Συστάσεις Διατροφής

Ενυδάτωση: Πολύτιμος σύμμαχος για την πνευματική απόδοση και τις νοητικές λειτουργίες

14 Νοεμβρίου 2009
13671 Προβολές
2 λεπτά να διαβαστεί
kopela pinei nero

Photo source: www.bigstockphoto.com

Ένα από τα συστατικά του ανθρώπινου σώματος που παίζει πολύ μεγάλο ρόλο, μεταξύ άλλων, στη νοητική και πνευματική ανάπτυξή μας είναι το νερό! Ακόμη και η ήπια έως μέτρια αφυδάτωση του οργανισμού μπορεί να προκαλέσει πονοκέφαλο, αίσθημα κόπωσης, απώλεια συγκέντρωσης και να επηρεάσει την εγρήγορση και τη βραχυχρόνια μνήμη.

Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να επηρεάζεται σημαντικά και η απόδοσή μας σε διάφορες περιστάσεις κατά τις οποίες απαιτείται πνευματική διαύγεια και εγρήγορση όπως είναι η εργασία, η μελέτη, η οδήγηση και η σωματική άσκηση.

Τι γίνεται όταν δεν ενυδατωνόμαστε σωστά;

Όταν το σώμα μας δεν λαμβάνει τα υγρά που χρειάζεται, τότε τα εγκεφαλικά κύτταρα στερούνται το νερό, καθώς και τις ουσίες που αυτό μεταφέρει, όπως είναι οι βιταμίνες, οι οποίες είναι απαραίτητες για την ομαλή λειτουργία του νευρικού συστήματος.

Μείωση νοητικών λειτουργιών

Γι’ αυτό ακριβώς και επηρεάζονται οι νοητικές λειτουργίες μας. Ορισμένα άτομα που έχουν προβλήματα υγείας είναι περισσότερο ευάλωτα στην αφυδάτωση, ενώ ο πυρετός, η διάρροια, οι εμετοί είναι καταστάσεις που αυξάνουν σοβαρά τον κίνδυνο αφυδάτωσης. 

Άτομα μεγάλης ηλικίας

Μείωση των νοητικών επιδόσεων εξαιτίας ήπιας ή μέτριας αφυδάτωσης παρατηρείται σε όλες τις ηλικίες. Το φαινόμενο μπορεί να είναι ακόμη πιο έντονο σε άτομα μεγάλης ηλικίας τα οποία είναι περισσότερο ευαίσθητα στην ήπια αφυδάτωση, δεδομένου ότι πίνουν λιγότερα υγρά και χρειάζονται περισσότερο χρόνο για την επανυδάτωσή τους.

Παιδιά

Και τα παιδιά όμως, προκειμένου να διατηρήσουν τη θερμοκρασία τους σταθερή, χάνουν περισσότερο νερό μέσω της εφίδρωσης. Γι’ αυτό είναι πολύ σημαντικό, ειδικά σε υψηλές θερμοκρασίες, να καταναλώνουν αρκετά υγρά.

Επιπλέον, ορισμένα φάρμακα, όπως για παράδειγμα τα διουρητικά που χορηγούνται για την καταπολέμηση της υψηλής πίεσης, αυξάνουν την αποβολή νερού από το σώμα.

Τι συστήνεται για την αναπλήρωση υγρών;

Σε ό,τι αφορά στην αναπλήρωση των υγρών, το Ινστιτούτο Ιατρικής της Εθνικής  Ακαδημίας Επιστημών συνιστά μέση πρόσληψη 2 – 4 λίτρων υγρών την ημέρα Το 80% περίπου της συνολικής πρόσληψης νερού στους ανθρώπους προέρχεται από πόσιμο νερό και άλλα υγρά – συμπεριλαμβανομένων των καφεϊνούχων ροφημάτων - ενώ το υπόλοιπο 20% προέρχεται από τα τρόφιμα, κυρίως φρούτα και λαχανικά.

