Ψυχολογία

Θετική σκέψη: Το μυστικό της επιτυχίας

της Ελίνας Τσιούλη
22 Σεπτεμβρίου 2015
113475 Προβολές
3 λεπτά να διαβαστεί
Θετική σκέψη: Το μυστικό της επιτυχίας

Photo source: www.bigstockphoto.com

Οι έρευνες έχουν αρχίσει να αποκαλύπτουν ότι η θετική σκέψη είναι κάτι πολύ περισσότερο από το να είναι κάποιος χαρούμενος ή να επιδεικνύει αισιόδοξη στάση. Οι θετικές σκέψεις μπορούν στην πραγματικότητα να δημιουργήσουν αληθινή αξία στη ζωή των ανθρώπων και να τους βοηθήσουν να αναπτύξουν δεξιότητες που μπορούν να διαρκέσουν πολύ περισσότερο από ένα χαμόγελο.

Μπροστά σε μια απειλή, πυροδοτούνται αρνητικά συναισθήματα

Για παράδειγμα, φόβος στη θέα ενός άγριου ζώου, κάτι που επέτρεψε στο ανθρώπινο είδος να επιβιώσει, αφού κινητοποιούμενο από το αρνητικό συναίσθημα, στην υπηρεσία της επιβίωσής του, πρέπει να σωθεί και να ξεφύγει από το στρεσογόνο ερέθισμα. Αυτό είναι ένα χρήσιμο ένστικτο αν κάποιος προσπαθεί να σώσει τη ζωή του και μπορεί να φτάσει κάποιον στο σημείο στο οποίο να μην μπορεί να σκεφτεί κάτι άλλο. Το πρόβλημα είναι ότι ο εγκέφαλος είναι ακόμα προγραμματισμένος να ανταποκρίνεται στα αρνητικά συναισθήματα με τον ίδιο τρόπο, με το κλείσιμο από τον εξωτερικό κόσμο και τον περιορισμό των επιλογών που μπορεί κάποιος να δει γύρω του.

Για παράδειγμα, αν εμπλακείτε σε διένεξη με κάποιο άλλο άτομο, ο θυμός και το αρνητικό συναίσθημα μπορεί να σας φτάσουν σε σημείο να μην μπορείτε να σκεφτείτε τίποτα άλλο. Ή αν είστε στρεσαρισμένος για ό,τι έχετε να κάνετε μέσα σε μια ημέρα, μπορεί να πιάσετε τον εαυτό σας να σας είναι δύσκολο να ξεκινήσετε, διότι έχετε «παραλύσει» από τη μεγάλη λίστα με τις πολλές υποχρεώσεις. Ή αν νιώθετε άσχημα για το γεγονός ότι δε γυμνάζεστε ή δεν τρώτε υγιεινά, σκέφτεστε πόση λίγη θέληση έχετε, ότι είστε τεμπέληδες και ότι δεν έχετε κανένα κίνητρο.

Σε κάθε περίπτωση, ο εγκέφαλός σας απομονώνεται από τον εξωτερικό κόσμο και επικεντρώνεται στα αρνητικά συναισθήματα του φόβου, του θυμού και του στρες, όπως ακριβώς στην περίπτωση της αντιμετώπισης της απειλής του άγριου θηρίου. Τα αρνητικά συναισθήματα αποκλείουν τον εγκέφαλό σας από το να δείτε τις διαφορετικές όψεις και επιλογές που σας περιβάλλουν.

Τι έδειξαν τα πειραματικά δεδομένα;

Πειραματικά δεδομένα έδειξαν ότι αν ένας άνθρωπος έχει εμπειρία θετικών συναισθημάτων όπως, χαράς, ικανοποίησης, αγάπης, μπορεί να διακρίνει περισσότερες δυνατότητες-ευκαιρίες στη ζωή του. Τα ευρήματα δείχνουν ότι τα θετικά συναισθήματα διευρύνουν το αίσθημα των δυνατοτήτων και ανοίγουν το μυαλό σε περισσότερες επιλογές. Τα οφέλη των θετικών συναισθημάτων δεν σταματούν ύστερα από τη βίωση λίγων λεπτών θετικών συναισθημάτων.

Το μεγαλύτερο όφελος που προωθούν τα θετικά συναισθήματα είναι η ενισχυμένη ικανότητα της βελτίωσης δεξιοτήτων και η ανάπτυξη πόρων για χρήση αργότερα στη ζωή. Π.χ. ένα παιδί που τρέχει έξω, κρέμεται σε κλαδιά δέντρων και παίζει με τους φίλους του, αναπτύσσει την ικανότητα να κινείται με αθλητικό τρόπο (φυσικές δεξιότητες), την ικανότητα να παίζει με τους άλλους και να επικοινωνεί με μια ομάδα (κοινωνικές δεξιότητες) και την ικανότητα να εξερευνά τον κόσμο γύρω του (δεξιότητες δημιουργίας).

