Είναι περίεργο το πόσο μεγάλη εμπιστοσύνη δείχνουμε για σημαντικά θέματα της καθημερινότητάς μας σε άγνωστα άτομα. Ο πιλότος του αεροπλάνου που μας μεταφέρει σε μια μακρινή χώρα, ο σεφ που ετοιμάζει το φαγητό μας στο εστιατόριο ή ο οδηγός ταξί που θα μας επιστρέψει σπίτι μας, είναι όλα άτομα που δεν γνωρίζαμε μέχρι χθες την ταυτότητά τους, αλλά κατά κάποιον τρόπο τους εμπιστευόμαστε, ρισκάροντας ακόμη και την ίδια μας τη ζωή.
Σε πρόσφατα άρθρα αναφέρεται μια παρόμοια ‘σχέση εμπιστοσύνης’ που έχουν πελάτες απέναντι στους σεφ και το προσωπικό σε συγκεκριμένα εστιατόρια. Η λεγόμενη ‘Dining Blind’ τάση ξεκίνησε από τη Ζυρίχη το 1999, από τον Jorge Spielman, όπου τυφλά άτομα σέρβιραν σε αμυδρά φωτισμένο χώρο. Στη συνέχεια, ακολούθησε ένα εστιατόριο στο Βερολίνο, μετά στο Παρίσι, στο Λονδίνο και έπειτα στη Μόσχα το 2006. Η Βαρκελώνη, το 2009 εντυπωσιάζει με την άριστη εξυπηρέτηση από τυφλούς σερβιτόρους και υπερπολυτελή κτίρια στη Βαρσοβία και στο Μπανκόνγκ εντυπωσιάζουν τους θαμώνες. Σαν Ντιέγκο, Σαν Φρανσίνσκο, Νέα Υόρκη και Λος Άντζελες υπόσχονται ξεχωριστά φαγητά στο σκοτάδι για όλους του απαιτητικούς ουρανίσκους. Με αυτό τον τρόπο προσπαθούν να περιορίσουν το χάσμα μεταξύ ατόμων με προβλήματα ή όχι στην όραση.
Ο πελάτης περνά από ένα ζευγάρι από διπλές πόρτες, και μόλις φτάσει στον πολυτελή χώρο υποδοχής του εστιατορίου, παραγγέλνει από μενού και μεταφέρεται στο τραπέζι του, υπό τις οδηγίες των σερβιτόρων, αφού δεν μπορεί να διακρίνει ξεκάθαρα τον χώρο του εστιατορίου. Επίσης, μπορεί να επιλέξει το μενού-έκλπηξη, όπου εκεί ο σεφ θα διαλέξει τι θα φάει ο πελάτης. Οτιδήποτε εκπέμπει το παραμικρό φως απαγορεύεται να χρησιμοποιείται στο εστιατόριο, όπως για παράδειγμα το κινητό τηλέφωνο, η φωτογραφική μηχανή και το ρολόι. Έπειτα, χωρίς οπτικά ερεθίσματα και με μεγάλη επιφυλακτικότητα στις αισθήσεις του, ο πελάτης τρώει ό,τι του σερβίρεται με τα χέρια, αφού χάνει την ικανότητα να ελέγξει το πιρούνι και το μαχαίρι. Τα ατυχήματα, όπως ένα ποτήρι κρασί στο πάτωμα ή φαγητό στο ρούχο είναι πολύ συχνά και προκαλούν γέλια και ευχάριστο περιβάλλον.
Συνήθως η ώρα της κατανάλωσης του γεύματος είναι μεγάλη, καθώς ο πελάτης προσπαθεί να αντιληφθεί με όλες του τις αισθήσεις τι είναι αυτό που έχει μπροστά του. Όπως αναφέρουν αυτοί που το δοκίμασαν, όλες οι αισθήσεις, η γεύση, η αφή και η μυρωδιά, γίνονται ακόμη πιο έντονες και το φαγητό ακόμη πιο απολαυστικό. Είναι εντυπωσιακό το πόσο σημαντική είναι η αίσθηση της αφής, όταν αισθάνεσαι το σχήμα και την τρυφερότητα ενός φαγητού.
Προσπαθώντας να αναγνωρίσουν τα αντικείμενα, οι πελάτες, γίνεται ένα εντυπωσιακό και διασκεδαστικό παιχνίδι. Ξαφνικά, η γεύση του γλυκού σοκολάτας, η ευκαμψία και η χαρακτηριστική μυρωδιά των λαχανικών παρουσιάζεται σαν κάτι νέο, σαν κάτι μοναδικό. Η σαλάτα με ρόκα, τα ψητά μανιτάρια, το βραστό χταπόδι και το καλαμαράκι, το στήθος κοτόπουλου με μελιτζάνες με ελαφριά σάλτσα ντομάτας, το κρασί και η μπύρα, παρ’ όλη την απλότητά τους, παρουσιάζονται πιάτα καινούρια, ξεχωριστά.
Πολλοί ζωγράφισαν την περιπέτεια τους ως κάτι συναρπαστικό, ως κάτι καινούριο και ιδιαίτερο. ‘Οι άνθρωποι συνειδητοποιούν τι πάει να πει φαγητό, με τη μύτη και την γλώσσα τους’, είπε ο de Broglie από το ABC News. ‘Μια ενδιαφέρουσα κοινωνική εμπειρία, χωρίς την προκατάληψη της εικόνας’, συμπληρώνει. Περισσότερα από 20 εστιατόρια σε όλον τον κόσμο εμπνεύστηκαν πλέον από αυτόν τον τρόπο σερβιρίσματος, προσπαθώντας να ικανοποιήσουν τους φανατικούς πλέον οπαδούς της νέας αυτής τάσης.
Ο συγγραφέας του The Eating Well, Jean Harvey-Berino, Ph.D., RD, ειδικός σε θέματα παχυσαρκίας, αναφέρει πως πιο γρήγορα σταματάει κάποιος να τρώει μην βλέποντας το πιάτο του. Αυτό μπορεί να οφείλεται στον αυξημένο χρόνο που χρειαζόμαστε για να καταναλώσουμε το συγκεκριμένο γεύμα και στην απουσία ερεθισμάτων πρόσληψης περισσότερου φαγητού από το πιάτο μας. Μήπως το ερευνητικό ενδιαφέρον σε θέματα παχυσαρκίας θα πρέπει να εστιαστεί σε άτομα με προβλήματα όρασης; Άραγε γιατί ο επιπολασμός παχυσαρκίας στα άτομα αυτά είναι μειωμένος; Πολλά ερωτήματα μένει να απαντηθούν στο εγγύς μέλλον.
Το φαγητό είναι μόνο μια πτυχή της καθημερινής δραστηριότητας για άτομα με προβλήματα όρασης. Άλλες προκλήσεις της καθημερινότητάς τους, είναι η εκπαίδευση, η δουλειά, η κινητικότητά τους. Το μόνο σίγουρο είναι πως βρίσκουν λύση στις δυσκολίες τους. Η γαστρονομική αυτή περιπέτεια, που βγήκε μέσα από το μειονέκτημα αυτό των ατόμων, ήλθε όμως να δώσει νέες αποχρώσεις σε γνωστές, απλές γεύσεις, γνωστές σε όλους εμάς.