Λεξικό Διατροφής

Χρώμιο Cr

19 Μαρτίου 2007
29856 Προβολές
3 λεπτά να διαβαστεί
xromio cr

Photo source: www.bigstockphoto.com

Η ακριβής περιεκτικότητα των τροφών σε χρώμιο είναι δύσκολο να προσδιοριστεί κυρίως λόγω στις διαφορές της περιεκτικότητας του εδάφους σε μέταλλα.

Ποιες είναι οι πηγές χρωμίου;

  • Kρέας
  • Δημητριακά ολικής άλεσης
  • Τυρί
  • Μανιτάρια
  • Δαμάσκηνα
  • Ξηροί καρποί
  • Μαγιά μπίρας και η μπίρα
  • Θαλασσινά και το κρασί

Η επεξεργασία των δημητριακών και η αφαίρεση του φύτρου μειώνει την περιεκτικότητα σε χρώμιο.

Συνιστώμενη Ημερήσια Πρόσληψη (RDA)

Η ημερήσια δόση του χρωμίου κυμαίνεται από 50 έως 200μg την ημέρα για ενήλικες και εφήβους.

Πώς γίνεται η απορρόφηση του χρωμίου;

Η απορρόφηση του χρωμίου από τον οργανισμό γίνεται κυρίως στο δωδεκαδάκτυλο και εξαρτάται από τη μορφή στην οποία βρίσκεται το χρώμιο, δηλαδή αν είναι ανόργανο ή οργανικό. Η απορρόφηση του ανόργανου χρωμίου είναι πολύ χαμηλή και κυμαίνεται μεταξύ 0,4-2%. Το βιολογικά οργανικό σύμπλοκο του χρωμίου, γνωστό ως παράγοντας ανοχής της γλυκόζης, απορροφάται σε μεγαλύτερο βαθμό, μεταξύ 10-25%.

Στο αίμα η ανόργανη μορφή συνδέεται με την τρανσφερίνη και μεταφέρεται μαζί με τον σίδηρο. Επίσης και η αλβουμίνη συμμετέχει στη μεταφορά του χρωμίου. Η ανόργανη μορφή δεν είναι ενεργή για αυτό μεταφέρεται σε σημεία, κυρίως στο ήπαρ, όπου μπορεί να μετατραπεί στην ενεργή οργανική μορφή. Ιστοί πλούσιοι σε χρώμιο είναι οι νεφροί, το ήπαρ, οι μύες, η σπλήνα, η καρδιά και το πάγκρεας.

Ποιος είναι ο βιολογικός ρόλος του χρωμίου;

Ο βιολογικός ρόλος του χρωμίου οφείλεται στη συμβολή του για τη δημιουργία του παράγοντα ανοχής της γλυκόζης. Η δράση της ινσουλίνης είναι αποτελεσματικότερη με την παρουσία του χρωμίου. Ο πρωταρχικός ρόλος του παράγοντα ανοχής της γλυκόζης είναι να ενισχύει τη δράση της ινσουλίνης , αυξάνοντας την πρόσληψη ινσουλίνης από τα κύτταρα και επηρεάζοντας το μεταβολισμό των υδατανθράκων και των λιπιδίων.

Μερικές μελέτες έχουν δείξει πως η συμπληρωματική χορήγηση χρωμίου μπορεί να βελτιώνει το λιπιδαιμικό προφίλ, αυξάνοντας τα επίπεδα της καλής χοληστερόλης (HDL) και μειώνοντας την κακή (LDL). Επίσης, το χρώμιο φαίνεται να συμμετέχει στο μεταβολισμό των νουκλεϊκών οξέων και στη ρύθμιση της γονιδιακής έκφρασης.

Αλληλεπιδράσεις με άλλα θρεπτικά συστατικά

Βιταμίνη C: η λήψη χρωμίου ενισχύεται στα ζώα όταν δίνεται ταυτόχρονα με τη βιταμίνη C.

Τα ακόλουθα συστατικά τροφίμων έχουν βρεθεί να εμποδίζουν την απορρόφηση του χρωμίου.

Υδατάνθρακες: Διατροφές πλούσιες σε απλά σάκχαρα (π.χ., σακχαρόζη) έναντι στις διατροφές που είναι υψηλές στους σύνθετους υδατάνθρακες (π.χ., ολόκληρα σιτάρια) αυξάνουν την ουρική έκκριση χρωμίου στους ενηλίκους.

 

Σίδηρος: Το χρώμιο ανταγωνίζεται για μια από τις περιοχές συνδέσεως της πρωτεΐνης μεταφοράς σιδήρου, τρανσφερίνης, αλλά πολλές μελέτες είναι ανολοκλήρωτες. Η υπεραποθήκευση σιδήρου στην κληρονομική αιμοχρωμάτωση μπορεί να παρεμποδίσει τη μεταφορά χρωμίου με το να ανταγωνίζεται για τη σύνδεση με την τρανσφερίνη.

