Λεξικό Διατροφής

Δυόσμος

της Θεοδώρας Δήμου
23 Ιανουαρίου 2020
460185 Προβολές
2 λεπτά να διαβαστεί
dyosmos

Photo source: www.pixabay.com

Ο δυόσμος (Mentha Spicata) είναι ένα ποώδες φυτό που αναπτύσσεται σε ύψος 30-100 εκατοστών. Τα φρέσκα και αποξηραμένα φύλλα του, καθώς και τα αιθέρια έλαιά του χρησιμοποιούνται ευρέως στις βιομηχανίες τροφίμων, καλλυντικών, ζαχαρωδών προϊόντων, σε τσίχλες, οδοντόκρεμες και φαρμακευτικές βιομηχανίες. Επιπλέον, συχνή είναι η χρήση του στην ινδική και ιταλική κουζίνα, προσφέροντας το ευχάριστο άρωμα και τη γεύση του πριν ή μετά το μαγείρεμα. Ο δυόσμος διαθέτει επίσης αρκετές βιολογικές δραστηριότητες και χρησιμοποιείται στη ιατρική ως αντισπασμωδικό, διουρητικό, αντιβακτηριδιακό, αντιμυκητιακό, και αντιοξειδωτικό.  

Ποια η θρεπτική αξία του δυόσμου;

Οι θερμίδες του δυόσμου είναι λιγοστές (44 kcal/100gr). Περιλαμβάνει αρκετά μικροθρεπτικά συστατικά, απαραίτητα για τον οργανισμό  όπως κάλιο, ασβέστιο, μαγγάνιο, σίδηρο και μαγνήσιο. Ιδιαίτερη σημαντική είναι και η περιεκτικότητά του σε πολλές αντιοξειδωτικές βιταμίνες, συμπεριλαμβανομένης της βιταμίνης Α, της β-καροτίνης, της βιταμίνη C, της βιταμίνης Β6 , της ριβοφλαβίνης και της θειαμίνης.

Θρεπτικά Συστατικά Ποσότητες
Ενέργεια 44 kcal
Πρωτεΐνες 3.29g
Ολικά λιπίδια (fat) 0.73g
Υδατάνθρακες 8.41g
Φυτικές ίνες 6.8g
Ασβέστιο Ca 199mg
Σίδηρος, Fe 11.87mg
Μαγνήσιο, Mg 63mg
Φώσφορος, P 60mg
Κάλιο, K 458mg
Νάτριο, Na 30mg
Ψευδάργυρος Zn 1.09mg
Χαλκός, Cu 0.24mg
Μαγνήσιο, Mn 1.118mg
Βιταμίνη C, total ascorbic acid 13.3gr
Νερό 85.55 gr
Βιταμίνη A 203µg
Βιταμίνη B-6 0.158 mg
Θειαμίνη 0.078 mg
Ριβοφλαβίνη 0.175 mg

Ποια τα οφέλη του δυόσμου;

Αντιοξειδωτική δράση

Ο δυόσμος χαρακτηρίζεται από ισχυρή αντιοξειδωτική δράση, χάρη στις φαινολικές ενώσεις που περιέχει, κυριότερες από τις οποίες είναι η καρβόνη (67%), το λιμονένιο (14,3%) και το μυρσένιο (2,1%). Αυτός είναι και ένας από του λόγους που θεωρείται ότι έχει ως ένα βαθμό και αντικαρκινική δράση. Οι ελεύθερες ρίζες, θεωρούνται βασική αιτία μετάλλαξης των κυττάρων και πρόκλησης σοβαρών ασθενειών όπως είναι ο καρκίνος. Τα αντιοξειδωτικά που εμπεριέχονται στο δυόσμο, φαίνεται να προστατεύουν σημαντικά τον οργανισμό από την επίδραση των ελευθέρων ριζών, οδηγώντας στην εξάλειψή τους.

