Οικογένεια

Διατροφή, ΔΜΣ και αποβολές

της Κατερίνας Παγκράτη
08 Μαΐου 2013
17214 Προβολές
3 λεπτά να διαβαστεί
egkyos gynaika kai diatrofi

Photo source: www.bigstockphoto.com

Η μητρότητα είναι ευλογία και αλλάζει όλη την καθημερινότητα, τόσο της γυναίκας, όσο και του ζευγαριού. Η περίοδος της εγκυμοσύνης, είναι μία μοναδική και μαγευτική εμπειρία, που κάθε γυναίκα βιώνει με διαφορετικό τρόπο.Πρόκειται για ένα διάστημα εννέα μηνών, όπου η έγκυος αφενός μεν, προσπαθεί να κάνει το καλύτερο δυνατόν για το έμβρυο που κυοφορεί, αφετέρου, θέλει να το ευχαριστηθεί και να το απολαύσει όσο πιο ξένοιαστα γίνεται.

Το βάρος κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης αυξάνεται. Πόσο όμως πρέπει να αυξηθεί; Ισχύει ότι η εγκυμονούσα πρέπει να τρώει για δύο; Είναι μια περίοδος που μπορεί να τρώει τα πάντα, και ενδεχομένως όλα τα «απαγορευμένα τρόφιμα», χωρίς ενοχές; Για να δούμε όλη την αλήθεια!

Πόσο αυξάνονται οι ενεργειακές ανάγκες της εγκύου;

Οι ενεργειακές απαιτήσεις όντως αυξάνουν στην εγκυμοσύνη, αλλά κατά το τελευταίο μόνο τρίμηνο και κατά περίπου 200 kcal/ημέρα

Θα πρέπει να γνωρίζετε ότι κάθε οργανισμός είναι διαφορετικός και δεν έχουν όλες τις ίδιες ανάγκες. Συνεπώς, δεν υπάρχει καμία ανάγκη για τη μητέρα «να τρέφεται για δύο». Παρ’ όλα αυτά, η αύξηση του βάρους κατά τη διάρκεια μιας υγιούς εγκυμοσύνης ποικίλλει και εξαρτάται από το βάρος που είχε πριν την εγκυμοσύνη και πιο συγκεκριμένα από τον δείκτη μάζας σώματός της (ΔΜΣ) και την παρουσία οιδημάτων. 


Εφαρμογή: Υπολόγισε εαν το βάρος σου είναι μέσα στα φυσιολογικά όρια; [APP]


Ποια είναι η βέλτιστη αύξηση βάρους;

Οι οδηγίες σε σχέση με τη βέλτιστη αύξηση βάρους κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης αποτελούν στις μέρες μας θέμα συζήτησης και αντιπαράθεσης.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έδειξε ότι, το βέλτιστο βάρος γέννησης 3,1 έως 3,6 κιλά συσχετίζεται με αυξήσεις στο βάρος της μητέρας κατά 10 - 14 κιλά.

Το Ινστιτούτο Ιατρικής των Ηνωμένων Πολιτειών στις κατευθυντήριες οδηγίες για την αύξηση βάρους κατά την εγκυμοσύνη συστήνει ότι, οι ελλιποβαρείς έγκυες (ΔΜΣ<20) θα πρέπει να παίρνουν 12,5–18 κιλά, οι φυσιολογικού βάρους (ΔΜΣ<20-26) 11,5–16 κιλά, οι υπέρβαρες (ΔΜΣ<26-29) 7–11,5 κιλά και οι παχύσαρκες (ΔΜΣ>29) 5–9 κιλά. 

Είναι επικίνδυνη η απότομη απώλεια βάρους;

Η απότομη απώλεια βάρους, ή οι δίαιτες- "αστραπή" στην εγκυμοσύνη είναι δυνητικά επικίνδυνες, οδηγώντας σε κετοξέωση, η οποία μπορεί να συσχετιστεί με θάνατο του εμβρύου, ή γνωσιακή βλάβη στη μετέπειτα ζωή του.

Επίσης, οι μητέρες που περιορίζουν υπερβολικά τη διαιτητική τους πρόσληψη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί ακούσια να θέτουν τα παιδιά τους σε μεγαλύτερο κίνδυνο παχυσαρκίας.

Τι κινδύνους διατρέχουν οι παχύσαρκες γυναίκες στην εγκυμοσύνη;

Η παχυσαρκία, ή το υπερβάλλον βάρος πριν, ή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης αυξάνουν τον κίνδυνο για επιπλοκές στην κύηση. Οι παχύσαρκες γυναίκες έχουν αυξημένο κίνδυνο αποβολής, πρόωρου τοκετού, ή αιφνίδιου βρεφικού θανάτου.

Επιπλέον, οι επιπλοκές στον τοκετό παρατηρούνται πιο συχνά όταν προϋπάρχει μητρική παχυσαρκία, οι οποίες αυξάνουν την πιθανότητα για επείγουσα καισαρική τομή.

Επιπρόσθετες επιπλοκές κατά τον τοκετό για τις παχύσαρκες μητέρες, είναι η υπέρταση και η προεκλαμψία, η γέννηση μεγαλόσωμου παιδιού και η εμφάνιση σακχαρώδους διαβήτη κύησης.

Επίσης, τα μωρά παχύσαρκων μητέρων είναι πιο πιθανό να έχουν συγγενείς ανωμαλίες (π.χ. δισχιδής ράχη, καρδιακές βλάβες, παχυσαρκία, σακχαρώδη διαβήτη) στη μετέπειτα ζωή τους.

