Διατροφή

Διατροφή για μνήμη στους ηλικιωμένους

της Ηλιάνας Ηλιοπούλου
01 Οκτωβρίου 2017
77817 Προβολές
2 λεπτά να διαβαστεί
diatrofi kai ilikiwmenoi

Photo source: www.bigstockphoto.com

Οι ηλικιωμένοι, είναι μια πληθυσμιακή ομάδα ιδιαίτερα ευαίσθητη, λόγω των πολλαπλών δυσκολιών που αντιμετωπίζει καθημερινά. Μια από αυτές τις δυσκολίες είναι οι αλλαγές που παρατηρούν μέρα με τη μέρα οι ηλικιωμένοι στην μνήμη τους. Η μνήμη και η καλή λειτουργία του μυαλού δυσκολεύει άμεσα την καθημερινότητα τους σε πολλά επίπεδα και για το λόγο αυτό θα προσπαθήσουμε να τονίσουμε τη χρησιμότητα κάποιων διατροφικών αλλαγών οι οποίες μπορούν να βοηθήσουν σε ένα βαθμό στην καλύτερη λειτουργία του μυαλού και της μνήμης.

Ενεργειακή πρόσληψη των ηλικιωμένων

Ξεκινώντας από τα πολύ βασικά, να τονίσουμε πόσο σημαντικό είναι να έχει ο κάθε ηλικιωμένος μια επαρκή ενεργειακή πρόσληψη και συχνά γεύματα μέσα στην ημέρα. Αρκετά συχνά παρατηρείται στις ομάδες αυτές, πιθανόν και λόγω προβλημάτων στην οδοντοστοιχία, τα άτομα να υποσιτίζονται ή να στερούνται ποικιλία στις διατροφικές επιλογές τους.

Διατροφή χαμηλή σε θερμίδες μπορεί να κοστίσει στην λειτουργία του μυαλού και της μνήμης, καθώς η γλυκόζη αποτελεί το βασικό καύσιμο υλικό του εγκεφάλου

Αυτό σημαίνει ότι οι υδατάνθρακες θα πρέπει να βρίσκονται σε μια καλή αναλογία στο διαιτολόγιο του κάθε ηλικιωμένου και να μην ακολουθούνται διατροφικά πλάνα που να τους αποκλείουν. Τα συχνά γεύματα επίσης, εξασφαλίζουν ότι τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα δεν κινδυνεύουν να πέσουν σε χαμηλά επίπεδα, κάτι που έχει συσχετιστεί με δυσκολία στη συγκέντρωση και χαμηλή απόδοση.

Ο ρόλος των αντιοξειδωτικών στη διατροφή των ηλικιωμένων

Η διατροφική ποικιλία από την άλλη εξασφαλίζει πολλά άλλα οφέλη. Υπάρχει πληθώρα μελετών στην επιστημονική κοινότητα που υποστηρίζει τον ρόλο των αντιοξειδωτικών ουσιών, και ιδιαιτέρως των φλαβονοειδών και των καροτενοειδών, στην λειτουργία της μνήμης. Οι ουσίες αυτές προστατεύουν τους ιστούς του οργανισμού από τις ελεύθερες ρίζες και συμβάλλουν στην προστασία του εγκεφάλου.

Τροφές πλούσιες σε αυτές τις ουσίες είναι όλα τα φρούτα και τα λαχανικά με έντονο κόκκινο, πράσινο και πορτοκαλί χρώμα όπως τα σταφύλια, τα μήλα, τα πορτοκάλια, οι πιπεριές, το μπρόκολο, το σπανάκι, η ρόκα, αλλά γενικότερα σαν σύσταση μια ποικιλία στο διαιτολόγιο μπορεί να εξασφαλίσει τα απαραίτητα αντιοξειδωτικά που χρειάζεται ο ηλικιωμένος για την καλή λειτουργία του μυαλού.