Πώς μπορούν να καλυφθούν οι ανάγκες σε υγρά;

Οι περισσότεροι άνθρωποι μπορούν να καλύψουν τις ημερήσιες ανάγκες τους σε υγρά, ακολουθώντας τις καθημερινές τους συνήθειες και προτιμήσεις. Συνήθως το νερό αποτελεί την πρώτη επιλογή, αλλά στην ενυδάτωση του οργανισμού συνεισφέρουν κατά τον ίδιο τρόπο και άλλα ροφήματα, όπως οι χυμοί, το γάλα, η σόδα και τα αναψυκτικά. Στην κάλυψη των ημερήσιων αναγκών σε νερό συμβάλλουν εξίσου και τα υγρά με καφεΐνη, όπως ο καφές, το τσάι και τα καφεϊνούχα αναψυκτικά.

Ποια η θέση των καφεϊνούχων ροφημάτων;

Η αμφισβήτηση της ενυδατικής ικανότητας των καφεϊνούχων ροφημάτων οφείλεται στην πεποίθηση ότι η καφεΐνη έχει διουρητική δράση και συνεπώς προκαλεί αφυδάτωση. Ωστόσο, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα επιστημονικά δεδομένα, φαίνεται ότι η διουρητική αυτή δράση είναι παροδική και δεν οδηγεί τον οργανισμό σε αφυδάτωση.

Ποιοι παράγοντες διευκολύνουν την πρόσληψη υγρών;

Έχει αποδειχθεί ότι η ποικιλία και η ωραία γεύση των ποτών είναι σημαντικοί παράγοντες που διευκολύνουν την πρόσληψη υγρών. Ωστόσο, πρέπει να δοθεί προσοχή στα ποτά που περιέχουν αλκοόλ σε συγκέντρωση 10% ή περισσότερο, όπως τα περισσότερα κρασιά, αφού τελικά οδηγούν σε απώλεια υγρών.

Ποια τρόφιμα είναι καλές πηγές νερού;

Δεν πρέπει επίσης να ξεχνούμε ότι, πολύ καλές πηγές νερού είναι και ορισμένα φρούτα ή τρόφιμα που περιέχουν περισσότερο από 80% νερό, όπως:

  • το καρπούζι
  • το πεπόνι
  • τα καρότα
  • το μαρούλι
  • η ντομάτα
  • το μπρόκολο
  • το μήλο
  • τα πορτοκάλια
  • το γκρέιπφρουτ

Συμπερασματικά

Η επαρκής υδάτωση είναι απαραίτητη σε όλη τη διάρκεια του χρόνου για τη σωστή λειτουργία του οργανισμού μας, τόσο σε νοητικό όσο και σε πνευματικό επίπεδο. Η καθημερινή πρόσληψη υγρών είναι ζωτικής σημασίας και πρέπει να ξεκινά από το πρωινό ξύπνημα και να συνεχίζεται σε τακτά χρονικά διαστήματα, καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας.

Πίνουμε λοιπόν υγρά ακόμα και όταν δεν διψάμε και φυσικά φροντίζουμε να μην παραμείνουμε διψασμένοι ούτε για ένα λεπτό!

Αβραάμ Κάζης
Αβραάμ Κάζης Κλινικός Διαιτολόγος - Διατροφολόγος, M.Sc.

Γεννήθηκε στην Αθήνα στις 13/05/1977. Σπούδασε στο Tμήμα Επιστήμης Διαιτολογίας-Διατροφής του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου Αθηνών, από όπου και αποφοίτησε στις 07/2001 με βαθμό 8,3. Ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές του σπουδές στην κατεύθυνση Κλινικής Διαιτολογίας του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου στις 10/2003, με βαθμό 8,8. Η πρακτική του άσκηση έγινε στα εξής νοσοκομεία των Αθηνών: Σισμανόγλειο, Ερυθρός Σταυρός, Γεννηματάς, Λαικό, Παίδων Αγία Σοφία και Παίδων Αγλαία Κυριακού. Συγγραφέας του βιβλίου "Περιμένοντας τον πελαργό - Διατροφή στην εγκυμοσύνη" των εκδόσεων medNutrition.