Όταν σκέφτεσαι smoothie, αυτόματα σκέφτεσαι μια θρεπτική τροφή και τις περισσότερες φορές, έτσι είναι. Μια δίαιτα βασισμένη στα smoothie όμως μπορεί κάλλιστα να είναι ανεπαρκής θρεπτικά. Αντίστοιχα, το να βασίσεις όλη τη προσπάθειά σου για μείωση βάρους σε αυτά τα ροφήματα είναι εξ’ ορισμού καταδικασμένο να …αποτύχει. Αν ετοιμαζόσουν λοιπόν να τη δοκιμάσεις, διάβασε πρώτα αυτό το άρθρο.
Διαβάστε επίσης: Smoothies για μία σωστή Διατροφή
Τι αφορά η δίαιτα των smoothie;
Το “the smoothie diet” λοιπόν, φαίνεται να είναι μια πατενταρισμένη ονοματοδοσία (™) που αφορά σε ένα πλάνο διατροφής σχεδιασμένο από τον Drew Sgoutas στην Αμερική. Το πλάνο αυτό:
- Περιλαμβάνει την αντικατάσταση 2 γευμάτων την ημέρα με smoothie
- Βασίζεται σε πολλά φρούτα και λαχανικά αντί για επεξεργασμένα τρόφιμα και πολλά κρέατα
- Δίνει συνταγές για αυτά τα smoothie αλλά και πλάνο γυμναστικής στοχεύοντας όλα αυτά σε ενεργειακό έλλειμμα 1500 θερμίδων καθημερινά
- Προβλέπει και μια ελεύθερη μέρα (cheat day)
- Έχει διάρκεια τρεις βδομάδες αλλά ισχυρίζεται ότι μπορεί να επαναληφθεί πολλές φορές
- Στοχεύει σε απώλεια κιλών, μείωση πόντων, ενέργεια, τόνωση κα
Τα υπέρ και τα κατά
Το μόνο θετικό με αυτό το διατροφικό πλάνο είναι ότι ενθαρρύνει την κατανάλωση φρούτων και λαχανικών που είναι όντως πολύ πλούσια σε απαραίτητα μικροθρεπτικά συστατικά όπως βιταμίνες και μέταλλα αλλά και φυτικές ίνες. Παράλληλα αποθαρρύνει την υπέρμετρη κατανάλωση κρεάτων και δει κόκκινων κρεάτων, όπως και των επεξεργασμένων τροφίμων.
Αν και για μένα η αντικατάσταση γευμάτων φυσικής τροφής με πολτοποιημένες εναλλακτικές της, δεν είναι μια μέθοδος επιλογής γιατί ενέχει περισσότερες αρνητικές συνέπειες όπως θα δεις παρακάτω, θα πρέπει να αναγνωρίσω στα υπέρ ότι, λύνει ένα βασικό πρόβλημα που υπάρχει στη διατροφική διαχείριση με στόχο τη μείωση του βάρους: αυτό της μερίδας! Η ποσοτικοποίηση των γευμάτων είναι βασικό προαπαιτούμενο συνεννόησης μεταξύ διαιτολόγου και διαιτώμενου και ίσως το κυριότερο καθοριστικό στο ενεργειακό ισοζύγιο. Προσωπικά βέβαια, θεωρώ ότι υπάρχουν και άλλοι τρόποι να το πετύχεις αυτό.
Ποια είναι λοιπόν, τα υπόλοιπα αρνητικά σημεία;
Ο «κατασκευαστής» αυτής της διατροφικής προσέγγισης
Ο Drew Sgoutas, που έχει δημιουργήσει τη δίαιτα των smoothie, δεν είναι πιστοποιημένος διαιτολόγος (registered dietitian) όπως θα έπρεπε να συμβαίνει στην Αμερική. Ο ίδιος δηλώνει πιστοποιημένος health coach, δηλαδή έχει ολοκληρώσει κάποιο επιμορφωτικό πρόγραμμα σεμιναρίων υγείας που συνήθως δεν προαπαιτούν καμία πρότερη γνώση του αντικειμένου και δεν μπορούν να στην προρσδώσουν κι’όλας, ενώ επικαλείται 10χρονη εμπειρία στη διαχείριση βάρους! Αν λάβω υπόψη μου το νεαρό «φαίνεσθαι» αλλά και το επαγγελματικό προφίλ του στο linkedin, θα τον εμπιστευόμουν μόνο ως designer & art director. Παρεμπιπτόντως, το επώνυμό του μου ακούγεται ελληνικό αν και δεν κατάφερα να επιβεβαιώσω την πληροφορία, μήπως κάποιος από σας τον ξέρει παραπάνω;
Έλλειψη εξατομίκευσης και επικίνδυνη γενίκευση
Με μία προσχεδιασμένη διατροφική σύσταση, προφανώς αυτό το πρόγραμμα δεν λαμβάνει υπόψη τις εξατομικευμένες ανάγκες σου όπως: γευστικές προτιμήσεις, κοινωνικές-πολιτισμικές συγκυρίες, ιατρικό ιστορικό, πιθανότητα διατροφικών ελλείψεων, μαγειρικές δυνατότητες, συνήθειες τσιμπολογήματος… και πάει λέγοντας. Το να γενικεύει δε, έναν στόχο θερμιδικού ελλείματος όπως φαίνεται στις 1500kcal ημερησίως, είναι τουλάχιστον επιζήμιο για το μεταβολισμό σου αν όχι επικίνδυνο για ζωτικές λειτουργίες.
