Οικογένεια

Παχύσαρκα παιδιά και πέτρες στη χολή

15 Φεβρουαρίου 2013
22011 Προβολές
2 λεπτά να διαβαστεί
mitera kai paidi episkeptontai ton giatro gia petres sti xoli

Photo source: www.bigstockphoto.com

Οι επιπτώσεις της παιδικής/ εφηβικής παχυσαρκίας στην υγεία του παιδιού είναι πολλές. Κάποιες από αυτές μπορεί να εξελιχθούν σε σοβαρά προβλήματα, όπως είναι τα καρδιαγγειακά (π.χ. υπέρταση, στεφανιαία νόσος), τα αναπνευστικά (π.χ. άσθμα), τα ενδοκρινολογικά και αναπαραγωγικά (π.χ. σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2, πρώιμη ήβη, πολυκυστικές ωοθήκες), τα γαστρεντερικά (π.χ. χολολιθίαση, λιπώδες ήπαρ), τα προβλήματα αρθρώσεων και οι μυοσκελετικές δυσλειτουργίες, το μεταβολικό σύνδρομο, οι διαταραχές ύπνου, τα ψυχοκοινωνικά προβλήματα κ.ά.

Παιδική παχυσαρκία και χολολιθίαση

Πρόσφατη μελέτη αναφέρει ότι η χολολιθίαση, εξαιτίας του αυξανόμενου ποσοστού παιδικής παχυσαρκίας, εμφανίζεται πλέον πιο συχνά και σε πολύ μικρότερες ηλικίες, ενώ παλιότερα η παρουσία χολόλιθων στα παιδιά ήταν πολύ σπάνια. Σύμφωνα με την παραπάνω έρευνα, παρατηρείται αύξηση χολολιθίασης, ανάλογα και με τον βαθμό παχυσαρκίας του παιδιού. Για παράδειγμα, τα παιδιά τα οποία είναι υπέρβαρα έχουν 2 φορές, τα παχύσαρκα έχουν 4 φορές, ενώ τα πολύ παχύσαρκα έχουν 6-8 φορές αυξημένο κίνδυνο να εμφανίσουν χολολιθίαση, συγκριτικά με τα παιδιά που έχουν φυσιολογικό βάρος. Από την αρχή της εφηβείας και μετά, η εμφάνιση χολολιθίασης συναντάται κυρίως στα κορίτσια απ' ότι στα αγόρια (σχεδόν 4 φορές περισσότερο).

Πώς γίνεται η διάγνωση της χολολιθίασης στα παιδιά;

Στις περισσότερες περιπτώσεις, η χολολιθίαση στα παιδιά ανακαλύπτεται τυχαία με υπερηχογράφημα που γίνεται για άλλο λόγο, εκτός και αν αναφερθούν από το παιδί έντονες ενοχλήσεις (περίπου 20% των ασθενών), όπως κοιλιακό άλγος, φούσκωμα, δυσπεψία, ναυτία ή εάν κάνει εμετό. Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι χολόλιθων:

  1. Λίθοι χοληστερόλης (αμιγείς ή μικτοί με ασβέστιο, φωσφόρο) και
  2. Λίθοι χρωστικής (μαύροι και φαιοί)

Τα παιδιά έχουν συνήθως λίθους χρωστικής ή μικτούς, αλλά κατά κανόνα όχι τους αμιγείς λίθους χοληστερόλης που έχουν οι ενήλικες. Σε ηλικίες κάτω των 16 χρόνων, η υπερλιπιδιαιμία ή η υπερχοληστερολαιμία δε φαίνεται να συμβάλλουν σημαντικά στον σχηματισμό χολόλιθων.

Θεραπευτική αντιμετώπιση της χολολιθίασης

Η θεραπευτική αντιμετώπιση της χολολιθίασης είναι συντηρητική και χειρουργική. Αν υπάρχουν συμπτώματα και επιπλοκές επιβάλλεται άμεσα χολοκυστεκτομή (αφαίρεση χολής). Η αφαίρεση της χολής γίνεται, διότι θα δημιουργηθούν ξανά πέτρες. Στις περιπτώσεις που δεν προκαλεί συμπτώματα ή επιπλοκές χρειάζονται κλινική και υπερηχογραφική παρακολούθηση. Σε νεογνά και βρέφη οι χολόλιθοι μπορεί να εξαφανιστούν αυτόματα, πράγμα πιο σπάνιο σε μεγαλύτερα παιδιά.

