Αρχαίες Διατροφικές Τάσεις που ξαναγίνονται Μόδα

Ποιες Διατροφικές Τάσεις από το Παρελθόν επιστρέφουν σήμερα;

Οι αρχαίες διατροφικές τάσεις που έχουν υπάρξει στους διάφορους πολιτισμούς ήταν το αποτέλεσμα των θρησκευτικών και πολιτιστικών πεποιθήσεων, των γεωγραφικών, κλιματικών οικονομικών και κοινωνικών συνθηκών που επικρατούσαν στην εκάστοτε περιοχή και αντικατόπτριζαν τις ανάγκες που είχαν οι άνθρωποι.

Μερικές από τις πιο γνωστές Αρχαίες Διατροφικές Τάσεις που ξαναγίνονται Μόδα περιλαμβάνουν

Αρχαία Μεσογειακή Διατροφή (η Διατροφή των Αρχαίων Ελλήνων & Ρωμαίων)

Ο Ιπποκράτης ανέφερε πως “η τροφή πρέπει να είναι το φάρμακό σου” καταδεικνύοντας με αυτόν τον τρόπο την σημασία της διατροφής για την υγεία στην αρχαία Ελλάδα.

Πιο συγκεκριμένα, στην αρχαία Ελλάδα και Ρώμη, η διατροφή ήταν βασισμένη στην τριάδα “ψωμί-ελαιόλαδο-κρασί”, αλλά και στα δημητριακά (κυρίως στο κριθάρι και το σιτάρι), τα όσπρια, τα φρούτα και τα λαχανικά, γενικότερα στις τροφές που μπορούσαν να καλλιεργήσουν στη γη τους.

Συχνή ήταν επίσης η κατανάλωση τυριών και γάλακτος από τα αιγοπρόβατα, ενώ το κρέας καταναλώνονταν σπάνια, σε πολύ ειδικές περιστάσεις λόγω του υψηλού κόστους του. Κύρια πηγή πρωτεΐνης ήταν τα ψάρια και τα θαλασσινά, ενώ η κύρια πηγή λιπαρών ήταν το ελαιόλαδο.

Με τα χρόνια, οι διατροφικές συνήθειες αυτών των πολιτισμών τροποποιήθηκε ελαφρώς εξαιτίας των διάφορων ιστορικών γεγονότων που έλαβαν χώρα στην Ευρώπη.

Ζύμωση Τροφίμων

Η ζύμωση των τροφίμων είναι μία από τις παλαιότερες διαδικασίες που εφαρμόζεται για την παραγωγή τροφίμων με επιθυμητές ιδιότητες, όπως η αύξηση της διάρκειας ζωής τους και η βελτίωση της γεύσης τους.

Είναι μία εύκολη και φθηνή βιοχημική διαδικασία και χωρίζεται σε δύο κατηγορίες: την αερόβια και αναερόβια ζύμωση. Κατά τη διάρκεια της ζύμωσης, οι μικροοργανισμοί (όπως βακτήρια, μύκητες ή ζύμες) που χρησιμοποιούνται, διασπούν οργανικές ενώσεις των τροφίμων (συνήθως υδατάνθρακες) σε αλκοόλες και οξέα, τα οποία τελικά προσδίδουν την χαρακτηριστική οξύτητα και παρατείνουν τον χρόνο συντήρησής τους.

Η ιστορία της ζύμωσης τροφίμων φαίνεται πως ξεκινά από την Ινδία και την Αίγυπτο, όπου αναπτύχθηκε ζύμωση για την παραγωγή τυριών, κρασιού και ψωμιού. Στους πολιτισμούς αυτούς, πριν την ανάπτυξη των σύγχρονων μεθόδων ψύξης, η ζύμωση ήταν ένας από τους κυριότερους τρόπους συντήρησης των τροφίμων και επιπλέον επέτρεπε την διαθεσιμότητά τους σε περιόδους πέραν της εποχής τους.

Η μεγάλη ανάπτυξη της ζύμωσης τροφίμων έγινε κατά τη διάρκεια της Βιομηχανικής Επανάστασης, όταν ο Louis Paster ανακάλυψε τους μικροοργανισμούς και απέδειξε ότι η ζύμωση προκαλείται από αυτούς.

Κατανάλωση Δημητριακών Ολικής Αλέσεως

Τα δημητριακά, όπως το σιτάρι, το κριθάρι, η σίκαλη, η βρώμη και το καλαμπόκι αποτελούσαν από την αρχαιότητα την βάση της διατροφής των πολιτισμών πιθανότατα λόγω της δυνατότητας καλλιέργειάς τους στη γη. Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι, Έλληνες, Ρωμαίοι κ.ά. χρησιμοποιούσαν τα δημητριακά ως κύρια πηγή ενέργειας και θεωρούνταν δώρο των θεών.

Μπορεί η έννοια “ολικής αλέσεως” να μην είχε την υπόσταση που έχει σήμερα καθώς οι μέθοδοι άλεσης δεν είχαν αναπτυχθεί και γινόταν κυρίως με χειροκίνητες μυλόπετρες, γεγονός που επέτρεπε την διατήρηση ολόκληρων των καρπών και των συστατικών του ή ελάχιστα επεξεργασμένων καρπών, διατηρούσε τα οφέλη που συγκρίνονται με τα σύγχρονα δημητριακά ολικής αλέσεως.

