Παθήσεις Πεπτικού

Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου και προβιοτικά

της Δήμητρας Σκλαβενίτη
27 Μαΐου 2013
18492 Προβολές
2 λεπτά να διαβαστεί
Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου και προβιοτικά

Τι είναι το Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου;

Το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου είναι μια συνήθης χρόνια δυσλειτουργία του γαστρεντερικού συστήματος. Οφείλεται σε κινητική διαταραχή του παχέος εντέρου και του ορθού, χωρίς να υπάρχει δομική ανωμαλία στο έντερο, ενώ συχνά αποτελεί μέρος μια γενικής διαταραχής του πεπτικού σωλήνα.

Ποια τα συμπτώματα;

Τα κύρια συμπτώματα του συνδρόμου είναι:

  • φούσκωμα
  • διάρροια
  • δυσκοιλιότητα
  • ναυτία
  • πόνος στην κοιλιά
  • μεταβολές στη σύσταση των κοπράνων

Δεν είναι απαραίτητο ότι το άτομο που πάσχει θα εμφανίσει όλα τα προαναφερθέντα συμπτώματα, καθώς μπορεί να παρουσιάσει μερικά και μάλιστα με εναλλαγές, όπως για παράδειγμα εναλλάξ διάρροια ή δυσκοιλιότητα, μαζί με φούσκωμα και τεινεσμό (αέρια).

Ποια τα ποσοστά ατόμων που νοσούν;

Στη Δύση, πλήττει το 3-25% του γενικού πληθυσμού. Το 15% των ατόμων, κάποια στιγμή στη ζωή τους, έχουν εμφανίσει κάποια από τα συμπτώματα του συνδρόμου, ενώ φαίνεται ότι παρουσιάζεται συχνότερα στις γυναίκες σε σχέση με τους άνδρες.

Ποιοι οι παράγοντες κινδύνου;

Άλλοι παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση του συνδρόμου, εκτός από το φύλο, είναι οι οξείες γαστρεντερικές λοιμώξεις και οι ψυχολογικοί παράγοντες (π.χ. στρες). Το 30% των ασθενών αναφέρει υποχώρηση των συμπτωμάτων μέσα σε ένα χρόνο, ενώ περίπου το 70% αναφέρει επανεμφάνισή τους μέσα σε πέντε χρόνια.

Υπάρχει θεραπεία;

Δεν υπάρχει θεραπεία για τη ριζική καταπολέμηση του συνδρόμου, καθώς η συμπτωματολογία είναι ποικίλη. Συνεπώς, ο βασικός στόχος της εκάστοτε θεραπείας είναι να μειωθεί η ένταση και η συχνότητα των συμπτωμάτων.

Στην πλειοψηφία των ασθενών με σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, παρατηρείται αλλαγή στη φυσιολογική σύσταση της εντερικής μικροχλωρίδας και ενίσχυση των συμπτωμάτων, μετά από λοιμώξεις του εντέρου με παθογόνα. Για τον λόγο αυτό, η συμπληρωματική χορήγηση προβιοτικών, όπως καταδεικνύουν πολυάριθμες κλινικές μελέτες, είναι εξαιρετικά ωφέλιμη.

Τι είναι τα προβιοτικά;

Τα προβιοτικά είναι βακτήρια ή ζύμες, με συνηθέστερα τα γαλακτικά βακτήρια και τα μπιφιντοβακτήρια, τα οποία, όταν χορηγηθούν σε επαρκείς ποσότητες επάγουν ωφέλιμες για τον οργανισμό μας δράσεις.

Πού μπορούμε να τα βρούμε;

Τα προβιοτικά απαντώνται σε τρόφιμα ζυμωμένα (π.χ. κεφίρ, τουρσί) ή εμπλουτισμένα (π.χ. γιαούρτι), ενώ διατίθενται και σε μορφή συμπληρωμάτων διατροφής (προϊόντα ειδικής διατροφής).

