Παχυσαρκία

Bαριατρική χειρουργική: Αλλάζει και το DNA;

της Γεωργίας Γεωργίου
14 Μαΐου 2015
16836 Προβολές
1 λεπτό να διαβαστεί
xeirourgos kai nosokomes

Μια βαριατρική επέμβαση δεν είναι μια αισθητική πλαστική επέμβαση. Δεν γίνεται για λόγους ομορφιάς αλλά για λόγους υγείας. Η βαριατρική χειρουργική είναι χωρίς αμφιβολία ασφαλής, όταν μάλιστα δεν υπάρχει άλλη εναλλακτική λύση για την επιτυχή αντιμετώπιση της παχυσαρκίας και των συνεπειών στην υγεία του πάσχοντα.

Πρόσφατες μελέτες αναφέρουν πως η βαριατρική επέμβαση (γαστρική παράκαμψη) εκτός των άλλων, διαφοροποιεί (ενεργοποιεί ή απενεργοποιεί την λειτουργία τους) και την χημική μορφή συγκεκριμένων γονιδίων. Αυτό προβλημάτισε την ιατρική κοινότητα και απασχόλησε πολλούς ερευνητές.

Τα αποτελέσματα έδειξαν πως οι ασθενείς που υποβλήθηκαν σε γαστρική παράκαμψη απόκτησαν καλύτερη ευαισθησία στην ινσουλίνη. Σύμφωνα με την Juleen R. Zierath, PhD του Ινστιτούτου Καρολίνσκα στη Στοκχόλμη, 11 γονίδια υφίστανται χημική διαφοροποίηση, συγκεκριμένα μεθυλίωση. Οι περιοχές των γονιδίων που υφίστανται μεθυλίωση είναι οι λεγόμενες CpG και non-CpG και συγκεκριμένα τα δύο γονίδια που επηρεάζονται είναι τα λεγόμενα, PGC-1-alpha και PDK4. Αυτά τα γονίδια φάνηκε να είναι υπεύθυνα και για την μιτοχονδριακή δραστηριότητα, για τον μεταβολισμό γλυκόζης και λίπους καθώς και τη χρήση ενέργειας από το μυοσκελετικό σύστημα. Οι ερευνητές συνεχίζουν και αναφέρουν πως οι αλλαγές αυτές οδηγούν σε ινσουλινοευαισθησία και ως επακόλουθο ρύθμιση της γλυκόζης αίματος όπως και σε κανονικού βάρους άτομα. Αναφέρεται πως η συγκεκριμένη αλλαγή ονομάζεται «μεταβολική μνήμη» και προστατεύει από την εμφάνιση διαβήτη τύπου 2.

Μήπως οι επι-γεννητικές αλλαγές διαφοροποιούν και το μεταβολικό προφίλ; Μέχρι σήμερα γνωρίζουμε πως οι αλλαγές σε γονίδια μετά την επέμβαση οδηγούν σε μείωση της θερμιδικής πρόσληψης, καλύτερη κατανομή του λίπους. Νέες μελέτες σχεδιάζονται για να απαντήσουν το συγκεκριμένο ερώτημα. Τέλος οι μελέτες δείχνουν πως το αντιδιαβητικό αποτέλεσμα του χειρουργείου γίνεται ακόμη και όταν ο ασθενής δεν χάσει τα επιθυμητά κιλά.

Μια δεύτερη ενδιαφέρουσα διαπίστωση ήταν από το γενικό Νοσοκομείο Μασαχουσέτης. Οι ερευνητές ανακάλυψαν πως με εξέταση των γονιδίων μπορεί να γίνει πρόβλεψη πόσα κιλά θα χάσει ο ασθενής μετά την επέμβαση. Αναφέρουν πως σημαντικό ρόλο παίζει το χρωμόσωμα 15, αλλά χρειάζονται περισσότερες μελέτες για πιο σίγουρα αποτελέσματα. Επίσης, συμπληρώνουν πως η απώλεια βάρους υφίσταται λόγω του πρόωρου κορεσμού, της αύξησης ενεργειακής δαπάνης και της ρύθμισης του αισθήματος της όρεξης.

Τέσσερα είναι τα βασικά συμπεράσματα από τις μελέτες. Ώρα να προβληματιστούμε για τα εξής:

  1. Οι γονιδιακοί παράγοντες παίζουν σημαντικό ρόλο σε τέτοιες επεμβάσεις, όπως φάνηκε από τεράστιες και σημαντικές μελέτες.
  2. Το γονιδίωμά μας αλλάζει όταν αυξάνεται ή μειώνεται το σωματικό βάρος.
  3. Φαίνεται πως η πρόσληψη βάρους δεν είναι ένα καπρίτσιο ή μια εμμονή στο φαγητό αλλά μια γονιδιακή ατυχής αλληλουχία.
  4. Οι φαρμακοβιομηχανίες μπορούν να διερευνήσουν καλύτερα το θέμα και -γιατί όχι- να επέμβουν σε γονιδιακό επίπεδο, ώστε να βοηθήσουν άτομα που το έχουν πραγματικά ανάγκη.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Strategic Diabetes Program at Karolinska Institutet, The European Foundation for the Study of Diabetes, European Research Council Ideas Program, European Molecular Biology Organization, Swedish Research Council, Swedish Diabetes Association, Strategic ResearchFoundation, Knut and Alice Wallenberg Foundation, Stockholm County Council, and Novo Nordisk Research Foundation.

National Institutes of Health grants DK093257, DK088661 and DK090956, along with grants from Merck Research Laboratories and Ethicon Endo-Surgery.

Sue McGreevey «Materials may be edited for content and length»,, Massachusetts General Hospital

Ida J. Hatoum, Danielle M. Greenawalt, Chris Cotsapas, Mark J. Daly, Marc L. Reitman, Lee M. Kaplan. Weight Loss after Gastric Bypass Is Associated with a Variant at 15q26.1. The American Journal of Human Genetics, 2013; 92 (5): 827 DOI: 10.1016/j.ajhg.2013.04.009

Barres R1, Kirchner H, Rasmussen M, Yan J, Kantor FR, Krook A, Näslund E, Zierath JR, Cell Rep. «Weight loss after gastric bypass surgery in human obesity remodels promoter methylation.Gastric bypass surgery helps you lose weight by making you feel full with less food. »2013 Apr 25;3(4):1020-7. doi: 10.1016/j.celrep.2013.03.018. Epub 2013 Apr 11.

Romain Barres, Henriette Kirchner, Morten Rasmussen, Jie Yan, Francisc R. Kantor, Anna Krook, Erik Näslund, Juleen R. Zierath. Weight Loss after Gastric Bypass Surgery in Human Obesity Remodels Promoter Methylation. Cell Reports, 11 April 2013 DOI: 10.1016/j.celrep.2013.03.018

Γεωργία Γεωργίου
Γεωργία Γεωργίου Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος, M.Sc.