαίνεται ότι παρεμβαίνουν στη διαδικασία οξείδωσης ως τερματιστές των ελεύθερων ριζών και τελικά μειώνουν τον σχηματισμό πτητικών προϊόντων αποσύνθεσης. Οι φλούδες των βύσσινων έχουν την υψηλότερη αντιοξειδωτική δραστηριότητα, με τις φλούδες των βύσσινων Montmorency να έχουν την υψηλότερη συνολική φαινολική και αντιοξειδωτική δραστηριότητα μεταξύ των κερασιών.

Το συμπύκνωμα χυμού βύσσινου έχει την υψηλότερη ικανότητα απορρόφησης ριζών οξυγόνου (ORAC), στη συνέχεια ακολουθούν τα αποξηραμένα κεράσια, τα κατεψυγμένα κεράσια και τέλος τα κονσερβοποιημένα κεράσια.

Αντιφλεγμονώδεις επιδράσεις των κερασιών και των ανθοκυανινών.

Το τρέξιμο σε μεγάλες αποστάσεις προκαλεί οξεία μυϊκή βλάβη με αποτέλεσμα φλεγμονή και μειωμένη παραγωγή δύναμης.Τα βύσσινα, πλούσια σε αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες, μπορεί να έχουν προστατευτική δράση για τη μείωση της μυϊκής βλάβης και του πόνου κατά τη διάρκεια της έντονης άσκησης.

Έγινε μια μελέτη που είχε ως στόχο να αξιολογήσει τις επιδράσεις του χυμού βύσσινου σε σύγκριση με ένα placebo ρόφημα στον πόνο μεταξύ δρομέων σε έναν αγώνα σκυταλοδρομίας μεγάλων αποστάσεων.

Ήταν πενήντα τέσσερις υγιείς δρομείς (36 άνδρες, 18 γυναίκες, 35,8 ± 9,6 ετών) έτρεξαν κατά μέσο όρο 26,3 ± 2,5 km σε μια περίοδο 24 ωρών. Οι συμμετέχοντες έλαβαν 355 mL μπουκάλια χυμού βύσσινου ή το placebo ρόφημα δύο φορές την ημέρα για 7 ημέρες πριν από την εκδήλωση και την ημέρα του αγώνα. Οι συμμετέχοντες αξιολόγησαν το επίπεδο του πόνου κατά την έναρξη, πριν από τον αγώνα και μετά τον αγώνα.

Ενώ και οι δύο ομάδες ανέφεραν αυξημένο πόνο μετά τον αγώνα, η ομάδα του χυμού κερασιού ανέφερε σημαντικά μικρότερη αύξηση στον πόνο σε σύγκριση με την ομάδα με το placebo ρόφημα. Η παρούσα μελέτη μας έδειξε ότι η χορήγηση χυμού κερασιού για 7 ημέρες μείωσε τα συμπτώματα του μυϊκού πόνου που προκλήθηκε από το αγώνισμα. Πρέπει βέβαια να τονιστεί ότι χρειάζονται περαιτέρω έρευνες για να εξεταστούν οι βιοδείκτες και η πιθανή εξήγηση για τη μείωση του πόνου και της φλεγμονής που σχετίζεται με την κατανάλωση χυμού βύσσινου

Συμβάλουν στην βελτίωση του ύπνου

Κεράσια Montmorency (Prunus cerasus) βελτιώνουν την ποιότητα του ύπνου και βοηθούν στην αϋπνία. Μέσα από μια μελέτη που έγινε διαπιστώθηκε ότι η συμπληρωματική διατροφή με συμπύκνωμα χυμού κερασιού Montmorency αυξάνει την κυκλοφορούσα μελανίνης και μπορεί να προσφέρει μέτριες βελτιώσεις στο χρόνο και την ποιότητα του ύπνου σε υγιείς ενήλικες χωρίς να έχουν αναφερόμενες διαταραχές του ύπνου.

