Διατροφή

Ελληνικός καφές: παράδοση και υγεία σε κάθε γουλιά

της Κωνσταντίνας Μούλιου
19 Μαΐου 2015
25704 Προβολές
2 λεπτά να διαβαστεί
Ελληνικός καφές: παράδοση και υγεία σε κάθε γουλιά

Η κατανάλωση ελληνικού καφέ φέρνει πάντοτε στη μνήμη εικόνες οικογενειακές και μυρωδιές όμορφες, χαλάρωσης και ανεμελιάς είτε είναι καλοκαίρι είτε χειμώνας, και παραδοσιακά πάνω σε έναν μεταλλικό δίσκο τις απογευματινές ώρες. Δεν είναι τυχαίο ότι για πολλά άτομα έχει εντυπωθεί στο μυαλό ως απαραίτητο εργαλείο για εργασιακή αφύπνιση και απόδοση. Πέρα ωστόσο από το εργασιακό κομμάτι, η επίδραση του καφέ στην υγεία είναι ένα άλλο ενδιαφέρον θέμα προς συζήτηση.

Τα οφέλη του καφέ στην υγεία

Η συσχέτιση του καφέ με την εμφάνιση καρδιαγγειακών νοσημάτων αποτελεί ένα ζήτημα που έχει απασχολήσει ιδιαίτερα τον επιστημονικό κόσμο τα τελευταία χρόνια, ανατρέποντας παλιούς μύθους γύρω από την κατανάλωσή του. Πρόσφατα δεδομένα συσχετίζουν πλέον ξεκάθαρα την κατανάλωση καφέ με καλύτερη λειτουργία των αρτηριών και μείωση των καρδιαγγειακών νοσημάτων.

Τα αποτελέσματα μιας ελληνικής μελέτης

Μία ελληνική μελέτη έχει αποδείξει τα οφέλη της μακροχρόνιας κατανάλωσης καφέ, και ειδικότερα του ελληνικού που παραδοσιακά καταναλώνουν στην Ικαρία, που χάρη στις αντιοξειδωτικές του ιδιότητες φαίνεται να επιδρά θετικά στην ενδοθηλιακή λειτουργία σε ηλικιωμένους κατοίκους της Ικαρίας, ακόμη και σε υπερτασικούς ασθενείς, ασκώντας καρδιοπροστατευτική δράση όπως παρατηρήθηκε σε υγιείς ενήλικες. Και παλιότερα δεδομένα ωστόσο, με παρόμοια συχνότητα κατανάλωσης 2-4 φλιτζανιών καφέ την ημέρα, έδειξαν ότι μπορεί να μειώσει την πιθανότητα εμφράγματος και εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων, ενώ πρόσφατες μελέτες υποδεικνύουν πιθανό όφελος του καφέ έναντι και της μη αλκοολικής λιπώδους νόσου του ήπατος.

Αποτελέσματα μετα-ανάλυσης για τα οφέλη του καφέ

Η σχέση του καφέ με τα καρδιαγγειακά είναι η πιο πολυμελετημένη, ωστόσο δεν είναι η μόνη καθώς και άλλα χρόνια νοσήματα έχουν απασχολήσει την επιστημονική κοινότητα! Μετα-ανάλυση 36 μελετών έδειξε εκτός από την ευεργετική επίδραση της κατανάλωσης 3-5 φλιτζανιών καφέ την ημέρα στα καρδιαγγειακά νοσήματα, ότι παράλληλα η κατανάλωση καφέ, με ή χωρίς καφεΐνη, σχετίζεται και με μείωση του κινδύνου εμφάνισης διαβήτη τύπου 2, μικρότερη οξείδωση της LDL χοληστερόλης, βελτίωση της λειτουργίας των β-κυττάρων του παγκρέατος και της ινσουλινοευαισθησίας. Καταστάσεις που αναμφισβήτητα πλήττουν την ποιότητα ζωής και η πρόληψη των οποίων πιθανότατα να συνδέεται με μακροζωία.

Αν και τα επιστημονικά δεδομένα δεν είναι καταληκτικά ως προς τους μηχανισμούς ακριβώς που ο καφές δρα προστατευτικά, τα υπεύθυνα συστατικά είναι οι πολυφαινόλες και η καφεΐνη που αυτός περιέχει

Πιο συγκεκριμένα στον ελληνικό καφέ, η περιεκτικότητα σε καφεΐνη είναι αρκετά μικρή (40-50mg ανά φλιτζάνι 60mL) ώστε να είναι ευέλικτη η ποσότητα που καταναλώνει κανείς μέσα στην ημέρα. Από την άλλη ο καφές από μόνος του είναι ένα ρόφημα που χωρίς θερμιδικό κόστος, μπορεί να αποτελέσει καθημερινή απόλαυση χωρίς να επιβαρύνει τον οργανισμό με περιττές θερμίδες. Φυσικά αυτό με την προϋπόθεση ότι δεν προσθέτετε σε αυτόν ζάχαρη, γάλα ή άλλα συστατικά. Αν ωστόσο προτιμάτε τον βαρύ γλυκό- δοκιμάστε να χρησιμοποιήσετε κάποια ολιγοθερμιδική γλυκαντική ύλη.

Συμπερασματικά

Φαίνεται ότι ο καφές δρα προστατευτικά για τις αρτηρίες, οδηγώντας στην αποφυγή δημιουργίας αρτηριακών θρόμβων. Αντίστοιχα θετικά αποτελέσματα έχουν βρεθεί και για άλλες μακροχρόνιες νόσους όπως ο διαβήτης καθιστώντας τον καφέ μια υγιεινή καθημερινή συνήθεια. Αυτό που είναι καλό να προσέξετε ωστόσο, είναι η ποσότητα της ζάχαρης που θα προσθέσετε στον καφέ για να μην αυξήσετε άσκοπα το θερμιδικό ισοζύγιο και να λαμβάνετε μόνο τα θετικά που έχει να σας προσφέρει ο καφές.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Choi Y., et al., Coffee consumption and coronary artery calcium in young and middle-aged asymptomatic adults, Coronary artery disease, Heart 2015;0:1–6.

DiNicolantonio J.J., et al., Reply Effects of Habitual Coffee Consumption on Vascular Function, J Am Coll Cardiol. 2014;63(6):607-607

Oikonomou E., et al., Long term coffee consumption is associated with improved endothelial function in elderly individuals: Ikaria study, J Am Coll Cardiol. 2012;59(13s1):E2047-E2047.

Ding M, Bhupathiraju SN, Chen M, van Dam RM, Hu FB. Caffeinated and decaffeinated coffee consumption and risk of type 2 diabetes: a systematic review and a dose-response meta-analysis. Diabetes Care. 2014 Feb;37(2):569-86.

Κωνσταντίνα Μούλιου
Κωνσταντίνα Μούλιου Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος