Ταπεινό αλλά απίστευτα θεραπευτικό φυτό, απαντάται σ' όλη την Ευρώπη και είναι πολύ κοινή σε ακαλλιέργητους κατά βάση τόπους. Χρησιμοποιείται σαν αγωγή σε πληθώρα νοσημάτων όπως: κυστίτιδα, χολολιθίαση, γενική ατονία σώματος, ρευματισμούς, αιμορροΐδες, τριχόπτωση, κιρσούς κλπ. Παρεξηγημένο επειδή ολόκληρο το φυτό φέρει αδενώδεις τρίχες που με την επαφή απελευθερώνουν οξέα που προκαλούν κνησμό στο δέρμα. Η εποχή άνθησης και συλλογής είναι Ιούνιος-Σεπτέμβριος και χρησιμοποιούμενο είναι ολόκληρο το φυτό.
Ποιές είναι οι θεραπευτικές ιδιότητές του;
Διουρητικό
Χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της νυχτερινής διούρησης. Λόγω της ιδιότητας του να διαλύει το ουρικό οξύ, είναι πολύτιμο σε κυστίτιδα και χολολιθίαση.
Στυπτικό
Με γαργάρες ελέγχει μολύνσεις του στόματος, άφθες, ουλίτιδα και κυνάγχη. Βοηθά στις αιμορροΐδες και στην δυσμηνόρροια.
Στο πεπτικό σύστημα
Βοηθά στην διάρροια και σε διάφορα εντερικά προβλήματα.
Αντιρρευματικό
Σε ορισμένες περιπτώσεις ρευματισμών και αρθριτικών, η χρήση του φυτού μπορεί να επιφέρει θεαματικά αποτελέσματα. Ελαττώνει τη πιθανότητα προσβολής από ρευματισμούς.
Τονωτικό
Περιέχει πολλά φυσικά άλατα και μέταλλα, που δε βαραίνουν τον οργανισμό. Ωφελεί την διανοητική διαύγεια.
Αιμοπαραγωγό-αντιαναιμικό
Εξαιρετικά και αποδεδειγμένα ωφέλιμο κατά της σιδηροπενικής αναιμίας.
Λειτουργία αγγείων
Σε συνδυασμό με λευκάνκανθο και τίλιο βοηθά στη βελτίωση της λειτουργίας των αγγείων.
Γαλακταγωγό
Αυξάνει τη ροη του μητρικού γάλακτος κατά τον θηλασμό.
Υπάρχουν παρενέργειες;
- Σε σπάνιες περιπτώσεις έχουν αναφερθεί επικίνδυνα περιστατικά αλλεργίας στη τσουκνίδα.
- Έχουν καταγραφεί σπάνια περιστατικά λιποθυμίας, υπότασης, υπογλυκαιμίας.
- Δεν ενδείκνυται σε έγκυες, νεφροπαθείς, καρδιοπαθείς.
- Αλληλεπιδρά δυσμενώς με διουρητικά, αντιδιαβητικά, αντιυπερτασικά, ηρεμιστικά και αντιπηκτικά φάρμακα.
- Επιβάλλεται η προσοχή του συλλέκτη-καταναλωτή να μεριμνά για την καθαρότητα του βοτάνου, γιατί συχνά ευδοκιμεί σε εδάφη με υψηλό δείκτη μόλυνσης, με αποτέλεσμα την επιμόλυνση και τοξικότητα του από εξωτερικούς παράγοντες.
Με ποιούς τρόπους μπορούμε να την εντάξουμε στη διατροφή;
- Ως φρέσκο χυμό
- Ως βραστή σαλάτα
- Σε χορτόπιτες (κρητικές τσουκνιδόπιτες)
- Γενικά ως χορταρικό στο μαγείρεμα
- Ως έγχυμα των φύλλων της
- Ως αφέψημα των φύλλων και της ρίζας της
- Ως βάμμα της ρίζας
Λίγα ιστορικά στοιχεία
Η θεραπευτική αξία της τσουκνίδας είναι γνωστή εδώ και χιλιάδες χρόνια. Ο Ιπποκράτης τη θεωρούσε 'πανάκεια' και ο Πλίνιος και ο Διοσκουρίδης επίσης αναφέρονται στις ευεργετικές της ιδιότητες. Στα χρόνια της Γερμανικής κατοχής, ήταν φυτό που καταναλωνόταν ευρέως και βοήθησε στην θρεπτική συντήρηση του λάου μας υπό συνθήκες λιμοκτονίας. Οι Κρητικοί την αγαπούν και σε πολλά χωριά της Κρήτης, συνηθίζουν να την βράζουν και να την τρώνε, όπως το σπανάκι.
Τσουκνίδα | |
Κοινές Ονομασίες |
Τσικνίδα ήμερη, Κνίδη, Αγκινίδα (Κρήτη), Ατζικνίδα, Κνίθη, Ακαλήφθη, Αδίκη, Τσούχνα |
Επίσημη Ελληνική Ονομασία |
Ουρτίκη ή Κνίδη η δίοικη |
Επιστημονική Ονομασία | Urtica Dioica L. |
Οικογένεια |
Ουρτικίδες (Urticaceae) |
Αγγλική Ονομασία |
Stringing nettle |