Fitness

Οι καλύτερες ασκήσεις για την Φλεβική Ανεπάρκεια

του Περικλή Κάβουρα
04 Ιουνίου 2021
54399 Προβολές
4 λεπτά να διαβαστεί
fleviki aneparkeia mixanima exetasis

Τι είναι η φλεβική ανεπάρκεια;

Είναι μια πάθηση του κυκλοφορικού συστήματος και συγκεκριμένα στις φλέβες – στις φλεβικές βαλβίδες. Εν συντομία, η πάθηση αυτή έχει ως αποτέλεσμα να οδηγήσει τον ασθενή σε δημιουργία κιρσών.

Οι κιρσοί χαρακτηρίζονται από μια μόνιμη παθολογική διαστολή των επιφανειακών φλεβών και με παράλληλη αλλοίωση των τοιχωμάτων τους. Επιπλέον, ως προς την αιμοδυναμική υπάρχει μια βαλβιδική δυσλειτουργία των φλεβών και των μυϊκών αντλιών που υπάρχουν στους μύες και εξυπηρετούν αυτό το έργο, με αποτέλεσμα να μην υλοποιείται ικανοποιητικά η επιστροφή του αίματος πίσω στην καρδιά και ποσότητα αίματος να παραμένει αρκετές φορές στα κάτω άκρα και να λιμνιάζει.

Είναι μια πάθηση με σταδιακή επιδείνωση, εκδηλώνεται συνήθως στην ηλικία άνω των 40 ετών κυρίως στα κάτω άκρα. Επιπροσθέτως, όσο η νόσος δεν αντιμετωπίζεται και επιδεινώνεται οι κιρσοί θα εξελιχθούν σε ευρυαγγείες, κιρσούς και δυσχρωμία του δέρματος, ενώ σε προχωρημένα και τελευταία στάδια μπορούν να εξελιχθούν σε έλκη που έχουν πολύ αργό ρυθμό επούλωσης. Επίσης, οδηγεί σε φλεβική θρόμβωση, δηλαδή σχηματισμό θρόμβου που μπορεί να μετατοπιστεί από το σημείο που υπάρχει με αποκόλληση και να μεταφερθεί σε σημείο όπου θα προκαλέσει κάποια επιπλοκή, πχ. αν μεταφερθεί στον πνεύμονα μπορεί να προκαλέσει πνευμονική εμβολή, αιμορραγία, δηλαδή καταστροφή των κιρσών ακόμα και χρόνια φλεβική ανεπάρκεια (έκζεμα, οίδημα, λευκή ατροφία κλπ).

Μερικοί παράγοντες και συμπτώματα της νόσου

Παράγοντες κινδύνου για την εκδήλωση της νόσου είναι:

  • Κληρονομικότητα.
  • Ηλικία, συνήθως πιθανή εμφάνιση της νόσου μετά την ηλικία των 40 ετών.
  • Η παρατεταμένη ορθοστασία και η έλλειψη ξεκούρασης λόγω εργασίας ή καθιστικής ζωής.
  • Η παχυσαρκία και η καθιστική ζωή προκαλούν σταδιακές φθορές στο καρδιαγγειακό σύστημα και προφανώς και στην λειτουργία των αιμοφόρων αγγείων της καρδιάς πχ. φλέβες.
  • Η εγκυμοσύνη.
  • Άλλα υποκείμενα νοσήματα.

Τα κύρια συμπτώματα της νόσου είναι το αίσθημα κνησμού και καύσου κυρίως στα άκρα, συχνές μυϊκές κράμπες στα κάτω άκρα με μεγάλη διάρκεια, αίσθηση οιδήματος (αισθάνομαι τα κάτω άκρα βαριά), πόνοι και οίδημα που αυξάνονται κατά την βάδιση και την ορθοστασία, επίσης αλλαγή του χρώματος του δέρματος στα άκρα, έλκος, έκζεμα κλπ.

Ο ρόλος της άσκησης στην Φλεβική Ανεπάρκεια

Η άσκηση, λοιπόν, για μια ακόμα φορά παρουσιάζεται ως ένα μοναδικό και ισχυρό βιολογικό φάρμακο που προσφέρει θετικές προσαρμογές ακόμα και στην νόσο της Φλεβικής Ανεπάρκειας.