Τα Οφέλη τους για την Υγεία

Αρχαία Μεσογειακή Διατροφή (η Διατροφή των Αρχαίων Ελλήνων & Ρωμαίων)

Η μεσογειακή διατροφή που βασίζεται στην αρχαία μεσογειακή διατροφή είναι από τα πιο αναγνωρισμένα πρωτόκολλα διατροφής και θεωρείται ιδανική για την προάσπιση της καρδιαγγειακής υγείας και της υγείας του εγκεφάλου λόγω της υψηλής της περιεκτικότητας σε καλά λιπαρά (Ω3 λιπαρά οξέα), την μείωση κινδύνου εμφάνισης καρκίνου και ψυχικών νόσων λόγω της πλούσιας φύσης της σε αντιοξειδωτικά αλλά και την καλύτερη διαχείριση του διαβήτη μέσω της ρύθμισης των επιπέδων σακχάρου στο αίμα.

Ζύμωση Τροφίμων

Στις σύγχρονες κοινωνίες, η ζύμωση τροφίμων αποτελεί βασικό μέρος της διατροφής μας όχι μόνο για την συντήρηση και την βελτίωση της γεύσης τους αλλά και για την ενίσχυση της θρεπτικής τους αξίας, κάτι το οποίο ήταν άγνωστο παλαιότερα.

Πιο συγκεκριμένα, οι θετικές επιδράσεις κατανάλωσης τέτοιων τροφίμων είναι η ανάπτυξη των προβιοτικών στα τρόφιμα, τα οποία βοηθούν στην ισορροπία του εντερικού μικροβιώματος και γενικότερα ενισχύουν την υγεία και λειτουργία του πεπτικού συστήματος.

Επιπλέον, η ζύμωση αυξάνει την περιεκτικότητα των τροφίμων σε βιταμίνες Β2, Β9 & Β12 ενώ εξετάζεται η χρήση της στη βιομηχανία για την παραγωγή εναλλακτικών πηγών πρωτεΐνης (υποκατάστατα κρέατος).

Τέλος, έρευνες έχουν δείξει πως τα τρόφιμα που έχουν υποστεί ζύμωση μειώνουν τα επίπεδα χοληστερίνης στο αίμα και δρουν προστατευτικά έναντι του καρκίνου, της οστεοπόρωσης, της παχυσαρκίας και του σακχαρώδους διαβήτη. Τα πιο συχνά παραδείγματα τροφίμων που υπόκεινται σε ζύμωση σήμερα είναι τα: γιαούρτι και κεφίρ, ψωμί, αλκοολούχα ποτά (όπως μπύρα, κρασί, ουίσκι), τουρσιά, κρέας (αλλαντικά).

Κατανάλωση Δημητριακών Ολικής Αλέσεως

Σήμερα γνωρίζουμε πως τα δημητριακά ολικής αλέσεως αποτελούν εξαιρετική πηγή θρεπτικών συστατικών με πολλαπλά οφέλη για την υγεία, όπως η βελτίωση της πεπτικής υγείας και η πρόληψη της δυσκοιλιότητας λόγω της υψηλής τους περιεκτικότητας σε φυτικές ίνες, ο έλεγχος του σωματικού βάρους λόγω του κορεσμού που προκαλούν οι φυτικές ίνες που περιέχουν και η μείωση κινδύνου εμφάνισης ορισμένων χρόνιων παθήσεων όπως είναι ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2, οι καρδιαγγειακές παθήσεις, η αρτηριακή υπέρταση, η παχυσαρκία, διάφοροι τύποι καρκίνου κ.ά.

Επιπλέον αποτελούν καλή πηγή βασικών βιταμινών όπως οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β και η βιταμίνη Ε και ανόργανων συστατικών όπως ο σίδηρος, το μαγνήσιο και ο ψευδάργυρος. Μπορεί θερμιδικά τα δημητριακά ολικής αλέσεως να μην υπερτερούν έναντι των λευκών, τα δημητριακά ολικής αλέσεως είναι σαφώς πιο θρεπτικά για τον οργανισμό.

Τι μπορούμε να μάθουμε από την Προσέγγιση των Αρχαίων στην Τροφή;

Τα τελευταία χρόνια εξαιτίας των ασθενειών που έχει προκαλέσει η κακή ποιοτικά διατροφή (υπερβολική κατανάλωση επεξεργασμένων τροφίμων, ζάχαρης, αλατιού και κορεσμένων λιπαρών) και ο σύγχρονος καθιστικός τρόπος ζωής έχει γεννηθεί η ανάγκη να αναζητήσουμε λύση και να παραδειγματιστούμε από τις αρχαίες διατροφικές πρακτικές, ούτως ώστε να τραφούμε πιο ισορροπημένα και να προάγουμε την υγεία και τη μακροζωία.

Εκτός αυτού, σήμερα κρίνεται πιο επιτακτική από ποτέ η ανάγκη υιοθέτησης πιο βιώσιμης διατροφής μέσω της καλλιέργειας τοπικών και εποχικών τροφίμων προκειμένου να μειωθούν οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από τις βιομηχανίες τροφίμων.

Προτάσεις για το πώς να ενσωματώσουμε αυτές τις Πρακτικές στη σύγχρονη Καθημερινότητα

Αυτοί είναι μερικοί τρόποι να ενσωματώσουμε τις αρχαίες διατροφικές συνήθειες στην καθημερινότητά μας:

• Προτιμούμε φρέσκα φρούτα και λαχανικά, ιδανικά εποχικά και τοπικά

• Επιλέγουμε προϊόντα ολικής αλέσεως αντί των αντίστοιχων επεξεργασμένων (λευκών)

• Καταναλώνουμε τακτικά όσπρια

• Χρησιμοποιούμε το ελαιόλαδο ως κύρια πηγή λιπαρών

• Αντικαθιστούμε το κόκκινο κρέας με ψάρια και θαλασσινά

• Προτιμούμε το κρασί έναντι των άλλων αλκοολούχων ποτών

• Δίνουμε έμφαση στην κατανάλωση τροφίμων που έχουν υποστεί ζύμωση