Λεξικό Διατροφής

Ταυρίνη

της Θεοδώρας Κατσαρού & της Μαρίας Ραφαηλίας Ζερζελίδου
29 Αυγούστου 2015
59262 Προβολές
4 λεπτά να διαβαστεί
Τελευταία ενημέρωση 13 Ιουλίου 2021
Ταυρίνη

Photo source: www.bigstockphoto.com

Συνέχεια ακούμε, ότι κάποια προϊόντα περιέχουν ταυρίνη και χρησιμοποιούνται ως τονωτικά λόγω της ιδιότητας της ταυρίνης. Ακόμη, ότι ίσως δεν θα πρέπει να καταναλώνονται από κάποιες ευπαθείς ομάδες και να συνδυάζονται με κάποια άλλα τρόφιμα. Τι ισχύει όμως από τα παραπάνω; Τι είναι ουσιαστικά η ταυρίνη;

Η ταυρίνη είναι ένα παράγωγο του αμινοξέος κυστεΐνη, το οποίο βρίσκεται σε διάφορες τροφές (κρέας, ψάρια) ή μπορεί να παρασκευαστεί με χημικό τρόπο σε εργαστήρια. Η ταυρίνη μπορεί να υπάρχει και σε ενεργειακά ποτά. Βρίσκεται σε μεγάλες ποσότητες στον εγκέφαλο, τον αμφιβληστροειδή, και την καρδιά, δεν παράγεται στον οργανισμό και παρέχεται μέσω των τροφίμων. Παίζει σημαντικό ρόλο στη λειτουργία του ανθρώπινου οργανισμού και κυρίως του καρδιακού μυ και των σκελετικών μυών, γι' αυτό και κάποιες φορές χορηγείται ως συμπλήρωμα.

Πηγές ταυρίνης

Η ταυρίνη υπάρχει στον οργανισμό, αλλά παρέχεται ουσιαστικά από τα τρόφιμα. Τα οστρακόδερμα είναι πλούσια σε ταυρίνη αλλά επειδή η ταυρίνη είναι ευαίσθητη στη θερμοκρασία χάνεται μεγάλη ποσότητα κατά τον βρασμό , τα ψάρια και κυρίως ο σολομός, οι σαρδέλες και ο τόνος. Σε σύγκριση όμως με το ψάρι το κρέας έχει περισσότερη ταυρίνη και συγκεκριμένα το βόειο και το σκούρο κρέας κοτόπουλο. Επιπλέον έχουν τα αυγά και τα γαλακτοκομικά προϊόντα.

Η ταυρίνη είναι ένα β-αμινοξύ που προέρχεται από τον μεταβολιμό των αμινοξέων που περιέχουν θείο. Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω η ταυρίνη εμπεριέχεται τόσο στα ψάρια όσο και στα κρέατα . Ακόμη για να μπορέσει να συνθέσει ο οργανισμός ταυρίνη με επιτυχία είναι απαραίτητη συνεργατική δράση της υδατοδιαλυτής βιταμίνης Β6 . Η ταυρίνη που λαμβάνεται από τα τρόφιμα απορροφάται από το λεπτό έντερο και στη συνέχεια μεταφέρεται στο ήπαρ οπού εκεί απελευθερώνεται στην κυκλοφορία και μπορεί στη συνέχεια να εισέλθει στα κύτταρα μέσω του μεταφορέα ταυρίνης (TauT).

Στους παρακάτω πίνακες αναφέρονται αρκετά τρόφιμα από τα οποία μπορούμε να λάβουμε τόσο ταυρίνη όσο και Βιταμίνη Β6 :

Τρόφιμο

Μέθοδος παρασκευής

Μέση περιεκτικότητα σε ταυρίνη mg / 100g

Βοδινό κρέας

Ωμό

43,1 - 46,3

Ψημμένο

38,4

Σκούρο κρέας κοτόπουλου

Ωμό

82,6 – 169,6

Ψημμένο

199,1

Λευκό κρέας κοτόπουλου

Ωμό

17,5-17,8

Ψημμένο

14,5

Σκούρο κρέας γαλοπούλας

Ωμό

306

Ψημμένο

299,6

Λευκό κρέας γαλοπούλας

Ωμό

29,5

Ψημμένο

11,1

Μοσχάρι

Ωμό

39,8

Ψημμένο

46,7

Φιλέτο χοιρινό

Ωμό

50,1-61,2

Ψημμένο

56,8

Σκούρο κρέας αρνιού

Ωμό

43,8-47

Ζαμπόν

Ψημμένο

49,8

Σαλάμι βόειο κρέας

Επεξεργασμένο

59,2

Τόνος

Κονσέρβα

41,5

Λευκό ψάρι

Ωμό

113,9-151,2

Ψημμένο

172,1

Γαρίδες μικρές

Μαγειρεμένες

10,5

Γαρίδες μέτριες

Ωμές

39,4-155,2

Μύδια

Ωμά

655,4

Στρείδια

Φρέσκα

70

Μπακαλιάρος

Κατεψυγμένος

31

Μαλάκια

Ωμά

240-520

Χταπόδι

Ωμό

388

Χτένι

Ωμό

827,7

Καλαμάρι

Ωμό

356,7

Αγελαδινό γάλα με 3,5 % λίπος

Μη επεξεργασμένο

2,4

Αγελαδινό γάλα με 2% λίπος

Μη επεξεργασμένο

2,5

Αγελαδινό γάλα με 0,5 % λίπος

Μη επεξεργασμένο

2,3

Γιαούρτι με χαμηλά λιπαρά

Μη επεξεργασμένο

3,3

Παγωτό βανίλια

Μη επεξεργασμένο

1,9

Παστεριωμένο γάλα

Μη επεξεργασμένο

6

 

