Οικογένεια

Πρόσληψη Πρωτεΐνης σε Ηλικιωμένους

της Κατερίνας Φαντούση & του Γιώργου Καραμανιώλα
27 Ιανουαρίου 2023
22455 Προβολές
3 λεπτά να διαβαστεί
skaki nosileuti me ilikiomeno

Photo source: www.bigstockphoto.com

Μέχρι το 2050, ο παγκόσμιος πληθυσμός ηλικίας 60 ετών και άνω αναμένεται να ανέλθει συνολικά σε 2 δισεκατομμύρια, από τον αριθμό 900 εκατομμυρίων το 2015. Σήμερα, 125 εκατομμύρια άνθρωποι βρίσκονται στην ηλικιακή ομάδα άνω των 80 ετών. Ενώ, μέχρι το 2050, υπολογίζεται ότι, τόσοι, περίπου, θα είναι οι άνθρωποι ηλικίας άνω των 85 μόνο στην Κίνα.

Είναι γνωστό πως με την πάροδο του χρόνου, το ποσοστό της άλιπης μάζας σώματος μειώνεται. Έτσι, σε άντρες και γυναίκες άνω των 65 ετών, η επαρκής πρόσληψη πρωτεΐνης είναι ιδιαίτερα σημαντική για την αντιμετώπιση της σαρκοπενίας. Προστατεύει τους μυς και μειώνει τις πιθανότητες πτώσεων, χτυπημάτων, καταγμάτων και αδυναμίας, οδηγώντας σε μία καλύτερη ποιότητα ζωής.

protein intake trith hlikia

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4555150/

Προκειμένου να επιβραδυνθεί αυτή η φυσική εξέλιξη, πρέπει να λαμβάνονται οι απαραίτητες ποσότητες πρωτεΐνης και να διατηρείται ένας δραστήριος τρόπος ζωής. Ταυτόχρονα, είναι αναγκαίο να λαμβάνεται και επαρκής ποσότητα θερμίδων, ενώ, προτείνονται και ασκήσεις αντιστάσεων τουλάχιστον 2 φορές την εβδομάδα.

Η διατήρηση του μυϊκού ιστού είναι σημαντική για:

  • την υγεία των οστών
  • την αποκατάσταση των τραυμάτων
  • την υγεία των δοντιών
  • ένα υγιές ανοσοποιητικό

Η συνιστώμενη πρόσληψη πρωτεΐνης για άτομα άνω των 65 ετών είναι 0,8 γρ/κιλό σωματικού βάρους /ημέρα όση, δηλαδή, και για τα άτομα νεότερης ηλικίας.

Βέβαια, τα τελευταία χρόνια, πλήθος ερευνητών και επιστημόνων έχει εκφράσει τις αντιρρήσεις του σε σχέση με τη συγκεκριμένη ποσότητα προτείνοντας την αντικατάστασή του από τουλάχιστον 1 γραμμάριο ημερησίως.

Σε περίπτωση αύξησης της πρόσληψης σε 1-1,2 γρ/κιλό σωματικού βάρους/ημέρατα οφέλη μπορεί να είναι πολλαπλά, ιδίως αν διατηρείται ένας δραστήριος τρόπος ζωής και υφίσταται η σωματική άσκηση.

Τι σημαίνει όμως 0,8 γρ /κιλό σωματικού βάρους/ημέρα;

Ας δούμε ένα παράδειγμα:

Άνδρας 65 ετών με σωματικό βάρος 65 κιλά

Ηελάχιστηποσότητα πρωτεΐνης που πρέπει να λαμβάνει είναι

65 * 0,8= 52 γρ πρωτεΐνης

Τι σημαίνει 52 γρ πρωτεΐνης;

Τρόφιμο Πρωτεΐνη (g)
180 γρ γιαούρτι 18γρ
1/2 φλ τυρί τύπου cottage 14γρ
30 γρ κοτόπουλο ή γαλοπούλα  9γρ
1 φλ γάλα  8γρ
30 γρ τόνου, σολομού, μπακαλιάρου, πέστροφας 7γρ
1 αυγό 6γρ

Με 1 ποτήρι γάλα στο πρωινό (16γρ), 100 γρ κοτόπουλου (27γρ) και 1 γιαούρτι για απογευματινό έχετε λάβει και μάλιστα έχετε ξεπεράσει την απαραίτητη ποσότητα πρωτεΐνης (16+27+18= 61 γρ).

