Συστάσεις Διατροφής

Πόσα «καλά» και «κακά» λιπαρά τρώτε;

της Ειρήνης Βότση
15 Μαρτίου 2015
24384 Προβολές
4 λεπτά να διαβαστεί
donuts solomos margarinh kai patatakia

Η κατανάλωση λίπους σε ημερήσια βάση είναι ζωτικής σημασίας για τον οργανισμό. Θα πρέπει όμως, να προσέξετε την ποσότητα αλλά και το είδος λιπαρών που καταναλώνετε ημερησίως. Τα λίπη πρέπει να καλύπτουν περίπου το 30-35% των συνολικών θερμίδων που λαμβάνετε καθημερινά, προσέχοντας πάντα την ποσότητα που καταναλώνετε από κάθε είδος. Τα λιπαρά, ανάλογα με τη χημική τους δομή, ταξινομούνται σε κορεσμένα, ακόρεστα και πολυακόρεστα.

Πολυακόρεστα λιπαρά οξέα

Τα πολυακόρεστα λιπαρά οξέα (ω-3 και ω-6) έχουν αντιφλεγμονώδη δράση, προστατεύουν την καρδιά, βοηθούν στην αναδόμηση των κυτταρικών μεμβρανών και στην πήξη του αίματος.

Μονοακόρεστα λιπαρά οξέα

Τα μονοακόρεστα λιπαρά οξέα, έχουν την ικανότητα να μειώνουν σημαντικά τα επίπεδα της χοληστερόλης στο αίμα και συμβάλλουν στην πρόληψη των καρδιαγγειακών νοσημάτων.

Κορεσμένα λιπαρά οξέα

Τα κορεσμένα λιπαρά οξέα, που βρίσκονται κυρίως σε ζωικά λίπη και επεξεργασμένα τρόφιμα έχουν κατηγορηθεί μαζί με τα τρανς λιπαρά για αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων, παχυσαρκίας, καρκίνου και αυξημένης χοληστερόλης, τριγλυκεριδίων και LDL στο αίμα.

Ποια τα αποτελέσματα των μελετών;

Πρόσφατες μετα-αναλύσεις προοπτικών επιδημιολογικών μελετών έδειξαν ότι ίσως τελικά δεν υπάρχουν σημαντικές ενδείξεις που να οδηγούν στο συμπέρασμα ότι τα κορεσμένα λιπαρά της διατροφής σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο για καρδιαγγειακά νοσήματα. Πιθανότατα, αυτό να οφείλεται στο ότι οι προηγούμενες προοπτικές μελέτες κατέληγαν στον σχετικό κίνδυνο, λόγω της χορήγησης υπερβολικής ποσότητας κορεσμένων λιπαρών.

Επιπρόσθετα, τα trans λιπαρά οξέα που καταναλώνονται σε μελέτες, προέρχονται κυρίως από τρόφιμα που παράγονται βιομηχανικά, γεγονός που υποδηλώνει ότι δεν υπάρχει μία κοινή αποδεκτή μέτρηση της πρόσληψης λιπαρών οξέων.

Απ' την άλλη, μελέτες παρέμβασης έχουν καταδείξει μέτρια καρδιαγγειακά οφέλη με τη μείωση της πρόσληψης κορεσμένου λίπους και την παράλληλη αύξηση της λήψης πολυακόρεστων λιπαρών.

Οι διαφωνίες μεταξύ μετα-αναλυτών δεν είναι ασυνήθιστο φαινόμενο και εκφράζει την αναγκαιότητα ανάπτυξης αξιόπιστων και έγκυρων μεθόδων αξιολόγησης της πρόσληψης των λιπαρών οξέων, για τη βελτίωση της ποιότητας των αποδεικτικών στοιχείων, πάνω στα οποία βασίζονται οι διατροφικές συμβουλές.

Το σίγουρο είναι ότι μια υπέρμετρη κατανάλωση κορεσμένων και τρανς λιπαρών, αυξάνει τον κίνδυνο για καρδιαγγειακά νοσήματα, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι μπορούμε να καταναλώνουμε σε απεριόριστες ποσότητες άλλα θρεπτικά συστατικά που μπορεί και αυτά να προκαλούν αυξημένο κίνδυνο, όπως για παράδειγμα οι υδατάνθρακες.

Οι διαιτητικές κατευθυντήριες γραμμές συνιστούν ότι τα κορεσμένα λιπαρά οξέα πρέπει να περιορίζονται σε <10% και τα trans-λιπαρά οξέα σε <1% της προσλαμβανόμενης ενέργειας ή όσο το δυνατόν χαμηλότερα, στο πλαίσιο μιας ισορροπημένης διατροφής, κυρίως για να μειωθεί ο κίνδυνος των καρδιαγγειακών νοσημάτων.

error messagebox
00:00

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Hodson L., Skeaff CM., Chisholm W. Original Communication, The effect of replacing dietary saturated fat with polyunsaturated or monounsaturated fat on plasma lipids in free-living young adults. European Journal of Clinical Nutrition (2001) 55, 908–915

Micha R., Mozaffarian D. Trans Fatty Acids: Effects on Cardiometabolic Health and Implications for Policy. NIH Public Access. 2008 ; 79(3-5): 147–152.

Siri-Tarino P. W., Sun Q., Hu F. B., Krauss R. M. Saturated Fatty Acids and Risk of Coronary Heart Disease: Modulation by Replacement Nutrients, Curr Atheroscler Rep (2010) 12:384–390

Siri-Tarino P.W. et al. Meta-analysis of prospective cohort studies evaluating the association of saturated fat with cardiovascular disease. Am J Clin Nutr 2010;91:535–46

Waterman E., Lockwood B. Active Components and Clinical Applications of Olive Oil. Alternative Medicine Review Volume 12, Number 4 December 2007.

White B. Dietary Fatty Acids. Am Fam Physician. 2009 Aug 15;80(4):345-350

Bahl R. The evidence base for fat guidelines: a balanced diet. Open Heart 2015;2:e000229.

Estruch R. Et al. Primary Prevention of Cardiovascular Disease with a Mediterranean Diet. N Engl J Med 2013;368:1279-90

Russell J de Souza et al. Intake of saturated and trans unsaturated fatty acids and risk of all cause mortality, cardiovascular disease, and type 2 diabetes: systematic review and meta-analysis of observational studies. BMJ 2015;351:h3978

Ειρήνη Βότση
Ειρήνη Βότση Διαιτολόγος - Διατροφολόγος