Τρόφιμα

Μέθοδος παρασκευής

Ποσότητα

Βιταμίνη Β6 (mg)

Δημητριακά πρωϊνού

Μη επεξεργασμένα

1 φλυτζάνι

0,50-2,50

Σολωμός

Ψημμένος

85γρ

0,48-0,80

Συκώτι βόειου κρέατος

Τηγανιτό

85γρ

0,90

Πατάτα με φλούδα

Ψημμένη

1 μέτρια

0,70

Γαλοπούλα

Ψημμένη

85γρ

0,69

Αβοκάντο

Ωμό

1 μέτριο

0,52

Στήθος Κοτόπουλο

Ψημμένο

85 γρ

0,50

Σπανάκι

Μαγειρεμένο

1 φλυτζάνι

0,44

Μπανάνα

Ωμή

1 μέτρια

0,43

Αποξηραμένα δαμάσκηνα χωρίς κουκούτσι

Μη επεξεργασμένα

1 φλυτζάνι

0,36

Φουντούκια

Ξεροψημμένα

28γρ

0,18

Χυμός λαχανικών

Μη επεξεργασμένος

150γρ

0,13

Τόφου

Ωμό

½ φλυτζάνι

0,10

Ρύζι

Μαγειρεμένο

1 φλυτζάνι

0,10

Καρπούζι

Ωμό

1 φλυτζάνι

0,10

Cottage cheese 1% λιπαρά

Μη επεξεργασμένο

1 φλυτζάνι

0,20

Κρεμμύδια

Ωμό

½ φλυτζάνι

0,10

Τόνος

Ψημμένος

85γρ

0,9

 

Ιδιότητες ταυρίνης

Οι ιδιότητες της ταυρίνης περιλαμβάνουν:

  • τη διατήρηση της σωστής ισορροπίας μεταξύ ενυδάτωσης και ηλεκτρολυτών στα κύτταρα,
  • τη δημιουργία χολικών αλάτων, τα οποία παίζουν σημαντικό ρόλο στην πέψη,
  • την υποστήριξη της γενικής λειτουργίας του κεντρικού νευρικού συστήματος και των ματιών,
  • και τέλος τη ρύθμιση της υγείας και της αντιοξειδωτικής λειτουργίας του ανοσοποιητικού συστήματος.

Επίσης, είναι πιθανό η ταυρίνη να βοηθήσει στη μείωση της υψηλής αρτηριακής πίεσης μειώνοντας την αντίσταση στη ροή αίματος στα τοιχώματα των αιμοφόρων αγγείων.

Επιπλέον στην ηπατίτιδα, έχει βρεθεί ότι βοηθάει βελτιώνοντας τη λειτουργία του ήπατος, με μία μικρή λήψη ταυρίνης ημερησίως για διάστημα 3 μηνών.

Ορισμένες έρευνες έχουν δείξει ότι η ταυρίνη βοηθάει στη μείωση του επιπέδου του σακχάρου στο αίμα, βελτιώνοντας διάφορους παράγοντες κινδύνου για καρδιακές παθήσεις και αντιμετωπίζοντας με αυτόν τον τρόπο τον διαβήτη.

Η ταυρίνη πολλές φορές μπορεί να έχει επιπτώσεις στις αθλητικές επιδόσεις. Ουσιαστικά, βοηθάει στην αύξηση της ικανότητας των μυών να συστέλλονται και να παράγουν δύναμη. Μειώνει την κόπωση και είναι πιθανό να βοηθάει στη μείωση λίπους στους αθλητές. Επιπλέον δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία που να δείχνουν εάν η ταυρίνη βελτιώνει την μυϊκή δύναμη κατά τη διάρκεια ασκήσεων ανύψωσης βάρους. Τα αποτελέσματα της ταυρίνης που χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με άλλα συμπληρώματα δεν είναι σαφή.

Ακόμη, έχει ένα ευρύ φάσμα πιθανών οφελών για την υγεία, από μειωμένες επιληπτικές κρίσεις μέχρι βελτιωμένη όραση. Αλλά σε κάθε περίπτωση πρέπει να μελετηθούν περαιτέρω τα πρόσθετα οφέλη.