Με αυτόν τον τρόπο, τα θετικά συναισθήματα της χαράς του παιχνιδιού προτρέπουν το παιδί να αναπτύξει δεξιότητες που είναι χρήσιμες και πολύτιμες για την καθημερινή ζωή. Αυτές οι δεξιότητες διαρκούν πολύ περισσότερο απ’ ό,τι τα συναισθήματα που κινητοποιούν αρχικά για την απόκτησή τους. Επομένως, σύμφωνα με τη θεωρία της «διεύρυνσης και του χτισίματος», τα θετικά συναισθήματα διευρύνουν την αίσθηση των δυνατοτήτων-επιλογών και ανοίγουν το μυαλό, κάτι που με τη σειρά του επιτρέπει το χτίσιμο νέων δεξιοτήτων και την απόκτηση πόρων, που μπορούν να φανούν επωφελείς σε πολλές περιοχές της ζωής. Τα αρνητικά συναισθήματα κάνουν το αντίθετο, διότι το χτίσιμο των δεξιοτήτων για μελλοντική χρήση είναι άσχετο όταν παρεμβάλλεται μια απειλή ή ένας κίνδυνος.

Υπάρχουν μερικές ενέργειες που μπορούν να σας βοηθήσουν να αναπτύξετε τη δύναμη της θετικής σκέψης

  • Συνηθίστε να χρησιμοποιείτε θετικές λέξεις όταν σκέφτεστε και όταν μιλάτε. Χρησιμοποιείστε λέξεις όπως «μπορώ», «είναι δυνατόν» απ’ ό,τι λέξεις όπως «είναι αδύνατο».
  • Προσπαθήστε να παραβλέπετε τις αρνητικές σας σκέψεις- αντικαταστήστε τις αρνητικές σκέψεις με εποικοδομητικές θετικές.
  • Στις συζητήσεις σας, χρησιμοποιήστε λέξεις που προκαλούν συναισθήματα και εικόνες δύναμης, χαράς και επιτυχίας.
  • Πριν την έναρξη υλοποίησης ενός σχεδίου ή μιας ενέργειας οραματιστείτε ένα θετικό αποτέλεσμα. Αν οραματιστείτε με συγκέντρωση και πίστη, θα εκπλαγείτε από τα αποτελέσματα.
  • Διαβάστε τουλάχιστον μια σελίδα κάθε μέρα από ένα βιβλίο που σας εμπνέει.
  • Παρακολουθείστε ταινίες που σας κάνουν να νιώθετε ευχάριστα.
  • Ελαχιστοποιήστε τον χρόνο ακρόασης ειδησεογραφικών δελτίων και ανάγνωσης εφημερίδων.
  • Συναναστραφείτε άτομα που σκέφτονται θετικά.
  • Εμπλακείτε σε φυσικές δραστηριότητες, περπατήστε ή κολυμπήστε. Θα σας κάνει να αναπτύξετε μια πιο θετική στάση.
  • Κάντε διαλογισμό. Έρευνες δείχνουν ότι τα άτομα που κάνουν διαλογισμό καθημερινά αναπτύσσουν πιο θετικά συναισθήματα απ’ όσα δεν ασχολούνται με τον διαλογισμό.
  • Ασχοληθείτε με το γράψιμο θετικών εμπειριών. Έρευνες δείχνουν ότι τα άτομα που καταγράφουν θετικές εμπειρίες έχουν βελτιωμένη διάθεση, λιγότερες επισκέψεις στα κέντρα υγείας και εμφανίζουν λιγότερες ασθένειες.

Σκεφτείτε θετικά και αναμένετε μόνο ευνοϊκά αποτελέσματα, ακόμη κι αν οι συνθήκες της ζωής σας δεν είναι όπως επιθυμείτε. Η πνευματική στάση σας θα επηρεάσει τη ζωή σας και τις συνθήκες και θα τις αλλάξει αναλόγως.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Fredrickson Barbara L (2004). The broaden-and-build theory of positive emotions. Phil. Trans. R. Soc. Lond.

Fredrickson Β.L., Cohn M.A., Coffey K.A., Pek J., Finkel S.M. (2008). Open Hearts Build Lives: Positive Emotions, Induced Through Loving-Kindness Meditation, Build Consequential Personal Resources. J Pers Soc Psychol.

Ελίνα Τσιούλη
Ελίνα Τσιούλη Ψυχολόγος - Ψυχοθεραπεύτρια M.Sc.