Τι είναι ο Ταμάρινδος;
Ο Ταμάρινδος είναι ένα είδος τροπικού φρούτου που προέρχεται από το δέντρο tamarind στην Αφρική, αλλά το βρίσκουμε και σε άλλες τροπικές περιοχές, συμπεριλαμβανομένης της Ινδίας. Το δέντρο ταμάρινδος παράγει λοβούς που μοιάζουν με φασόλια που περιέχουν σπόρους και ινώδη πολτό. Καθώς αυτοί οι λοβοί ωριμάζουν, ο πολτός γίνεται σαν πάστα και παίρνει μια γλυκόξινη γεύση.
Ο Ταμάρινδος είναι πιθανότατα πιο γνωστός για τη χρήση του σε πιάτα της Ασίας, του Μεξικού και της Καραϊβικής και συνήθως αγοράζεται ως πάστα ή πουρές, αλλά μπορεί επίσης να αγοραστεί ως ωμός λοβός και ως συμπύκνωμα ταμαρίνδου.
Οι καρποί και τα φύλλα του δέντρου χρησιμοποιούνται από παλιά στην παραδοσιακή ιατρική των περιοχών αυτών και θεωρούνται ιδιαίτερα αποτελεσματικά σε διάφορες ασθένειες όπως:
- πονόλαιμος,
- πυρετός,
- ηλίαση
- και στομαχικές διαταραχές.
Οι σπόροι χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία του διαβήτη και των εντερικών λοιμώξεων. Τα φύλλα του δέντρου βρασμένα εφαρμόζονται σε πρησμένες αρθρώσεις και διαστρέμματα, και χρησιμοποιούνται για γαργάρες για τη θεραπεία του πονόλαιμου.
Η Ινδία είναι σήμερα η κορυφαία παραγωγός του προϊόντος με αυξανόμενες φυτείες για οικιακή χρήση και εξαγωγή γι΄αυτό και του έχει δώσει το προσωνύμιο «χουρμάς της Ινδίας». Ο ταμάρινδος περιέχει βιταμίνες, μέταλλα, αμινοξέα και άλλα ωφέλιμα φυτοχημικές ενώσεις.
Σε τι μορφές εντοπίζεται ο Ταμάρινδος;
Οι λοβοί του ταμάρινδου ξεκινούν με πράσινη και τρυφερή υφή, και ο καρπός μέσα είναι πολύ ξινός και όξινος. Καθώς ωριμάζουν οι σπόροι γίνονται σαν καφέ φασόλια που συλλέγονται σε διαφορετικά στάδια ωριμότητας, ανάλογα με τον προορισμό τους.
Ο καρπός σκουραίνει σε κοκκινοκαφέ και αναπτύσσει μια γλυκόξινη γεύση. Όσο περισσότερο μένουν οι λοβοί στο δέντρο, τόσο περισσότερο ο καρπός χάνει την υγρασία του. Τελικά στεγνώνει το εσωτερικό και γίνεται μια κολλώδη πάστα που χρησιμοποιείται ευρέως στη μαγειρική. Κάποια συστατικά του δέντρου χρησιμοποιούνται στη βιομηχανία ως σταθεροποιητικός παράγοντας στα γλυκά και τα παγωτά.
Ο ταμάρινδος προτείνεται σε διάφορες μορφές: πάστας, χυμού, σιροπιού (όπως το καναδέζικο Tamarind Pineapple Shrub). Συμμετέχει επίσης και σε διάφορες τυποποιημένες σούπες, σάλτσες ήπια ή πιο καυτερά (με τζίντζερ και τσίλι). Είναι επίσης το βασικό συστατικό της σάλτσας Worcestershire και της HP(House of Parliament sauce).
Διατροφική Αξία
| Θρεπτικά Συστατικά | Στα 100 γρ. |
| Ενέργεια | 238 Kcal |
| Υδατάνθρακες | 62,5 gr |
| Σάκχαρα | 13,5 gr |
| Φυτινές ίνες | 4 gr |
| Πρωτείνη | 2,3 gr |
| Λιπίδια (ολικά) | 0,6 gr |
| Βιταμίνη C | 3,5 mg |
| Νιασίνη | 1,9mg |
| Φυλλικό οξύ | 14 ug |
| Κάλιο | 628 mg |
| Ασβέστιο | 74 mg |
| Μαγνήσιο | 92 mg |
| Σίδηρος | 2,8 mg |
Ποια τα Οφέλη του Ταμάρινδου;
1. Πλούσια πηγή αντιοξειδωτικών
Ο πολτός του ταμαρίνδου είναι πλούσιος σε πολυάριθμα φυτοθρεπτικά συστατικά που δρουν ως ισχυρά διατροφικά αντιοξειδωτικά και μπορούν να ενισχύσουν την αποτελεσματικότητα της φυσικής ανοσοποιητικής άμυνας του οργανισμού. Τα αντιοξειδωτικά βοηθούν στη μείωση της φλεγμονώδους επίδρασης του οξειδωτικού στρες.
2. Αντικαρκινικές ιδιότητες
Σε μια μελέτη σε ζώα το 2014, το εκχύλισμα σπόρων ταμαρίνδου μείωσε τόσο τους δείκτες οξειδωτικού στρες όσο και καθυστέρησε την εξέλιξη του καρκίνου των νεφρών. Αυτό οφείλεται στην αντιοξειδωτική του δράση.
