Δυο από τις κοινές ερωτήσεις που μπορεί να κάνουν οι άνθρωποι ανεξάρτητα από τον τύπο της αρθρίτιδας που έχουν είναι: "Τι μπορώ να φάω για να βοηθήσω τις αρθρώσεις μου"; Ή "Τι δεν μπορώ να φάω γιατί μπορεί να επιδεινώσει το πρόβλημά μου"; Εδώ βρίσκεται και το ερώτημα για το αν επιτρέπονται τα γαλακτοκομικά στην αρθρίτιδα.
Αν και συχνά ο όρος αρθρίτιδα αναφέρεται σαν μια ενιαία ασθένεια, στην πραγματικότητα είναι ένας γενικός όρος που χρησιμοποιείται για μια ομάδα πάνω από 100 ιατρικές καταστάσεις, που όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται επηρεάζουν συνολικά πάνω από 46 εκ. ενήλικες και 300.000 παιδιά στην Αμερική μόνο. Η πιο κοινή μορφή της είναι η οστεοαρθρίτιδα (ΟΑ) που είναι πιο διαδεδομένη στις ηλικίες από 60 και άνω. Στις άλλες μορφές της μπορεί να κάνει την εμφάνισή της ακόμη και στη βρεφική ηλικία.
Ποια προβλήματα σχετίζονται με την αρθρίτιδα;
Κοινό γνώρισμα όλων των μορφών της αρθρίτιδας είναι ότι επηρεάζουν το μυοσκελετικό σύστημα κι ειδικά τις αρθρώσεις. Τα προβλήματα που σχετίζονται με την αρθρίτιδα περιλαμβάνουν τα εξής γνωρίσματα:
- Πόνος
- Δυσκαμψία
- Φλεγμονή
- Βλάβη στο χόνδρο της άρθρωσης και των γύρω δομών
Υπάρχει ειδική διατροφή για την αρθρίτιδα;
Ας επανέλθουμε όμως στα παραπάνω ερωτήματα! Όσον αφορά στην πρώτη ερώτηση, η απάντηση είναι πως ειδική "θεραπευτική" διατροφή για την αρθρίτιδα δεν υπάρχει. Φαίνεται όμως ότι αρκετά τρόφιμα μπορούν να βοηθήσουν στην αρθρίτιδα. Το να ακολουθεί κάποιος μια ισορροπημένη διατροφή με περιορισμένη κατανάλωση επεξεργασμένων τροφίμων και κορεσμένων λιπαρών, πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, ψάρια, ξηρούς καρπούς και όσπρια είναι ευεργετικό για το σώμα του. Κι αν αυτή η συμβουλή ακούγεται οικεία, είναι απλά γιατί περιλαμβάνει τις βασικές αρχές της μεσογειακού τύπου διατροφής, που είναι ευρέως γνωστή για τις "αντιγηραντικές" και "θεραπευτικές" της ιδιότητες.
Μελέτες επιβεβαιώνουν ότι η συστηματική κατανάλωση των παραπάνω τροφών μπορεί να μειώσει τα επίπεδα της αρτηριακής πίεσης και να λειτουργήσει προστατευτικά έναντι των χρόνιων παθήσεων, από τον καρκίνο μέχρι το εγκεφαλικό επεισόδιο. Στην αρθρίτιδα βοηθούν με τον περιορισμό της φλεγμονής στις αρθρώσεις. Ένα ακόμη πλεονέκτημα της κατανάλωσης των συγκεκριμένων τροφών είναι ότι μπορεί να οδηγήσουν σε απώλεια βάρους, που παίζει σημαντικότατο ρόλο στη διαχείριση του πόνου στις αρθρώσεις.
Από την άλλη υπάρχουν κάποια τρόφιμα που πολύ συχνά απαντώνται στην βιβλιογραφία, στο internet ή και αλλού κι εμφανίζονται ως ικανά να μετριάσουν ή να επιδεινώσουν τα συμπτώματα της αρθρίτιδας. Μια τέτοια ομάδα είναι και τα γαλακτοκομικά.
Γαλακτοκομικά
Τα πλούσια σε ασβέστιο γαλακτοκομικά φαίνεται να είναι σημαντικά για την υγεία και ιδιαίτερα για την καλή υγεία των οστών. Για το λόγο αυτό υπάρχει και συγκεκριμένη οδηγία. Οι υγιείς ενήλικες χρειάζονται περίπου 3 μερίδες γαλακτοκομικών την ημέρα, μέτριας περιεκτικότητας σε λιπαρά (π.χ. 1 φλ. γάλα).
Τα γαλακτοκομικά μπορεί να επιδεινώσουν την αρθρίτιδα… Μύθος ή πραγματικότητα;
Η αλήθεια είναι ότι δεν υπάρχουν στοιχεία που να επιβεβαιώνουν τον αρχικό ισχυρισμό. Αντιθέτως, υπάρχουν δεδομένα από επιδημιολογικές μελέτες στις οποίες τα γαλακτοκομικά προϊόντα και μάλιστα τα χαμηλά σε λιπαρά φαίνεται αν έχουν προστατευτική δράση εναντίον της ουρικής αρθρίτιδας. Η μελέτη Nurses Health Study (NHS), έδειξε επίσης μια ισχυρή αντίστροφη σχέση μεταξύ της κατανάλωσης γαλακτοκομικών προϊόντων και τη συχνότητα της ουρικής αρθρίτιδας. Ενώ σε αμφότερες τις HPFS και NHS, η μείωση του κινδύνου ουρικής αρθρίτιδας κατά κύριο λόγο συνδέθηκε με κατανάλωση χαμηλών λιπαρά γαλακτοκομικά προϊόντα.
Έχει προταθεί ότι τα γαλακτοκομικά προϊόντα δρουν προστατευτικά κατά της ουρικής αρθρίτιδας, λόγω της επίδρασης της καζεΐνης και της λακταλβουμίνης. Επίσης, ορισμένα κλάσματα γαλακτοκομικών φαίνεται ότι μπορεί να έχουν αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Επομένως η ευεργετική επίδραση των γαλακτοκομικών προϊόντων κατά της ουρικής αρθρίτιδας έχει αποδοθεί κυρίως σε ορισμένες πρωτεΐνες του γάλακτος και των κλασμάτων των γαλακτοκομικών προϊόντων. Ωστόσο, ο τρόπος δράσης τους δεν είναι ακόμα σαφής, χρειάζεται περαιτέρω διερεύνηση.
Συμπερασματικά
Σε πολύ λίγους ανθρώπους, μπορεί περιορίζοντας τα γαλακτοκομικά προϊόντα να ελαττώνονται τα συμπτώματα της αρθρίτιδας. Αυτό όμως θα μπορούσε απλά να παρατηρηθεί επειδή τα άτομα αυτά εμφανίζουν δυσανεξία στη λακτόζη. Τα χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά γαλακτοκομικά, τουλάχιστον με τα ερευνητικά δεδομένα που έχουμε σήμερα, φαίνεται να είναι ασφαλή για τους περισσότερους ανθρώπους με αρθρίτιδα. Δεν έχετε λοιπόν παρά να τα εντάξετε σε ένα ισορροπημένο διατροφικό πλάνο και να τα απολαύσετε!...