Προκειμένου να χρησιμοποηθούν οι πρωτεΐνες από τον οργανισμό, είναι απαραίτητο να έχουν ληφθεί καιοι απαραίτητες θερμίδες.

Ας δούμε όμως περισσότερα για τη χρησιμότητα των πρωτεϊνών.

Η πρωτεΐνη συμβάλλει:

  • στην καλή υγεία των οστών
  • στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος
  • στην επούλωση των τραυμάτων
  • στη διατήρηση του pH του οργανισμού
  • στη διατήρηση ισορροπίας των υγρών του σώματος
  • στην παροχή ενεργειας
  • στην υγεία πολλών συστημάτων του οργανισμού.

Αν δεν ληφθεί η απαραίτητη ποσότητα πρωτεΐνης, ο οργανισμός “παίρνει” τις πρωτεϊνες που χρειάζεται από τη δική του “δεξαμενή” πρωτεϊνών, δηλαδή τον μυϊκό ιστό, με αποτέλεσμα τη σαρκοπενία, τη μυϊκή αδυναμία, τα συχνά κατάγματα και την κακή ποιότητα ζωής στους ηλικωμένους ανθρώπους.

Είναι σαφές, λοιπόν, πως η επαρκής πρόσληψη πρωτεΐνης για άτομα 65 ετών είναι πολύ σημαντική για την υγεία.

Μάλιστα, όπως φάνηκε σε μια μελέτη του 2018 με 722 ηλικιωμένους άνω των 85, οι άνθρωποι που κατανάλωναν τη λιγότερη ποσότητα πρωτεΐνης είχαν σχεδόν διπλάσιες πιθανότητες να αντιμετωπίσουν δυσκολίες κατά το περπάτημα από εκείνους που κατανάλωναν περισσότερη πρωτεΐνη.

Ενώ η κατανάλωση επαρκούς ποσότητας πρωτεΐνης δεν πρόκειται να αποτρέψει την απώλεια μυών που σχετίζεται με την ηλικία, η μη κατανάλωση αρκετής πρωτεΐνης μπορεί να είναι ένας επιβαρυντικός παράγοντας που κάνει τους ηλικιωμένους να χάσουν μυς γρήγορα

δήλωσε ο Wayne Campbell, καθηγητής επιστήμης διατροφής στο Purdue Πανεπιστήμιο.

Διαβάστε επίσης: Διατροφή στη τρίτη ηλικία

Ποια τρόφιμα θα δώσουν την απαραίτητη πρωτεΐνη;

Τα ζωϊκά τρόφιμα με έμφαση στο λευκό κρέας όπως

  • Το κοτόπουλο
  • Η γαλοπούλα
  • Το ψάρι
  • Τα αυγά
  • Τα γαλακτοκομικά

Αλλά και κάποια τρόφιμα φυτικής προέλευσης, όπως τα όσπρια και οι ξηροί καρποί.

Μια ισορροπία μέσα στην εβδομάδα είναι εξίσου σημαντική στο πλαίσιο μιας ισορροπημένης διατροφής

Φροντίστε να καταναλώνετε:

  • 2-3 φορές/ εβδομάδα ψάρι
  • 2 φορές/εβδομάδα κοτόπουλο ή γαλοπούλα ή κουνέλι
  • 2-3 φορές /εβδμάδα όσπρια
  • 2-3 φορές /μήνα κόκκινο κρέας

Ιδιαίτερο ρόλο, φαίνεται να διαδραματίζει και η κατανομή της πρωτεΐνης μέσα στην ημέρα. Καλό θα είναι το κάθε γεύμα σας να μην υπερβαίνει την ποσότητα των 30 γραμμαρίων πρωτεΐνης, ενώ πιθανότατα, η ιδανική ποσότητα κυμαίνεται μεταξύ των 20 και των 30 γραμμαρίων. Βέβαια, κάποιες πρόσφατες έρευνες υποστηρίζουν πως η ιδανική ποσότητα ανά γεύμα είναι 0,4g/kg/γεύμα και δε πρέπει να υπερβαίνει τα 0,55g/kg/ γεύμα.