Τι προκαλεί η ανεπάρκεια χρωμίου;

Η ανεπάρκεια χρωμίου αναφέρθηκε σε τρεις ασθενείς με μακροπρόθεσμο ενδοφλέβιο σιτισμό, του οποίου δεν συμπληρώθηκε χρώμιο στα ενδοφλέβια διαλύματα. Αυτοί οι ασθενείς ανέπτυξαν στοιχεία μη ομαλής χρήσης της γλυκόζης και αύξησαν τις απαιτήσεις τους σε ινσουλίνη για την συμπλήρωση του χρωμίου. Επιπλέον, η εξασθενισμένη ανοχή γλυκόζης στα υποσιτιζόμενα νήπια καταπολεμήθηκε με μια στοματική δόση χλωριούχου χρωμίου.

Διάφορες μελέτες αρσενικών δρομέων έδειξαν ότι η ουρική απώλεια χρωμίου αυξήθηκε με την άσκηση αντοχής, που σημαίνει ότι οι ανάγκες σε χρώμιο μπορούν να είναι μεγαλύτερες στα άτομα που ασκούνται τακτικά. Σε μια πιο πρόσφατη μελέτη, η δυναμική άσκηση (άρση βαρών) βρέθηκε να αυξάνει την ουρική έκκριση του χρωμίου στους ηλικιωμένους. Εντούτοις, η απορρόφηση χρωμίου αυξήθηκε επίσης, οδηγώντας σε ελάχιστη ή καμία καθαρή απώλεια χρωμίου ως αποτέλεσμα της δυναμικής άσκησης.

Αυτή τη στιγμή, η έρευνα για τα αποτελέσματα της ανεπαρκούς πρόσληψης χρωμίου και οι παράγοντες κινδύνου για την ανεπάρκεια χρωμίου περιορίζεται από την έλλειψη ευαίσθητων και ακριβών δοκιμών για τον καθορισμό της θρεπτικής αξίας του χρωμίου.

Οι απαιτήσεις σε χρώμιο μπορούν να αυξηθούν σε ασθενείς με διαβήτη και καρδιαγγειακή νόσο. Η έλλειψη χρωμίου οδηγεί αντίσταση στην ινσουλίνη και υπερινσουλιναιμία. Επίσης η ήπια ανεπάρκεια σε χρώμιο μπορεί να αποτελέσει επικίνδυνο παράγοντα για μια σειρά συμπτωμάτων παρόμοια με του Μεταβολικού συνδρόμου, το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε καρδιαγγειακά νοσήματα.

Επίσης τα τραύματα και το στρες αυξάνουν τις ανάγκες σε χρώμιο, λόγω της αύξησης του μεταβολισμού της γλυκόζης.

Τοξικότητα από το χρώμιο

Το εξασθενές χρώμιο ή το χρώμιο (VI) είναι μια αναγνωρισμένη καρκινογόνος ουσία. Η έκθεση στο χρώμιο (VI) σε σκόνη συνδέεται με την αυξανόμενη εμφάνιση του καρκίνου πνευμόνων και είναι γνωστό ότι προκαλεί τον ερεθισμό του δέρματος (δερματίτιδα). Αντίθετα, υπάρχουν λίγα στοιχεία ότι το τρισθενές χρώμιο ή το χρώμιο (ΙΙΙ) είναι τοξικό στους ανθρώπους Κανένα δυσμενές αποτέλεσμα δεν έχει συνδεθεί πειστικά με την υπερβολική πρόσληψη χρωμίου (ΙΙΙ) από τα τρόφιμα ή τα συμπληρώματα διατροφής.

Οι περισσότερες από τις ανησυχίες σχετικά με τη μακροπρόθεσμη ασφάλεια του συμπληρώματος του χρωμίου (ΙΙΙ) προκύπτουν από διάφορες μελέτες στην κυτταροκαλλιέργεια, επισημαίνοντας ότι το χρώμιο (ΙΙΙ) μπορεί να αυξήσει τη βλάβη του DNA. Προς το παρόν, δεν υπάρχει κανένα στοιχείο ότι το χρώμιο (ΙΙΙ) αυξάνει τη βλάβη του DNA στους ζωντανούς οργανισμούς.

Γεωργία Ίσαρη
Γεωργία Ίσαρη Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος

Η Γεωργία Ίσαρη είναι απόφοιτος του τμήματος Διαιτολογίας-Διατροφής του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου Αθηνών, διατηρεί διαιτολογικό γραφείο στη Νέα Σμύρνη όπου δίνει τις διατροφικές συμβουλές της σε ασθενείς και σε ειδικές ομάδες ατόμων. Είναι επιστημονική συνεργάτιδα της Ενδοκρινολογικής Μονάδας της Β' Προπαιδευτικής Παθολογικής Κλινικής της Μονάδας Έρευνας του Πανεπιστημίου Αθηνών και Διαιτολόγος-Διατροφολόγος του Ιατρείου Παχυσαρκίας του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου «Αττικόν».

Χριστίνα Φοντόρ
Χριστίνα Φοντόρ Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος

H Χριστίνα Φοντόρ πτυχιούχος της Επιστήμης Διαιτολογίας-Διατροφής του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου Αθηνών, με επιπλέον σπουδές στην Ψυχοσωματική θεραπεία. Διατηρεί Διαιτολογικό Γραφείο στην Αργυρούπολη όπου, καθημερινά, έρχεται σε επαφή με ανθρώπους παρέχοντας τους εξατομικευμένες διατολογικές υπηρεσίες. Συγγραφέας του βιβλίου "Stop στην Παιδική Παχυσαρκία - Η γενιά του Χ-Large" των εκδόσεων medNutrition.