Πλήθος ερευνών τις τελευταίες δεκαετίες έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η υγιεινή διατροφή συμβάλλει μέγιστα στη διατήρηση της καλής υγείας, στην πρόληψη της αρρώστιας και στην ανάκτηση της υγείας. Η υγιεινή διατροφή παρέχει όλες τις θρεπτικές ουσίες που χρειάζεται το σώμα για να είναι υγιές. Περιλαμβάνει ποικιλία σε φρούτα και λαχανικά και ελάχιστα κορεσμένα λιπαρά και πρέπει να περιλαμβάνει τροφές από όλες τις ομάδες τροφίμων, με μέτρο και σωστές αναλογίες.
Η υγιεινή διατροφή είναι χρέος κάθε υπεύθυνου ανθρώπου απέναντι στον εαυτό του αλλά και στο περιβάλλον. Και εδώ έρχεται ένα σημαντικό ερώτημα. Τελικά ό,τι κάνει καλό στην υγεία μας κάνει καλό και στον πλανήτη μας; Μπορεί η υγιεινή διατροφή να συμβάλλει και στην αειφορία;
Εδώ θα ανοίξουμε μια παρένθεση, εξηγώντας ότι αειφορία σημαίνει η κάλυψη των αναγκών του παρόντος χωρίς να διακυβεύει την ικανότητα των επόμενων γενεών να καλύψουν τις δικές τους ανάγκες.
Τις τελευταίες δεκαετίες πολλές επιστημονικές έρευνες έχουν δείξει την αυξανόμενη υποβάθμιση του περιβάλλοντος. Σύμφωνα με έρευνα Γάλλων, μια υγιεινή διατροφή πλούσια σε φρούτα και λαχανικά μπορεί και να μην έχει την καλύτερη επίδραση στο περιβάλλον. Οι μέθοδοι γεωργίας και η μεταφορά προϊόντων ευθύνεται περίπου για το 15%-30% των εκπομπών αερίου του φαινομένου του θερμοκηπίου κυρίως στις αναπτυγμένες χώρες. Μια εξήγηση που μπορεί να δοθεί σε αυτό, είναι ότι η υγιεινή διατροφή συντελεί στην κατανάλωση περισσότερων φρούτων και λαχανικών, οπότε το διοξείδιο του άνθρακα, το μεθάνιο και το νιτρικό οξείδιο (αέρια που συντελούν στο φαινόμενο του θερμοκηπίου) παράγονται από μηχανές που χρησιμοποιούν ορυκτά καύσιμα και απελευθερώνονται στην ατμόσφαιρα και συντελούν τελικά στην κλιματική αλλαγή.
Στη συγκεκριμένη έρευνα βρέθηκε ωστόσο ότι για κάθε 100 γρ. κρέατος που παράγεται εκπέμπονται στο περιβάλλον 1.600 γρ. διοξειδίου του άνθρακα, ποσότητα 14 φορές μεγαλύτερη από αυτήν που εκπέμπεται από την παραγωγή λαχανικών, φρούτων και δημητριακών και υπερδιπλάσια από αυτή που εκπέμπεται για την παραγωγή ψαριών, πουλερικών και χοιρινών. Αυτή η τεράστια διαφορά μειώθηκε κατά πολύ όταν οι ερευνητές κατέγραψαν πόσα γραμμάρια διοξειδίου του άνθρακα εκπέμπονταν ανά 100 θερμίδες. Δηλαδή βρήκαν ότι εκπέμπονταν 857 γρ. διοξειδίου του άνθρακα ανα 100 θερμίδες κρέατος, τριπλάσιες εκπομπές (και όχι 14πλάσιες) συγκριτικά με την ποσότητα ενέργειας των φρούτων και λαχανικών.
Αλλά..
Το αξιοσημείωτο είναι ότι όταν οι ερευνητές, μελετώντας πόσες θερμίδες προσλάμβαναν οι συμμετέχοντες, διαπίστωσαν ότι η διατροφή αυτών που ήταν πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, δημητριακά και ψάρια, δηλαδή μια σωστή διατροφή ως προς την υγεία, συσχετιζόταν με αυξημένες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου σε σύγκριση με τη διατροφή εκείνων που περιελάμβανε γλυκά, αλμυρά και κόκκινο κρέας, δηλαδή κακής ποιότητας διατροφή.
Η εξήγηση που έδωσαν οι ερευνητές είναι ότι όσοι ακολουθούν μια διατροφή με φρούτα, λαχανικά, δημητριακά και ψάρι συνήθως καταναλώνουν μεγαλύτερη ποσότητα για να χορτάσουν, σε σχέση με εκείνους που τρώνε κυρίως κρέας.
Επίσης, τα θαλασσινά θεωρούντο ανέκαθεν απαραίτητη ομάδα σε μια ισορροπημένη διατροφή. Από τη μια πλευρά, τα θαλασσινά θεωρούνται υγιεινά, γιατί είναι πλούσια σε ω-3 λιπαρά οξέα από την άλλη όμως, με την αυξημένη κατανάλωσή τους μειώνονται συνεχώς τα ιχθυοαποθέματα. Εδώ και πολλά χρόνια, ο αριθμός των απειλούμενων από την υπεραλίευση ειδών έχει αυξηθεί σημαντικά. Αν συνεχιστεί ο σημερινός ρυθμός αλίευσης, ενδέχεται να αφανιστούν πολλά είδη τα επόμενα χρόνια.
Γενικότερα όμως, τα πράγματα είναι πολυσύνθετα και σίγουρα χρειάζεται περισσότερη έρευνα. Όπως και να έχει, χρειάζεται περισσότερη προώθηση αειφόρων προτύπων παραγωγής και αναζωογόνηση της οικονομικής ανάπτυξης, κυρίως στις αναπτυσσόμενες χώρες, όπου η φτώχεια περιορίζει τη δυναμική των ανθρώπων να χρησιμοποιούν με σύνεση τους φυσικούς πόρους και επιτείνει τις πιέσεις στο περιβάλλον.