Τι πρέπει να προσέξετε:

Πάρα τα αδιαμφισβήτητα οφέλη των πρωτεϊνών, η αυξημένη ποσότητα τους δεν είναι ευεργετική για όλες τις ομάδες ανθρώπων. Πιο συγκεκριμένα, σε άτομα με κάποια προβλήματα ή νοσήματα, μια τέτοια αυξημένη ποσότητα μπορεί να εγκυμονεί κινδύνους.
Οι κυριότερες περιπτώσεις όπου συστήνεται μία δίαιτα χαμηλή σε πρωτεΐνες αφορούν άτομα με μειωμένη νεφρική ή ηπατική λειτουργία και άτομα με διαταραχές που επηρεάζουν τον μεταβολισμό των πρωτεϊνών, όπως η ομοκυστινουρία και η φαινυλκετονουρία.
 
Αν ανήκετε σε κάποια από τις συγκεκριμένες κατηγορίες, καλό θα είναι να αποφύγετε την αύξηση της ημερήσιας πρόσληψης πρωτεΐνης και σίγουρα να συμβουλευτείτε κάποιον επαγγελματία υγείας σε περίπτωση που το σκέφτεστε.

Πού καταλήγουμε;

Παρότι η ημερήσια σύσταση πρωτεΐνης για ηλικιωμένους είναι 0.8 g / κιλό σωματικού βάρους,μια αυξημένη ποσότητα 1-1,2 γραμμαρίων έχει δείξει να επωφελεί τη συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα. Οπότε, αν δεν ανήκετε σε κάποια ειδική κατηγορία που αποφευγει τις επιπλέον πρωτεϊνες, μπορείτε να καταναλώσετε λίγο περισσότερο κοτόπουλο, αυγό, ψάρι ή οποιαδήποτε άλλη πηγής πρωτεΐνης, χωρίς να ξεφεύγετε, πάντα, από τη συνολική πρόσληψη των θερμίδων σας. 
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Caryl Nowson and Stella O’ConnellProtein Requirements and Recommendations for Older People: A Review Nutrients 2015, 7, 6874-6899

Paddon-Jones D1, Short KRCampbell WW Role of dietary protein in the sarcopenia of aging. Volpi EWolfe RR. Am J Clin Nutr. 2008 May;87(5):1562S-1566S.

Who.int. 2018. Ageing and health. [online] Available at: <https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/ageing-and-health> [Accessed 29 September 2021].

Mendonça, N., Granic, A., Hill, T., Siervo, M., Mathers, J., Kingston, A. and Jagger, C., 2018. Protein Intake and Disability Trajectories in Very Old Adults: The Newcastle 85+ Study. Journal of the American Geriatrics Society, 67(1), pp.50-56.

Kiesswetter, E., Sieber, C. and Volkert, D., 2020. Protein intake in older people. Zeitschrift für Gerontologie und Geriatrie, 53(4), pp.285-289.

Morton, R., McGlory, C. and Phillips, S., 2015. Nutritional interventions to augment resistance training-induced skeletal muscle hypertrophy. Frontiers in Physiology, 6.

Sandoval-Insausti, H., Pérez-Tasigchana, R., López-García, E., Banegas, J., Rodríguez-Artalejo, F. and Guallar-Castillón, P., 2018. Protein Intake and Risk of Falls: A Prospective Analysis in Older Adults. Journal of the American Geriatrics Society, 67(2), pp.329-335.

Houston, D., Tooze, J., Garcia, K., Visser, M., Rubin, S., Harris, T., Newman, A. and Kritchevsky, S., 2017. Protein Intake and Mobility Limitation in Community-Dwelling Older Adults: the Health ABC Study. Journal of the American Geriatrics Society, 65(8), pp.1705-1711.

https://www.usda.gov/

Κατερίνα Φαντούση
Κατερίνα Φαντούση Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος
Γιώργος Καραμανιώλας
Γιώργος Καραμανιώλας Διαιτολόγος - Διατροφολόγος (c) Msc

Ο Γιώργος Καραμανιώλας είναι Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, Ειδικός Άσκησης στη Διαχείριση Βάρους και Επιστημονικός Συνεργάτης του medNutrition. Αυτή τη στιγμή, πραγματοποιεί το μεταπτυχιακό του στο τμήμα Ιατρικής του Δημοκρίτιου Πανεπιστημίου Θράκης. Πάθος του η Διατροφή, η Άσκηση και η Υγεία γενικότερα.