Αρχικά με την θεραπευτική άσκηση μπορούμε να προσφέρουμε με συγκεκριμένες μορφές άσκησης σε αυτούς τους ασθενείς την καλύτερη ενδυνάμωση και νευρομυική συναρμογή της λειτουργίας της μυϊκής – φλεβικής αντλίας ώστε να επιτευχθεί καλύτερα η επιστροφή του αίματος πίσω στον καρδιακό μυ.

Λίγα λόγια για την λειτουργία την μυϊκής – φλεβικής αντλίας είναι ότι υλοποιεί το έργο της επιστροφής του αίματος πίσω στην καρδιά με την σύσπαση των μυών των κάτω άκρων και συγκεκριμένα περισσότερο του γαστροκνημίου μυός. Οι φλεβικές αυτές βαλβίδες όταν προκαλείτε μυική σύσπαση ανοίγουν και επιτρέπουν το αίμα να επιστρέψει στην καρδιά ενώ όταν οι μύες είναι σε φάση συστολή – χαλάρωση αυτές κλείνουν. Επίσης, ένα μοναδικό τους χαρακτηριστικό είναι ότι επιτρέπουν την διέλευση του αίματος μόνο από τα κάτω άκρα προς την καρδιά και σε καμιά άλλη κατεύθυνση.

Επιπλέον με την άσκηση έχουμε καλύτερη λειτουργία του καρδιαγγειακού συστήματος, του μυϊκού συστήματος και πολλές άλλες παραμέτρους.

Ποιοι τύποι άσκησης ωφελούν τους ασθενείς με φλεβική ανεπάρκεια;

Μερικοί από αυτούς τους τύπους είναι:

Η αερόβια μορφή προπόνησης

Πιο συγκεκριμένα η κολύμβηση για παράδειγμα ωφελεί τα άτομα αυτά, διότι στο νερό μειώνονται πάρα πολύ οι πιέσεις, ενεργοποιούνται πάρα πολλές μυϊκές ομάδες (σχεδόν όλες) και όλη αυτή η λειτουργία του νερού λειτουργεί σχεδόν όπως οι ειδικές κάλτσες διαβαθμισμένης συμπίεσης και βοηθούν στην μεγαλύτερη ενεργοποίηση της μυϊκής αντλίας και παράλληλα στην διευκόλυνση της επιστροφής του αίματος από τα κάτω άκρα πίσω στον καρδιακό μυ. Επιπλέον βοηθάει στην μυική υπερτροφία ώστε να δυναμώσουν οι μύες των κάτω άκρων και διευκολύνουν την διαδικασία που αναφέραμε παραπάνω. Το περπάτημα και καίει θερμίδες και βελτιώνει την λειτουργία του καρδιαγγειακού συστήματος και ενεργοποιεί περισσότερο τις κινητικές μονάδες και πιο γενικά τις μυϊκές ομάδες των κάτω άκρων και παράλληλα την καλύτερη ενεργοποίηση της μυϊκής αντλίας. Επιπλέον το στατικό ποδήλατο και το ελλειπτικό κ.α. βοηθούν και οδηγούν στην καλύτερη κυκλοφορία του αίματος.

Προτείνεται 20-30 λεπτά άσκησης και σταδιακά όσο ο ασθενής βελτιώνεται μπορεί να αυξήσει την διάρκεια (επίσης μπορεί η διάρκεια να είναι και μικρότερη αν ο ασθενής μας είναι σε προχωρημένο στάδιο της νόσου). Η ένταση είναι χαμηλή προς μέτρια 40 – 60 % της μέγιστης καρδιακής συχνότητας (είναι HRpeak, δηλαδή, λίγο πιo κάτω από την πραγματική μέγιστη του ασθενή για λόγους ασφάλειας και προστασίας) η οποία προσαρμόζεται ανάλογα με τις ανάγκες του ασθενή. Επίσης, η συχνότητα ορίζεται 2 -3 φορές την εβδομάδα και έχει παρατηρηθεί να είναι πολύ ωφέλιμη.