Παρενέργειες ταυρίνης

Το 2003, η επιστημονική ομάδα της Ευρωπαϊκής Αρχής Ασφάλειας Τροφίμων, καθόρισε την κατανάλωση ταυρίνη σε 1000mg ως το επίπεδο της ασφαλούς πρόσληψης για τον ανθρώπινο οργανισμό. Σύμφωνα με τα καλύτερα διαθέσιμα στοιχεία, η ταυρίνη δεν έχει ανεπιθύμητες ενέργειες όταν χρησιμοποιείται στις συνιστώμενες ποσότητες και δεν γίνεται αλόγιστη η χρήση της, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη κάποιοι παράμετροι. Καλό είναι να αποφεύγεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και του θηλασμού γιατί δεν υπάρχουν ακόμη αρκετά στοιχεία. Κάποια προβλήματα σε αθλητές που έχουν αναφερθεί είναι πιθανόν από μεγάλες ποσότητες ενεργειακών ποτών που περιείχαν καφεΐνη και ταυρίνη. Όταν καταναλώνεται σε εύλογες ποσότητες από ένα υγιές άτομο, η ταυρίνη δεν έχει καμία γνωστή ανεπιθύμητη ενέργεια.

Ταυρίνη ή καφεΐνη

Η καφεΐνη είναι μια φυσική ουσία που βρίσκεται σε φυτά όπως κόκκοι καφέ και φύλλα τσαγιού (τείνη). Μπορεί επίσης να παραχθεί συνθετικά και να προστεθεί στα προϊόντα. Λειτουργεί ως διεγερτικό για το κεντρικό νευρικό σύστημα και μπορεί να προσφέρει βραχυπρόθεσμη ανακούφιση για κόπωση. Η κατανάλωση καφεΐνης σε μέτριο επίπεδο δεν έχει αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία.

Στην καθημερινότητα η καφεΐνη και η ταυρίνη καταναλώνονται περισσότερο για αντιμετώπιση της κόπωσης και της υπνηλίας. Σε μελέτη του 2011 που δημοσιεύτηκε στο "The British Journal of Surgery" εξέτασε τις επιπτώσεις της καφεΐνης και της ταυρίνης σε χειρουργούς που έχουν υποστεί στέρηση ύπνου. Οι συμμετέχοντες στη μελέτη στερήθηκαν τον ύπνο σε τρεις διαφορετικές περιπτώσεις και στη συνέχεια έλαβαν εικονικό φάρμακο - 150 mg καφεΐνης ή 150 mg καφεΐνης σε συνδυασμό με 2 g ταυρίνης. Τα αποτελέσματά τους έδειξαν ότι η καφεΐνη και η ταυρίνη αποκαθιστούσαν τα επίπεδα της υπνηλίας, αλλά όχι τα επίπεδα της αρχικής κατάστασης και τους αρνητικούς χρόνους αντίδρασης που συνδέονταν με τη στέρηση του ύπνου. Επομένως, εξαρτάται από τον καθένα ανάλογα την προτίμηση του ως προς την κατανάλωση καφεΐνης ή κάποιου ενεργειακού ποτού που περιέχει ταυρίνη.

Συμπερασματικά

Συνεπώς, η κατανάλωση της ταυρίνης αν και λανθασμένα παρεξηγημένη δεν δημιουργεί παρενέργειες. Η χρήση της, σε κάθε περίπτωση δεν θα πρέπει να γίνεται αλόγιστα και πέρα από τα ενεργειακά ποτά που ίσως να έχουμε κατά νου υπάρχουν και σε άλλα τρόφιμα τα οποία καλό είναι να καταναλώνουμε. Τέλος σε σχέση με την καφεΐνη, είναι στην προτίμηση του καθενός και ανάλογα τις ανάγκες του να καταναλώσει καφεΐνη ή ταυρίνη.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Ripps H, Shen W, Review: taurine: a "very essential" amino acid, 18:2673-86, 2012

Schuller-Levis GB1, Park E., Taurine: new implications for an old amino acid, 26;226(2):195-202, 2003

Aruoma OI1, Halliwell B, Hoey BM, Butler J., The antioxidant action of taurine, hypotaurine and their metabolic precursors,  Nov 15;256(1):251-5, 1988

Murakami S , Taurine and atherosclerosis, 46(1):73-80, 2014

Rutherford JA1, Spriet LL, Stellingwerff T, The effect of acute taurine ingestion on endurance performance and metabolism in well-trained cyclists, Int J Sport Nutr Exerc Metab. 2010 Aug;20(4):322-9.

Mayo Clinic"; Taurine in Energy Drinks: What Is It?; Katherine Zeratsky, R.D., L.D.; June 26, 2010

“The American Journal of Medicine”; Detrimental Effects of Energy Drink Consumption on Platelet and Endothelial Function; M.I. Worthley, et al.; February 2010

“The British Journal of Surgery”; Effect of Caffeine and Taurine on Simulated Laparoscopy Performed Following Sleep Deprivation; R. Aggarwal, et al.; July 14, 2011

Θεοδώρα Κατσαρού
Θεοδώρα Κατσαρού Κλινικός Διαιτολόγος - Διατροφολόγος, M.Sc.
Μαρία Ραφαηλία Ζερζελίδου
Μαρία Ραφαηλία Ζερζελίδου Διαιτολόγος - Διατροφολόγος