Τι συστήνεται διατροφικά για την χολολιθίαση;

Συνήθως, στις μικρές ηλικίες, διαιτητικά δεν προτείνονται αλλαγές. Δίνεται όμως έμφαση σε μια ισορροπημένη διατροφή με μικρά και συχνά γεύματα. Περιορισμός των λιπαρών τροφών συστήνεται στον έφηβο που εμφανίζει δυσπεπτικές ενοχλήσεις. Σε αυτό το σημείο, αξίζει να αναφέρουμε ότι, εκτός από τα ίδια τα λιπαρά, υπάρχουν και οι τροφές που περιέχουν "κρυφά" λίπη, ενώ ταυτόχρονα πρέπει να δίνεται έμφαση στην κατανάλωση θρεπτικών τροφών με ελάχιστα λιπαρά.

Λιπαρά (Περιορισμός)  Τροφές με "κρυφά" λίπη (Περιορισμός) Τροφές ελεύθερες/ με ελάχιστο λίπος (Συχνά) 
Βούτυρο/ μαργαρίνη Πλήρες γάλα- τυρί- γιαούρτι/ παγωτά  Φρούτα/ λαχανικά
Σάλτσες/ μαγιονέζα Λιπαρά κρέατα Ολικής άλεσης ζυμαρικά
Έλαια (ελαιόλαδο/ σπορέλαια)  Αλλαντικά  Ολικής άλεσης δημητριακά 
Κρέμα γάλακτος  Τηγανιτά Χαμηλά σε λιπαρά γάλα- τυρί- γιαούρτι
Ξηρούς καρπούς Πέτσα στο κοτόπουλο Ψητά/ ατμού άπαχα ψάρια- πουλερικά-κρέας
Φυστικοβούτυρο Πατατάκια Πατάτα - όσπρια 
Ταχίνι Μπισκότα/ ντόνατς Γρανίτα- σορμπέ
  Γλυκά Ποπ κορν/ κέικ ρυζιού

Επομένως, η χολολιθίαση στα παιδιά θεωρείται μια από τις ασθένειες που συνδέεται άμεσα με την παχυσαρκία.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

KoebnickC, etal "Pediatric obesity and gallstone disease: results from a cross-sectional study of over 510,000 youth" J Pediatr Gastroenterol Nutr 2012; DOI:10.1097/MPG.0b013e31824d256f.

Νίνα Μανωλάκη, Χολολιθίαση στα παιδιά, Ευεξία & Διατροφή 2006, τεύχος 19, σελ. 8-9, http://www.eligast.gr/files/eyexia/2006/19.pdf

Kaechele V., W.M., Thiere D., Kessler A.L. et al, Prevalence of Gallbladder Stone Disease in Obese Children and Adolescents: Influence of the Degree of Obesity, Sex, and Pubertal Development. JPGN, 2006.42:p.66-70.

Leslie Bonci, American Dietetic Association Guide to Better Digestion. Eat right if you have irritable bowel syndrome, heartburn, lactose intolerance or other digestive conditions. 2003 Wiley, p. 205-213

Χριστίνα Φοντόρ
Χριστίνα Φοντόρ Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος

H Χριστίνα Φοντόρ πτυχιούχος της Επιστήμης Διαιτολογίας-Διατροφής του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου Αθηνών, με επιπλέον σπουδές στην Ψυχοσωματική θεραπεία. Διατηρεί Διαιτολογικό Γραφείο στην Αργυρούπολη όπου, καθημερινά, έρχεται σε επαφή με ανθρώπους παρέχοντας τους εξατομικευμένες διατολογικές υπηρεσίες. Συγγραφέας του βιβλίου "Stop στην Παιδική Παχυσαρκία - Η γενιά του Χ-Large" των εκδόσεων medNutrition.