3. Βελτιώνει την υγεία της καρδιάς και τη χοληστερόλη
Όντας πλούσιο σε πολυφαινόλες και φλαβονοειδή, ο ταμάρινδος έχει αποδειχθεί ότι μειώνει την LDL χοληστερόλη και αυξάνει την HDL χοληστερόλη, μειώνοντας έτσι τον κίνδυνο αθηροσκλήρωσης. Ο αποξηραμένος πολτός βρέθηκε επίσης να έχει αντιυπερτασικά αποτελέσματα, μειώνοντας τη διαστολική αρτηριακή πίεση.
4. Έχει προστατευτικά οφέλη για το συκώτι
Η λιπώδης ηπατική νόσος ή ηπατοστεάτωση αυξάνεται στον δυτικό κόσμο και το εκχύλισμα ταμαρίνδου έχει αποδειχθεί ότι παρέχει προστατευτική δράση στο συκώτι, καθώς περιέχει αντιοξειδωτικά που ονομάζονται προκυανιδίνες, που καταπολεμούν τη βλάβη του ήπατος από τις ελεύθερες ρίζες.
5. Παρέχει φυσικά αντιμικροβιακά οφέλη
Οι φυσικές ενώσεις που υπάρχουν στο εκχύλισμα ταμαρίνδου έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιηθούν ως φυσικό αντιμικροβιακό ενάντια σε παθογόνους μικροοργανισμούς. Συγκεκριμένα, μια ένωση που ονομάζεται λουπεόλη έχει αποδειχθεί ότι έχει πολύτιμες φαρμακευτικές χρήσεις, όπως αντικαρκινική, επουλωτική και αντιφλεγμονώδη δράση.
6. Βελτίωση στη ρύθμιση σακχάρου
Η αντιφλεγμονώδης δράση του εκχυλίσματος σπόρων ταμαρίνδου έχει αποδειχθεί ότι προσφέρει προστατευτικά οφέλη και βελτιώνει τη ρύθμιση του σακχάρου σε άτομα με διαβήτη επειδή περιέχει το ένζυμο άλφα-αμυλάση το οποίο μειώνει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα.
7. Προλαμβάνει το πεπτικό έλκος
Τα πεπτικά έλκη μπορεί να είναι πολύ επώδυνα. Πρόκειται βασικά για πληγές που εμφανίζονται στην εσωτερική επένδυση του στομάχου και του λεπτού εντέρου. Χάρη στις πολυφαινολικές ενώσεις που βρίσκονται στον ταμάρινδο μπορεί να αποτρέψει το πεπτικό έλκος.
8. Βοηθά στην πέψη
Ο ταμάρινδος έχει χρησιμοποιηθεί από την αρχαιότητα ως καθαρτικό λόγω της περιεκτικότητάς του σε τρυγικό οξύ, μηλικό οξύ και κάλιο. Η ικανότητά του να χαλαρώνει τους κοιλιακούς μυς είναι ο λόγος που χρησιμοποιείται και ως φάρμακο για τη διάρροια. Έτσι, ενώ ο καρπός χρησιμοποιείται για την ανακούφιση από τη δυσκοιλιότητα, τα φύλλα προσφέρουν θεραπεία από τη διάρροια και η ρίζα και ο φλοιός μπορούν να καταναλωθούν για να ανακουφίσουν τον κοιλιακό πόνο.
Πώς να το εντάξετε στην Διατροφή σας
Η πάστα ταμάρινδου είναι ένα κοινό συστατικό στην αφρικανική, μεξικάνικη, ινδική και ασιατική κουζίνα. Προσθέτει μια γλυκόξινη γεύση σε φαγητά, τα πιάτα με κάρυ ή τις σούπες και τα μαγειρευτά. Ο απλούστερος τρόπος για να τον εντάξετε στη διατροφή σας, είναι να αγοράσετε πάστα ταμάρινδου και να τη χρησιμοποιήσετε για να φτιάξετε σάλτσες, μαρινάδες, κάρυ και άλλα πιάτα όπως το pad Thai. Συνδυάστε τον με τζίντζερ, σκόρδο, κύμινο, γαρίφαλο και μπαχάρι, σάλτσα σόγιας και με διάφορα είδη καυτερών τσίλι για περισσότερη ένταση στο πιάτο σας.
Πώς το βρίσκουμε στην Ελλάδα
Αν αναζητήσουμε τον ταμάρινδο στην ελληνική αγορά, μετά από αρκετό ψάξιμο, θα βρούμε ταμάρινδο σε πούλπα ή συμπυκνωμένο, που είναι πολύ πιο εύχρηστος από ότι στη φυσική του μορφή. Επίσης θα βρούμε κι ένα φρουτοποτό της Teptip από χυμό ταμάρινδου (με προσθήκη ζάχαρης).
Πούλπα (Tamarind Pulp)
Η πούλπα με το πορφυρό χρώμα, όπως είναι με τη μεμβράνη της, μέσα στο λοβό, συμπιέζεται και πωλείται συνήθως σε μπλοκ των 200-250 γρ.
Συμπυκνωμένος (Tamarind concentrate)
Ο συμπυκνωμένος ταμάρινδος έχει πιο έντονη γεύση. Είναι πιο εύχρηστος σε αυτή τη μορφή, διότι μπορεί να προστεθεί όπως είναι στο φαγητό.
Τι να Προσέξετε
Ως τρόφιμο, ανήκει στην οικογένεια των οσπρίων και έτσι μπορεί να προκαλέσει αλλεργική αντίδραση σε μερικούς ανθρώπους. Ο ταμάρινδος μπορεί να μειώσει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα οπότε θα πρέπει να χρησιμοποιείται με προσοχή εάν είστε διαβητικός. Μπορεί επίσης να έχει καθαρτική δράση εάν καταναλωθεί σε μεγάλες ποσότητες γι' αυτό χρειάζεται προσοχή.