Πώς δρουν; 

Τα προβιοτικά δρουν ως φραγμός σε παθογόνους μικροοργανισμούς, εμποδίζουν την προσκόλληση και την ανάπτυξή τους στο εντερικό επιθήλιο και ενισχύουν την ανοσολογική απόκριση (άμυνα) του οργανισμού-ξενιστή. Εκτός αυτού όμως, στο κόλον έχουν έναν εξίσου σημαντικό ρόλο- αυτόν της ζύμωσης των άπεπτων υδατανθράκων και των διαλυτών διαιτητικών ινών, παράγοντας βραχείας- αλύσου λιπαρά οξέα. Με τον τρόπο αυτό, μειώνουν την παραγωγή αερίων και την εμφάνιση διάρροιας.

Πώς ωφελούν τον οργανισμό;

Lactobacillus rhamnosus και Bifidobacterium infantis

Τα αποτελέσματα πρόσφατης μετα- ανάλυσης στην οποία συμπεριλήφθησαν 20 κλινικές μελέτες και συμμετείχαν 1400 ασθενείς με σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, καταδεικνύουν ότι η χορήγηση Lactobacillus rhamnosus και Bifidobacterium infantis, στο 65% των συμμετεχόντων, βελτίωσε την κλινική εικόνα και την ένταση των συμπτωμάτων.

Πιο συγκεκριμένα, το 80% ανέφερε εξασθένιση της έντασης του πόνου, το 50% μείωση του φουσκώματος και το 40% μείωση του αισθήματος μετεωρισμού, ενώ το 25% μείωση στη συχνότητα των διαρροϊκών κενώσεων.

Lactobacillus plantarum

Παρόμοια είναι και τα αποτελέσματα που αφορούν στη δράση του Lactobacillus plantarum. Είναι χαρακτηριστικό ότι, σε κλινική μελέτη βρέθηκε πως το 95% των συμμετεχόντων που έπασχαν από το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, ανέφεραν υποχώρηση όλων των συμπτωμάτων κατά τη διάρκεια χορήγησής του, βελτίωση που παρατήρησε μόνο το 15% των συμμετεχόντων που λάμβανε εικονικό φάρμακο (placebo).

Σε αντίστοιχη μελέτη, το αίσθημα του μετεωρισμού μειώθηκε γρηγορότερα (σε 3 περίπου ημέρες, έναντι 6,5 ημερών πριν την χορήγηση) και σε σημαντικότερο βαθμό, στην ομάδα που έλαβε L.plantarum, συγκριτικά με την ομάδα που έλαβε placebo.

L. plantarum και L. acidiphilus

Τέλος, η συνδυασμένη χορήγηση L. plantarum και L. acidiphilus, βρέθηκε ότι βελτίωσε κατά 55,6% τα συμπτώματα του συνδρόμου, εν συγκρίσει με τα άτομα που κατά τη διάρκεια της μελέτης λάμβαναν placebo.

Φαίνεται λοιπόν ότι, η επίδραση δεν είναι η ίδια για όλα τα συμπτώματα, γεγονός για το οποίο μπορεί να οφείλεται η ανομοιογένεια μεταξύ των κλινικών μελετών, το είδος του προβιοτικού που χρησιμοποιήθηκε ή ακόμη και η δόση που χορηγήθηκε.

Ωστόσο, είναι σαφές ότι, τα προβιοτικά έχουν θετική επίδραση στην αντιμετώπιση του συνόλου των συμπτωμάτων του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου, βελτιώνοντας σημαντικά την ποιότητα ζωής των πασχόντων.

Αναδημοσίευση από το eligast.gr

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Lynne V McFarland, Sascha Dublin. Meta-analysis of probiotics for the treatment of irritable bowel syndrome. World J Gastroenterol. 2008;14(17): 2650-2661.

Nourieh Hoveyda, Carl Heneghan, Kamal R Mahtani, Rafael Perera, Nia Roberts, Paul Glasziou. A systematic review and meta-analysis: probiotics in the treatment of irritable bowel syndrome. BMC Gastroenterology. 2009;9:15.

Δήμητρα Σκλαβενίτη
Δήμητρα Σκλαβενίτη Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος