Ενώ σε κάποιες χώρες υπάρχουν άνθρωποι που υποφέρουν από έλλειψη τροφής, σε κάποιες άλλες άνθρωποι υποφέρουν από υπερβολική κατανάλωση τροφής, που οδηγεί στην παχυσαρκία.
Τι είναι η παχυσαρκία;
Παχυσαρκία είναι η παθολογικά αυξημένη εναπόθεση λίπους στο ανθρώπινο σώμα. Η παχυσαρκία αποτελεί παγκοσμίως τη δεύτερη κατά σειρά αιτία θανάτων που μπορούν να αποφευχθούν.
Αυτή τη στιγμή πάνω από 1 δις άνθρωποι στη γη είναι παχύσαρκοι. Στις ΗΠΑ καταγράφονται τουλάχιστον 300.000 θάνατοι που σχετίζονται με την παχυσαρκία. Στην Ελλάδα το 22,5% του πληθυσμού (18,2% των γυναικών και το 26% των ανδρών) είναι παχύσαρκοι. Όσον αφορά την παιδική παχυσαρκία, τα ελληνόπουλα είναι τα παχύτερα στην Ευρώπη.
Τι είναι ο δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ);
Ένας εύκολα υπολογίσιμος δείκτης ύπαρξης παχυσαρκίας είναι ο δείκτης μάζας σώματος. Ο δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ) είναι το πηλίκο του βάρους (kg) δια το ύψος (m) στο τετράγωνο.
Όταν ο ΔΜΣ είναι μεταξύ:
- 18,5-25 το άτομο είναι φυσιολογικού βάρους
- 25- 30 το άτομο είναι υπέρβαρο
- 30-35 1ος βαθμός παχυσαρκίας
- 35-40 2ος βαθμός παχυσαρκίας
- >40 3ος βαθμός παχυσαρκίας
Με ποιες νόσους σχετίζεται η παχυσαρκία;
Η νοσογόνος παχυσαρκία είναι γνωστό πως σχετίζεται με περισσότερες από 30 άλλες παθήσεις όπως η καρδιακή ή και αναπνευστική ανεπάρκεια, υπέρταση, δυσλιπιδαιμίες, υπέρταση, σακχαρώδης διαβήτης, υπνική άπνοια, υπογονιμότητα, κατάθλιψη, ορισμένες μορφές καρκίνου (μαστού, προστάτη, ενδομητρίου, παχέος εντέρου) κ.α.
Η παχυσαρκία μπορεί να αντιμετωπιστεί με διατροφικά, φαρμακευτικά ή χειρουργικά.
Διατροφική αντιμετώπιση της παχυσαρκίας
Η δίαιτα που μπορεί να ακολουθήσει κάποιος με πρόβλημα βάρους θα πρέπει να στηρίζεται στην αρχή του αρνητικού ισοζύγιου ενέργειας δηλαδή να καταναλώνει λιγότερες θερμίδες από αυτές που δαπανά. Η δίαιτα είναι καλό να βασίζεται στις αρχές της μεσογειακής διατροφής.
Για να χάσεις βάρος και να το συντηρήσεις θα πρέπει να καταναλώνεις κανονικές ποσότητες από τρόφιμα πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, φτωχά σε ενέργεια και λίπος.
Οδηγίες σωστής διατροφής
- Σκέψου την ενεργειακή πυκνότητα. Ενεργειακή πυκνότητα είναι το ποσό των θερμίδων σε συγκεκριμένη ποσότητα τροφίμου.
- Καταναλώστε μεγάλες ποσότητες τροφίμων με χαμηλή ενεργειακή πυκνότητα (όπως φρούτα και λαχανικά) και φάτε μικρές ποσότητες τροφίμων με υψηλή ενεργειακή πυκνότητα (όπως βούτυρο). Για παράδειγμα: ένα κουτάλι της σούπας βούτυρο έχει τις ίδιες θερμίδες με 20 φλιτζάνια μαρούλι. Με ποίο από τα δυο αισθάνεστε πιο χορτάτος.
- Επιλέξτε υγιεινά τρόφιμα. Υγιεινά τρόφιμα είναι τα φρούτα, τα λαχανικά, τα σιτηρά, τα άπαχα κρέατα, τα άπαχα γαλακτοκομικά, τα όσπρια.
- Επιλέξτε τους σωστούς υδατάνθρακες. Το 45-65% της ημερήσιας ενέργειας πρέπει να προέρχεται από τους υδατάνθρακες. Μείνετε μακριά από τους απλούς υδατάνθρακες όπως τη ζάχαρη και άλλες γλυκαντικές ουσίες.Προτιμήστε τους σύνθετους υδατάνθρακες όπως μαύρο ρύζι, ψωμί και ζυμαρικά ολικής άλεσης.
- Μειώστε την κατανάλωση των γλυκών.
- Μειώστε την κατανάλωση του κορεσμένου λίπους. Αντικαταστείστε το με καλό λίπος που λαμβάνουμε από το ελαιόλαδο, το ψάρι, την μαργαρίνη, τους ξηρούς καρπούς και το άπαχο κρέας [γαλοπούλα, κοτόπουλο]. Η κατανάλωση τους πρέπει να γίνεται με μέτρο.
- Προσέξτε το μέγεθος των μερίδων.
- Μασήστε αργά την τροφή σας.
- Μετρήστε τις θερμίδες. Ελέγξτε τις διατροφικές ετικέτες. Τρόφιμα φτωχά σε λίπος είναι κάποιες φορές πλούσια σε ενέργεια.