Από τι εξαρτάται η καλή υγεία της εγκύου και του βρέφους;

Η καλή υγεία τόσο της εγκύου όσο και του βρέφους, εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη διατροφή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Κατά την περίοδο λοιπόν αυτή, χρειάζεται να ακολουθείτε μια ισορροπημένη διατροφή με ποικιλία τροφών.

Τα δημητριακά ολικής άλεσης, τα φυλλώδη λαχανικά και τα φρούτα, θα πρέπει να καταναλώνονται σε καθημερινή βάση, ώστε να καλύπτουν τις διατροφικές ανάγκες και να παρέχουν τις απαραίτητες φυτικές ίνες, έτσι ώστε να βελτιώνεται και η κατάσταση της δυσκοιλιότητας, που είναι συχνή αυτήν την περίοδο.

Ποια είναι τα βασικά θρεπτικά συστατικά;

Επίσης, δεν θα πρέπει να ξεχνάτε τα 3 βασικά θρεπτικά συστατικά, που δεν θα πρέπει να λείπουν από το διαιτολόγιό σας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Αυτά είναι ο σίδηρος, το φυλλικό οξύ και το ασβέστιο.

Ποια τρόφιμα είναι πλούσια σε σίδηρο;

Πηγές πλούσιες σε σίδηρο είναι:

  • Το κόκκινο κρέας
  • Τα πουλερικά και τα ψάρια
  • Ο κρόκος του αυγού
  • Τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά
  • Το πιτυρούχο ψωμί και γενικά τα πιτυρούχα ή εμπλουτισμένα δημητριακά

Συμπληρώματα σιδήρου των 60-120mg/ημέρα συστήνονται στην εγκυμοσύνη σε έγκυες που έχουν σιδηροπενική αναιμία ή χαμηλά επίπεδα αιματοκρίτη.

Ποιες είναι οι πηγές φυλλικού οξέος;

Πήγες φυλλικού οξέος, είναι:

  • Τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά
  • Τα όσπρια
  • Τα εμπλουτισμένα δημητριακά

Συστήνεται εξωγενής χορήγηση φυλλικού οξέως, πριν την εγκυμοσύνη, για αποφυγή ανωμαλιών του νευρικού σωλήνα.

Ποιες είναι οι πηγές ασβεστίου;

Πήγες ασβεστίου είναι το γάλα και τα προϊόντα του, όπως γιαούρτι και τυριά.

Ασβέστιο σε μικρότερες ποσότητες βρίσκεται:

  • Σε πολλά φυλλώδη λαχανικά
  • Στο σπανάκι
  • Στο μπρόκολο
  • Στον κρόκο του αυγού
  • Στα όσπρια
  • Στα καρύδια
  • Στους σπόρους των δημητριακών

Ποιος ο ρόλος των ω-3 λιπαρών οξέων στην εγκυμοσύνη;

Αξιοσημείωτος είναι και ο ρόλος των ω3 λιπαρών οξέων (με πηγές όπως τα λιπαρά ψάρια, τα καρύδια, ο λιναρόσπορος, φυτικές μαργαρίνες από κατάλληλα επιλεγμένα έλαια) στην εγκυμοσύνη, αφού η κατανάλωσή τους σχετίζεται με αυξημένο δείκτη νοημοσύνης του νεογνού.

Έτσι, συστήνεται αυξημένη κατανάλωση ψαριών και ωμών λαχανικών κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, που είναι πλούσια σε αυτά τα λιπαρά.

Συμπερασματικά

Έτσι λοιπόν, αυτό που χρειάζεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, για να καλύψετε τις ανάγκες του οργανισμού και του βρέφους, αλλά και να ελέγξετε τα κιλά που θα πάρετε, είναι μια ισορροπημένη διατροφή με ποικιλία αλλά χωρίς υπερβολές.

Αποφύγετε τρόφιμα με τις λεγόμενες ‘κενές’ θερμίδες, που περιέχουν πολλά λιπαρά ή ζάχαρη χωρίς ιδιαίτερη θρεπτική αξία. Πάντα με μέτρο όμως! Και μην ξεχνάτε!

Ακόμη και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, μια ελαφριά φυσική δραστηριότητα θα σας κάνει καλό. Η υπερβολική αύξηση του βάρους στην εγκυμοσύνη, μπορεί να οδηγήσει σε εγκατάσταση της παχυσαρκίας.

Αυτό καθιστά ακόμα περισσότερο την εγκυμοσύνη, ως μια ευκαιρία για αλλαγή προς πιο υγιεινές συνήθειες διατροφής και έναν βελτιωμένο τρόπο ζωής.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

WHO (1995). Maternal anthropometry and pregnancy outcomes. A WHO Collaborative Study. WHO Bulletin 73(Suppl):1–98.

Poston L et al. (2011). Obesity in pregnancy: implications for the mother and lifelong health of the child. A consensus statement. Pediatr Res 69:175–180.

Guelinckx I et al. (2008). Maternal obesity: pregnancy complications, gestational weight gain and nutrition. Obes Rev 9:140–150.

Amorim AR et al. (2007). Diet or exercise or both for weight reduction in women after childbirth. Cochrane Database Systematic Reviews July 18(3):CD005627.

Rasmussen KM & Yaktine AL (eds.), US Institute of Medicine (2009). Weight gain during pregnancy: reexamining the guidelines. Washington, US: http://www.iom.edu/Reports/2009/Weight-Gain-During-Pregnancy-Reexamining-the-Guidelines.aspx

Κατερίνα Παγκράτη
Κατερίνα Παγκράτη Διαιτολόγος - Διατροφολόγος