Προπόνηση με αντιστάσεις

Επιπλέον η προπόνηση με αντιστάσεις με εναλλαγές της ταχύτητας εκτέλεσης των επαναλήψεων και με χαμηλά έως και μέτρια φορτία επιβάρυνσης παρατηρήθηκε βάση ερευνών ότι μακροχρόνια αυξάνουν την καρδιαγγειακή λειτουργία (όγκος παλμού, καρδιακή παροχή κλπ.) και επιφέρουν την ενδυνάμωση κυρίως των μυών των κάτω άκρων και την καλύτερη λειτουργία της επαναφοράς του αίματος προς την καρδιά με την βοήθεια των μυϊκών αντλιών. Προτείνεται 2 -3 ασκήσεις που στοχεύουν στην ενεργοποίηση των μυών των κάτω άκρων όπως ακροστασίες με υπομέγιστο φορτίο ή με το βάρος του σώματος σε υπερυψωμένη επιφάνεια 10-15 εκατοστών για την ενεργοποίηση και την ενδυνάμωση του γαστροκνημίου και του υποκνημιδίου μυός και παράλληλα της λειτουργίας της μυϊκής αντλίας, εκτάσεις και κάμψεις γόνατος στο μηχάνημα κ.α.

Οι επαναλήψεις να οριστούν μεταξύ των 8-12 και η ένταση να είναι χαμηλή έως και μέτρια 40-60 % της μίας μέγιστης επανάληψης (όπως και με την HRpeak και εδώ πράττουμε αναλόγως για την προστασία και την ασφάλεια του ασθενής μας). Επίσης η συχνότητα να είναι 1 – 2 φορές την εβδομάδα και η κάθε προπόνηση να απέχει 48-72 ώρες, ώστε να προλάβουν οι μύες να αποκατασταθούν επαρκώς από τις προηγούμενες προπονήσεις και να αποφύγουμε μελλοντικούς τραυματισμούς. Το διάλειμμα μεταξύ των σετ να ορίζεται στα 2 -3 λεπτά ανάλογα το επίπεδο και το στάδιο της νόσου του ασθενή. Όσο ο ασθενής μας βελτιώνεται, μπορούμε να προσθέσουμε επιπλέον και πιο εξειδικευμένο ασκησιολόγιο.

Εν κατακλείδι, παρατηρείτε ότι βάση ερευνών η άσκηση για ακόμα μια φορά παρουσιάζεται ως ένα μοναδικό φάρμακο που προάγει την ποιότητα ζωής πολλών ασθενών που μαστίζονται από πληθώρα ασθενειών, όπως και της φλεβικής ανεπάρκειας στην συγκεκριμένη περίπτωση, καθώς βοηθάει στην βελτίωση των ασθενών από την νόσο. Ελπίζουμε η άσκηση να αρχίσει να συνταγογραφείται περισσότερο ως ένα φάρμακο για την αντιμετώπιση πολλών ασθενειών.

Πηγή: fmh.gr

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Araki CT, Back TL, Padberg FT, Thompson PN, Jamil Z, Lee BC, et al. Significance of calf muscle pump function in venous ulceration. J Vasc Surg 1994;20:872-9.

Consensus committee report. Classification and grading of chronic venous disease in the lower limbs: a consensus statement. In: Gloviczki P, Yao JST, editors. Handbook of venous disorders: guidelines of the American Venous Forum. 2nd edition. London, England: Arnold; p 25-35.

Porter JM, Moneta GL, and International Consensus Committee on Chronic Venous Disease. Reporting standards in venous disease: an update. J Vasc Surg 1995;21:635-45

Patterson RB, Pinto B, Marcus B. Value of a supervised exercise program for the therapy of arterial claudication. J Vasc Surg 1997;25: 312-39.

Taheri SA, Heffner R, Williams J, Lazar L, Elias S. Muscle changes in venous insufficiency. Arch Surg 1984;119:929-31.

Klyscz T, Junger M, Junger I, Hahn M, Steins A, Zuder D, et al. Vascular sports in ambulatory therapy of venous circulatory disorders of the legs: diagnostic, therapeutic and prognostic aspects. [German] Hautarzt 1997;48:384-90.

Yang D, VanDongen YK, Stacey MC. Effect of exercise on calf muscle pump function in patients with chronic venous disease. Br J Surg 1999;86:338-41.

Yang D, Vandongen YK, Stacey MC. Changes in calf muscle function in chronic venous disease. Cardiovasc Surg 1999;7:451-6.

Consensus committee report. Classification and grading of chronic venous disease in the lower limbs: a consensus statement. In: Gloviczki P, Yao JST, editors. Handbook of venous disorders: guidelines of the American Venous Forum. 2nd edition. London, England: Arnold; 2001. p 25-35.

Περικλής Κάβουρας
Περικλής Κάβουρας Καθηγητής φυσικής αγωγής