Αν και η αλληλεπίδραση άλλων φυτοχημικών ουσιών δεν μπορεί να αποκλειστεί εντελώς, βλέπουμε ότι τα δεδομένα αυτά παρέχουν έναν μηχανισμό δράσης στη βελτίωσης της ποιότητας του ύπνου με τη συμπληρωματική χορήγηση χυμού κερασιού. Συνεπώς, το συμπύκνωμα χυμού κερασιού Montmorency μπορεί να αποτελέσει μια κατάλληλη συμπληρωματική παρέμβαση όταν κάποιος έχει διαταραγμένο ύπνο σε υγιή αλλά και συμπωματικά άτομα.

Πώς να τα Εντάξετε στη Διατροφή σας;

Υπάρχουν πάρα πολύ τρόποι για να εντάξει κάποιος τα βύσσινα στη διατροφή του αρκεί να έχει φαντασία.

Στο πρωινό σαν φρούτο για να φτιάξει ένα πλήρες και ολοκληρωμένο πρωινό αν βέβαια του αρέσει η ξινή τους γεύση. Κατεψυγμένα μαζί με βρασμένη βρώμη πχ porridge με βύσσινα. Αλλά και σαν σνακ μέσα σε smoothie.

Μπορούν επίσης να μαγειρευτούν σε μαρμελάδες και να γίνουν άλειμμα πάνω σε ψωμί. Τα βύσσινα διατηρούν το έντονο κόκκινο χρώμα τους καθ' όλη τη διάρκεια του μαγειρέματος και είναι ωραία επιλογή για πίτες, κέικ, τάρτες, μάφιν, και πουτίγκα.

Πέρα από τα φρέσκα παρασκευάσματα, τα βύσσινα μπορούν να αφυδατωθούν και να προστεθούν αποξηραμένα σε σαλάτες, να ανακατευτούν σε γιαούρτι ή να ενσωματωθούν σε μίγματα με διάφορα άλλα αποξηραμένα φρούτα και ξηρούς καρπούς ή σε δημητριακά.

Τα βύσσινα τέλος,συνδυάζονται καλά με:

  • τυριά όπως ρικότα και κατσικίσιο
  • κρέατα όπως πουλερικά, πάπια, χοιρινό και αρνί
  • φρούτα όπως πορτοκάλια, βερίκοκα, βατόμουρα, βατόμουρα, δαμάσκηνα, λεμόνια και ξηρούς καρπούς

Τι να Προσέξεις;

Τα ολόκληρα, άπλυτα βύσσινα είναι εξαιρετικά ευπαθή και διατηρούνται μόνο 3 έως 7 ημέρες όταν αποθηκεύονται με τα κοτσάνια άθικτα στο ψυγείο. Μπορούν όμως να τους αφαιρέσουμε τα κουκούτσια και να καταψυχθούν για εκτεταμένη χρήση.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Blando, F., Gerardi, C. and Nicoletti, I., 2004. Sour cherry (Prunus cerasus L) anthocyanins as ingredients for functional foods. Journal of Biomedicine and Biotechnology, 2004(5), p.253.

Collins, M.W., Saag, K.G. and Singh, J.A., 2019. Is there a role for cherries in the management of gout?. Therapeutic Advances in Musculoskeletal Disease, 11, p.1759720X19847018.

Howatson, G., Bell, P.G., Tallent, J., Middleton, B., McHugh, M.P. and Ellis, J., 2012. Effect of tart cherry juice (Prunus cerasus) on melatonin levels and enhanced sleep quality. European journal of nutrition, 51, pp.909-916.

Elliot, D.L., Kuehl, K.S., Jones, K.D. and Dulacki, K., 2010. Using an eccentric exercise-testing protocol to assess the beneficial effects of tart cherry juice in fibromyalgia patients. Integr. Med, 9, pp.24-29.

Δωροθέα Γεωργάκη
Δωροθέα Γεωργάκη Διαιτολόγος - Διατροφολόγος

H Δωροθέα Γεωργάκη είναι Διαιτολόγος- Διατροφολόγος και διατηρεί διαιτολογικό γραφείο στη Πρέβεζα, παρέχοντας διαιτολογικές υπηρεσίες τροποποίησης διατροφικής συμπεριφοράς.