Ενίσχυση συναισθηματικής και δυσλειτουργικής σχέσης με το φαγητό
Τα δεδομένα δείχνουν ότι οι «εκλαμβανόμενες» ως περιοριστικές, στρατηγικές μείωσης βάρους διαιωνίζουν τον φαύλο κύκλο συναισθηματικού φαγητού-αύξησης βάρους αλλά και πεποιθήσεις μας σε σχέση με το φαγητό που δυσκολεύουν τη διατροφή μας ενώ δεν ισχύουν π.χ. οι υδατάνθρακες παχαίνουν. Τρανό παράδειγμα στην προσέγγιση αυτή είναι η ύπαρξη της «ελεύθερης» μέρας. Ελεύθερη από τι; Από κάτι που σε περιορίζει και δε σου ταιριάζει; Και τι θα γίνει όταν επανέλθω στις συνήθειες που μου αρέσουν και μου ταιριάζουν;
Έλλειψη διατροφικής εκπαίδευσης
Σε συνέχεια του προηγούμενου, για να διατηρηθεί το απολεσθέν βάρος αλλά και η σωματική ευεξία και υγεία που συνδέεται με αυτό, είναι σημαντικό να αλλάξουν οι διατροφικές συνήθειες και ο τρόπος ζωής. Πώς να συμβεί αυτό, πώς θα μάθεις δηλαδή να τρως φυσιολογικά, όταν η μορφή της παρέμβασης δεν περιλαμβάνει καν μια φυσική τροφή αλλά την αλεσμένη μορφή του (smoothie);
Μη επιστημονική τεκμηρίωση για όσα υπόσχεται
Δεν υπάρχει κάποια ερευνητική εργασία, μελέτη που να εξετάζει το “the smoothie diet” ως προς την αποτελεσματικότητά του για όσα υπόσχεται, είτε αφορούν το βάρος είτε τη σωματική υγεία και ευεξία. Θα πρέπει να πω εδώ ότι η αντικατάσταση γευμάτων ως πρακτική για τη μείωση βάρους φαίνεται να είναι στατιστικά αποτελεσματική. Ωστόσο, παραμένει ερευνητικά αναπάντητο το ερώτημα κατά πόσο μπορούν αυτά τα αποτελέσματα να διατηρηθούν μακροχρόνια. Για παράδειγμα, κλινική δοκιμή που παρακολούθησε ενδιαφερόμενους για 3 χρόνια ανέδειξε ως πιο αποτελεσματική προσέγγιση την διατροφική αγωγή για αλλαγή του περιβάλλοντος/συνηθειών τροφίμων σε ένα σπίτι.
Τι να κάνεις αντί για το smoothie diet;
Ανακάλυψε το φυσιολογικό τρόπο διατροφής, αυτόν που ανταποκρίνεται στο σώμα σου και στα φυσικά σήματα πείνας και κορεσμού. Είναι ο μόνος τρόπος να βρεις αυτό που πραγματικά σου ταιριάζει και μπορείς να το κάνεις αβίαστα, αυθόρμητα, σεβόμενος τις πραγματικά δικές σου ανάγκες και όχι τις προσδοκίες που έχουν ενδεχομένως «τρίτοι» από το σώμα σου.
Το βασικό τρίπτυχο για ένα τέτοιο μοντέλο διατροφής είναι το μέτρο-ποικιλία-ισορροπία και η μεσογειακή διατροφή είναι ένα κοντινό σου παράδειγμα.
Για να το πετύχεις χρειάζεσαι οργάνωση, βασικές μαγειρικές δεξιότητες, υγιή σχέση με το φαγητό απολαμβάνοντάς το χωρίς ενοχές και μια μη καθιστική καθημερινότητα.
Καταλήγοντας σε σχέση με το “the smoothie diet”, για μένα είναι ξεκάθαρο ότι πρόκειται για μια ακόμη ανυπόστατη δίαιτα. Και ενώ μπορεί να περιέχει ένα-δύο αναγνωρίσιμα στοιχεία μια ισορροπημένης διατροφής, το στενάχωρο είναι όταν αυτά χρησιμοποιούνται ως ιδανική μάσκα για ένα διατροφικό μοντέλο μείωσης βάρους με στόχο την οικονομική εκμετάλλευση των ενδιαφερόμενων. Θα σου πρότεινα λοιπόν, να έχει μια κριτική σκέψη απέναντι σε κάθε νέα διατροφική μόδα που ακούς και …να εμπιστεύεσαι λίγο περισσότερο το ένστικτό σου (να αφουγκράζεσαι δηλαδή το σώμα σου) κάθε φορά που μια κοινωνική συνθήκη ή προσωπικό περιβάλλον «πιέζει» να αλλάξεις το βάρος σου.