Βιταμίνες του συμπλέγματος Β για καλύτερη μνήμη

Πιο συγκεκριμένα όμως από τις βιταμίνες που ξεχωρίζουν για το ρόλο τους στην καλύτερη μνήμη είναι εκείνες του συμπλέγματος Β, όπως η θειαμίνη, το φυλλικό οξύ, η Β6 και η Β12. Έχει συνδεθεί από πολλές έρευνες η καλύτερη εγκεφαλική λειτουργία και η ενίσχυση της μνήμης όταν η διατροφή ενός ατόμου εξασφαλίζει τροφές που είναι καλές πηγές αυτών των βιταμινών (πχ γαλακτοκομικά, δημητριακά ολικής άλεσης, πράσινα φυλλώδη λαχανικά όπως σπανάκι, κιτρώδη φρούτα).

Βιταμίνη Β12 και Β6

Τελευταία μάλιστα, κάποιες έρευνες έχουν μελετήσει και την επίδραση των υψηλών επιπέδων της ομοκυστεΐνης στην μνήμη και έχουν βρει ότι η επαρκής πρόσληψη της Β12, της Β6 και του φυλλικού οξέως μπορεί να διατηρήσει τα επίπεδα της ομοκυστεΐνης στα φυσιολογικά επίπεδα, κάτι που έχει συνδεθεί με μειωμένη πιθανότητα για εγκεφαλική ατροφία και παράλληλα διατήρηση της καλής λειτουργίας της μνήμης.

Βιταμίνη Α

Εξαιρετικό ρόλο στην διαδικασία της μνήμης έχει και η βιταμίνη Α και για το λόγο αυτό θα πρέπει να εξασφαλίζεται μια επαρκής πρόσληψη μέσω της διατροφής, όπως υποστηρίζεται από τις μελέτες. Πηγές πλούσιες σε αυτή τη βιταμίνη είναι:

  • Το καρότο
  • Το μοσχαρίσιο κρέας
  • Το συκώτι
  • Το γάλα
  • Η ντομάτα
  • Τα σκούρα πράσινα λαχανικά
  • Τα κίτρινα φρούτα

Ο ρόλος της καφεΐνης στην μνήμη

Τέλος, η καφεΐνη μπορεί να τονώσει την μνήμη διότι είναι διεγερτικό του κεντρικού νευρικού συστήματος και γι’ αυτό το λόγο, η κατανάλωση καφέ, αλλά και σοκολάτας η οποία παράλληλα είναι και καλή πηγή μαγνησίου, μικροστοιχείου που τονώνει την μνήμη, μπορεί να αποτελέσει μια γλυκιά συνήθεια για τους ηλικιωμένους η οποία να τους βοηθάει παράλληλα.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Zielińska MA et al. Vegetables and fruit, as a source of bioactive substances, and impact on memory and cognitive function of elderly. Postepy Hig Med Dosw (Online). 2017 Apr 12;71(0):267-280.

Stoney PN, McCaffery P. A Vitamin on the Mind: New Discoveries on Control of the Brain by Vitamin A. World Rev Nutr Diet. 2016;115:98-108. doi: 10.1159/000442076. Epub 2016 May 19.

Neal D. Barnard et al. Dietary and lifestyle guidelines for the prevention of Alzheimer’s disease. Neurobiology of Aging 35 (2014) S74eS78

de Jager, C.A., Oulhaj, A., Jacoby, R., Refsum, H., Smith, A.D., 2012. Cognitive and clinical outcomes of lowering homocysteine-lowering B-vitamin treatment in mild cognitive impairment: a randomized controlled trial. Int. J. Geriatr. Psychiatry 27, 592e600.

Vauzour D1. Effect of flavonoids on learning, memory and neurocognitive performance: relevance and potential implications for Alzheimer's disease pathophysiology. See comment in PubMed Commons belowJ Sci Food Agric. 2014 Apr;94(6):1042-56. doi: 10.1002/jsfa.6473. Epub 2013 Dec 12.

Meeusen R1. Exercise, nutrition and the brain. Sports Med. 2014 May;44 Suppl 1:S47-56. doi: 10.1007/s40279-014-0150-5.

Ηλιάνα Ηλιοπούλου
Ηλιάνα Ηλιοπούλου Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος, M.Sc.