Καρδιαγγειακά

Οξυχοληστερόλη: Ίσως η πιο επικίνδυνη μορφή χοληστερόλης

25 Δεκεμβρίου 2014
26931 Προβολές
3 λεπτά να διαβαστεί
giatros krata kardia

Οι άνθρωποι που ενδιαφέρονται για τα θέματα υγείας γνωρίζουν ότι τα υψηλά επίπεδα ολικής χοληστερόλης και της LDL χοληστερόλης (ή κακής χοληστερόλης, όπως είναι περισσότερο γνωστή) μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής. Οι επιστήμονες ωστόσο τώρα αναφέρουν ότι μία άλλη μορφή χοληστερόλης που ονομάζεται οξυχοληστερόλη – ουσιαστικά άγνωστη στον πολύ κόσμο - ενδεχομένως να αποτελεί σοβαρότερη απειλή για την υγεία του καρδιαγγειακού συστήματος.

Ενημέρωση του κοινού

Κινέζοι επιστήμονες παρουσίασαν μία από τις πρώτες μελέτες για τις επιπτώσεις της οξυχοληστερόλης στην αύξηση της χοληστερόλης κατά τη διάρκεια της 238ης Εθνικής Διάσκεψης της Αμερικανικής Εταιρείας Χημικών. Οι ερευνητές ελπίζουν ότι τα ευρήματά τους θα συμβάλλουν στην ενημέρωση του κοινού για την οξυχοληστερόλη, για τα τρόφιμα με τα μεγαλύτερα επίπεδα αυτής της ουσίας, όπως επίσης και για εκείνα τα τρόφιμα που μπορούν να καταπολεμήσουν τις επιπτώσεις της οξυχοληστερόλης.  


Διαβάστε επίσης: Χοληστερόλη: η καλή, η κακή και η... διατροφή [Δωρεάν EBOOK]


«Η ολική χοληστερόλη, η χαμηλής πυκνότητας χοληστερόλη (LDL) και η υψηλής πυκνότητας χοληστερόλη (HDL) παραμένουν σημαντικά ζητήματα για την υγεία», αναφέρει ο επικεφαλής της μελέτης Zhen-Yu Chen, Καθηγητής του Κινέζικου Πανεπιστημίου του Χογκ-Κονγκ. «Αλλά ο κόσμος θα πρέπει να γνωρίζει ότι η οξυχοληστερόλη είναι επίσης σημαντική και δε μπορεί να αγνοηθεί. Η δουλειά μας έδειξε ότι η οξυχοληστερόλη αυξάνει τα επίπεδα της ολικής χοληστερόλης και προάγει την αθηροσκλήρωση, δηλαδή τη σκλήρυνση των αρτηριών περισσότερο απ’ ό,τι η μη οξειδωμένη χοληστερόλη». 

Αποφυγή γρήγορου φαγητού

Τα τηγανητά και τα βιομηχανοποιημένα τρόφιμα, ειδικά το λεγόμενο γρήγορο φαγητό, περιέχουν μεγάλα ποσά οξυχοληστερόλης. Η αποφυγή αυτών των προϊόντων και η υιοθέτηση μίας δίαιτας πλούσιας σε αντιοξειδωτικά, όπως είναι τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά, μπορούν να βοηθήσουν να μειωθούν τα επίπεδά της στο σώμα, σημειώνουν οι ερευνητές.  

Οι επιστήμονες γνωρίζουν εδώ και χρόνια ότι η αντίδραση ανάμεσα στα λίπη και το οξυγόνο, μία διαδικασία που ονομάζεται οξείδωση, παράγει οξυχοληστερόλη στο σώμα. Οξείδωση για παράδειγμα συμβαίνει, όταν τρόφιμα που περιέχουν λίπος θερμαίνονται, όπως όταν κανείς τηγανίζει κοτόπουλο ή ψήνει κρέας.

Οι παρασκευαστές τροφίμων παράγουν οξυχοληστερόλη σκόπιμα με τη μορφή οξειδωμένων λαδιών, όπως τα τρανς λιπαρά οξέα και μερικώς υδρογονωμένα φυτικά έλαια. Όταν προστίθενται σε επεξεργασμένα τρόφιμα, αυτές οι ουσίες βελτιώνουν την υφή, τη γεύση και τη σταθερότητά τους. Μέχρι σήμερα ωστόσο η έρευνα έχει εστιάσει την προσοχή της στις συνέπειες της οξυχοληστερόλης στην καταστροφή των κυττάρων, του DNA και των βιοχημικών της επιπτώσεων στην δημιουργία αθηροσκλήρωσης.