Αναπνευστικό σύστημα

Τα συστατικά του δυόσμου μπορούν να χρησιμοποιηθούν για θεραπευτικούς σκοπούς στο αναπνευστικό σύστημα. Τo σημαντικότερo πλεονεκτημά του είναι η ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος, προστατεύοντας τον οργανισμό από πολλές λοιμώξεις κυρίως τους χειμερινούς μήνες. Θεωρείται ένα ιδανικό αφέψημα σε καταστάσεις κρυολογήματος και γρίπης, ανακουφίζοντας τα συμπτώματα που προκαλούνται από λοιμώξεις του αναπνευστικού (πνευμονία, βρογχίτιδα, άσθμα, καταρροή).

Γαστρεντερικό σύστημα

Η κατανάλωση του δυόσμου έχει φανεί να βελτιώνει σημαντικά την υγεία του στομάχου, καταπραΰνοντας τους έντονους γαστρικούς πόνους καθώς και τα συμπτώματα γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης. Επιπλέον διευκολύνεται η πέψη, αποτρέποντας το αίσθημα φουσκώματος και δυσφορίας.

Ψυχική υγεία

Σε καταστάσεις έντονου στρες και ανησυχίας, ένα αφέψημα δυόσμου αποτελεί μία καλή επιλογή. Τα συστατικά του έχουν χαλαρωτικές ιδιότητες, οι οποίες προσφέρουν θετικά αποτελέσματα ακόμα και σε συμπτώματα κόπωσης όπως είναι οι πονοκέφαλοι και οι ημικρανίες.

Στοματική υγιεινή

Η μενθόλη ως βασικό συστατικό του δυόσμου έχει φυσική αντιμικροβιακή δράση, συμβάλλοντας σημαντικά στην προστασία της στοματικής υγιεινής καθώς και του ερεθισμένου λαιμού μέσω της καταπραϋντικής και αντιφλεγμονώδους δράσης της.

Προφυλάξεις και παρενέργειες

Η χρήση του δυόσμου απαιτεί προσοχή, γιατί σε μεγάλες δόσεις είναι τοξική, προκαλώντας αλλεργικές αντιδράσεις σε ευαίσθητα άτομα. Γενικότερα χρειάζεται μέτρο στην κατανάλωσή του, καθώς έχει φανεί ότι σε υψηλές δόσεις μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στο ήπαρ, και στα νεφρά. Όπως συμβαίνει με κάθε φυτικό αιθέριο έλαιο, παρά το γεγονός ότι η διατροφική χρήση του δυόσμου δεν έχει αντένδειξη κατά την διάρκεια της κύησης, υψηλές δόσεις μπορεί να επηρεάσουν τη μήτρα.

Μέχρι στιγμής δεν έχει αποδειχτεί η ελεύθερη και συνάμα ασφαλής κατανάλωση του δυόσμου. Συνεπώς, έγκυες, θηλάζουσες, βρέφη και παιδιά καλό θα είναι να αποφεύγουν την κατανάλωσή του για τυχόν παρενέργειες που μπορεί να προκληθούν αλλά και να προηγείται έλεγχος αλλεργίας πριν από τη χρήση του. 

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Mejdi Snoussi, Emira Noumi, Najla Trabelsi, Guido Flamini, Adele Papetti &Vincenzo De Feo, Mentha spicata Essential Oil: Chemical Composition, Antioxidant and Antibacterial Activities against Planktonic and Biofilm Cultures of Vibrio spp. Strains. 2015 Aug; 20(8): 14402-14424

Rodrigo Scherer Mayara, Fumiere Lemos Mariana Fumiere Lemos Gésika Coimbra Martinelli João Damasceno Lopes Martins Ary Gomesda Silva, Brazilian spearmint (Mentha spicata L., October 2013, Pages 408-413

Mahboubi M., Mentha spicata as natural analgesia for treatment of pain in osteoarthritis patient, 2017 Feb;26:1-4.

Blumenthal M. The complete German Commission E monographs: therapeutic guide to herbal medicines. Austin: American Botanical Council, 1998

Θεοδώρα Δήμου
Θεοδώρα Δήμου BSc, Διαιτολόγος-Διατροφολόγος