Οι επιστήμονες τροφίμων μελετάνε την χημική, μικροβιολογική, φυσική και οργανοληπτική φύση των τροφίμων και εφαρμόζουν τις γνώσεις των στην ανάπτυξη , δημιουργία, επεξεργασία, συσκευασία, διανομή και αποθήκευση των προϊόντων που καταναλώνουμε.
Αρμοδιότητες
Η παρουσία των επιστημόνων τροφίμων είναι επικεντρωμένη σε πέντε κυρίως περιοχές:
- Βασική Έρευνα: ασχολείται με τη μελέτη της δομής και της σύνθεσης των τροφίμων ή των αλλαγών που υφίστανται τα τρόφιμα κατά τη διάρκεια της αποθήκευσης και της επεξεργασίας των. Για παράδειγμα, οι επιστήμονες στην έρευνα μπορούν να αναδείξουν καινούργιες πήγες πρωτεΐνης ή να ερευνήσουν παράγοντες που επηρεάζουν τη δομή, την υφή ή ακόμη και το χρώμα των τροφίμων.
- Εφαρμοζόμενη Έρευνα και ανάπτυξη – ασχολείται με την ανάπτυξη νέων μεθόδων επεξεργασίας με τη δημιουργία νέων ή βελτιωμένων προϊόντων με μεγαλύτερη διάρκεια ζωής. Οι επιστήμονες στην έρευνα και την ανάπτυξη συνήθως δουλεύουν σε άμεση συνεργασία με τμήματα marketing η ακόμα και με τμήματα πωλήσεων που έρχονται σε επαφή με τους πελάτες.
- Διασφάλιση ποιότητας – ασχολείται με τον έλεγχο των πρώτων υλών που χρησιμοποιούνται στην παραγωγική διαδικασία αλλά και με το ίδιο το τελικό προϊόν, ώστε να πληροί τις απαραίτητες προδιαγραφές. Οι επιστήμονες τροφίμων μπορούν να αναπτύξουν προγράμματα διασφάλισης ποιότητας να επιθεωρούν παραγωγικούς χώρους (quality audit) να εφαρμόζουν, βελτιώνουν μεθόδους, αλλά και να πραγματοποιούν εξειδικευμένους εργαστηριακούς ελέγχους.
- Επεξεργασία – ο επιστήμονας ασχολείται με τον προγραμματισμό παραγωγικών διαδικασιών, ώστε να παραχθούν προϊόντα σύμφωνα με τις προδιαγραφές, με την ανάπτυξη παραμέτρων παραγωγικών διαδικασιών και συνεργαζόμενοι με μηχανικούς και τεχνικό προσωπικό για την ορθή λειτουργία οργάνων και μηχανημάτων.
- Νομοθετικό –το αντικείμενο του επιστήμονα είναι ο έλεγχος ( από την πλευρά των κρατικών φορέων) παραγωγικών χώρων, ερευνώντας καταγγελίες και συμμετέχοντας σε διεθνής και τοπικές ανακλήσεις αλλά και με την ίδια την νομοθετική διαδικασία μέσω επιτροπών.
Βασικά στοιχεία στην εκπαίδευση
Για να μπορέσουν οι απόφοιτοι κάποιας σχολής να ανταπεξέλθουν στις διαρκώς αυξανόμενες απαιτήσεις που προκύπτουν στη αγορά εργασίας, οι διάφορες σχολές που υπάρχουν προσπαθούν να συμπεριλάβουν έναν μεγάλο αριθμό και μερικές φορές διαφορετικό είδος μαθημάτων που περιέχουν στοιχεία από
- Χημεία, συνήθως με δύο κατευθύνσεις, οργανική και ανόργανη, αλλά και πιο εξειδικευμένη Χημεία τροφίμων
- Βιολογικά μαθήματα με γενική Βιολογία και πιο ειδική μικροβιολογία αλλά και Βιοτεχνολογία
- Διατροφή βασικά διατροφικά στοιχεία και η επίδρασή των στην υγεία -Φυσική Γενική φυσική αλλά και πιο ειδικά φυσικοχημεία τροφίμων
- Μαθηματικά
- Στατιστική
- Μηχανική γενική και ειδική για τα εργοστάσια των τροφίμων
- Νομοθεσία με έμφαση στα τρόφιμα και την διατροφή
Σύγχρονες απατήσεις εκπαίδευσης
Τα τελευταία χρόνια, μια ευρωπαϊκή έρευνα τείνει να δώσει μια άλλη διάσταση στο θέμα της εκπαίδευσης των επιστημόνων τροφίμων. Ειδικότερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (TRACK FAST program), στο πλαίσιο μιας ευρωπαϊκής έρευνας για τις απαιτήσεις στην εκπαίδευση των επιστημόνων τροφίμων και σε εναν αριθμό 16 διαφορετικών χωρών, από τον Μάρτιο του 2010 έως τον Αύγουστο του 2011, αναζήτησε -προσδιόρισε τα επιθυμητά προσόντα που είναι σήμερα απαραίτητα για έναν επιστήμονα τροφίμων. Από ένα σύνολο 3000 ιδιοτήτων- προσόντων που αναφέρθηκαν στην έρευνα, τη μεγαλύτερη σε συχνότητα παρουσία είχε το χαρακτηριστικό της επικοινωνίας σε ποσοστό 13%, ενώ ένα ακόμα χαρακτηριστικό το οποίο ζητήθηκε από το 28 % των ερωτηθέντων ήταν η ικανότητα στην ανάπτυξη νέων προϊόντων.Βλέπουμε δηλαδή μια σταδιακή μετατόπιση από το κομμάτι της τεχνικής εξειδίκευσης, σε θέματα χειρισμού θεμάτων επικοινωνίας και στην δημιουργικότητα της δημιουργία νέων προϊόντων.
Ελληνική εκπαίδευση
Σήμερα, οι επιστήμονες των τροφίμων που εκπαιδεύονται στα Ελληνικά πανεπιστήμια διαθέτουν μια μεγάλη γκάμα ικανοτήτων που τους δίνει την δυνατότητα να σταθούν σε τοπικό και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Άλλωστε, πολλές Ευρωπαϊκές υπηρεσίες αποτελούνται από Έλληνες επιστήμονες και ερευνητές .