Στη μελέτη που πραγματοποίησε η ομάδα του Chen μετρήθηκαν οι επιπτώσεις μίας δίαιτας πλούσιας σε οξυχοληστερόλη σε χάμστερ. Η χοληστερόλη του αίματος των χάμστερ που τράφηκαν με οξυχοληστερόλη βρέθηκε αυξημένη έως και 22% σε σχέση με τη χοληστερόλη του αίματος των χάμστερ που είχαν τραφεί με μη οξειδωμένη χοληστερόλη. Η ομάδα των χάμστερ που τους δόθηκε οξυχοληστερόλη παρουσίασαν μεγαλύτερη εναποθήκευση χοληστερόλης στο εσωτερικό τοίχωμα των αρτηριών τους και μία τάση για μεγαλύτερη εναποθήκευση χοληστερόλης.  Αυτές οι λιπώδεις εναποθηκεύσεις, που ονομάζονται αθηρωματικές πλάκες, αυξάνουν τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής και εμφράγματος.    

Φθορά αρτηριών

Το πιο σημαντικό, σύμφωνα με τον κ. Chen, είναι ότι η οξυχοληστερόλη είχε ανεπιθύμητες συνέπειες στη λειτουργία της αρτηρίας. Η οξυχοληστερόλη μείωσε την ελαστικότητα των αρτηριών, φθείροντας την ικανότητά τους να διαστέλλονται και να μεταφέρουν περισσότερο αίμα. Αυτή η διαστολή όμως είναι πολύ σημαντική, καθώς μπορεί να αφήσει περισσότερο αίμα να ρέει μέσα από αρτηρίες που είναι τμηματικά μπλοκαρισμένες από αθηρωματικές πλάκες, μειώνοντας ενδεχομένως τον κίνδυνο ένας θρόμβος να προκαλέσει μία καρδιακή προσβολή ή έμφραγμα.

Αντιοξειδωτική δίαιτα

Μία υγιεινή δίαιτα, πλούσια σε αντιοξειδωτικά, μπορεί να εξουδετερώσει αυτές τις συνέπειες, ανέφερε ο Καθηγητής Chen, ο οποίος σημείωσε ότι αυτές οι ουσίες μπορούν να μπλοκάρουν τη διαδικασία οξείδωσης που δημιουργεί η οξυχοληστερόλη. Καλές πηγές αντιοξειδωτικών αποτελούν τα φρούτα, τα λαχανικά, τα φασόλια και ορισμένα βότανα και μπαχαρικά. 

Γι’ αυτό οι επιστήμονες θεωρούν ως υγιείς εναλλακτικές προτάσεις απέναντι στην επιλογή του γρήγορου φαγητού, που επίσης αυξάνει την οξυχοληστερόλη, τα δημητριακά ολικής άλεσης, τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά, τους σπόρους και τους ξηρούς καρπούς.  

Συμβουλή

Οι επιστήμονες, όπως ανέφερε ο Καθηγητής Chen δεν γνωρίζουν εάν τα δημοφιλή φάρμακα κατά της χοληστερόλης, οι στατίνες μειώνουν τη οξυχοληστερόλη 

Η γνώμη του ειδικού

«Η οξυχοληστερόλη είναι μια μορφή οξειδωμένης χοληστερόλης, η οποία αυξάνεται στο σώμα είτε με την κατανάλωση  τροφίμων που περιέχουν χοληστερόλη και υφίστανται συγκεκριμένους τρόπους μαγειρέματος (π.χ. τηγάνισμα), είτε η ήδη υπάρχουσα χοληστερόλη στο σώμα μετατρέπεται μέσω οξειδωτικών καταστάσεων σε οξυχοληστερόλη. Μέχρι, η συγκεκριμένη έρευνα να δημοσιευθεί και να αξιολογηθεί πλήρως,  καθώς και να γίνουν περισσότερες αντίστοιχες έρευνες, η σύσταση για μια μεσογειακή διατροφή που έχει μεγάλη αντιοξειδωτική δράση, με τουλάχιστον 5 μερίδες φρέσκων φρούτων και λαχανικών σε συνδυασμό με δημητριακά ολικής αλέσεως και ξηρούς καρπούς είναι απολύτως αναγκαία».

Κωνσταντίνος Κούτσικας
Κωνσταντίνος Κούτσικας Διαιτολόγος - Διατροφολόγος, Μ.Sc.

Ο Κων/νος Κούτσικας είναι Διαιτολόγος – Διατροφολόγος με μεταπτυχιακό δίπλωμα (Μ. Sc.) στην Κλινική Διατροφή και συγγραφέας του Ελληνικού Χορτοφαγικού βιβλίου «Κρέας; Όχι ευχαριστώ!». Παρέχει εξατομικευμένες διαιτολογικές υπηρεσίες στο γραφείο του, στη Θεσσαλονίκη.