Fitness

Ολόσωμες δονήσεις σε πλατφόρμα: Η νέα άσκηση που δυναμώνει τα οστά και τους μυς

του Ιωάννη Διονυσιώτη
02 Δεκεμβρίου 2007
25674 Προβολές
2 λεπτά να διαβαστεί
gynaikes gymnastiki se platforma

Photo source: www.bigstockphoto.com

Τι είναι οι πλατφόρμες και με ποιο τρόπο δρούν;

Είναι πλέον αποδεκτό στον επιστημονικό κόσμο πως για να υπάρχουν οφέλη στα οστά και τους μυς κατά την εκγύμναση το σώμα πρέπει να δέχεται μεγάλες δυνάμεις από το έδαφος ή /και τις αρθρώσεις. Οι δυνάμεις αυτές «φορτίζουν» τα οστά και τους μυς και προκαλούν την ανάπτυξή τους. Η μηχανική φόρτιση των οστών μπορεί να γίνεται, είτε με φυσιολογικές δραστηριότητες (π.χ. σωματική άσκηση), ή με εφαρμογή μη-φυσιολογικών παραγόντων, όπως είναι οι ολόσωμοι κραδασμοί.

Αυτό ακριβώς κάνουν οι πλατφόρμες : είναι μηχανήματα που προκαλούν ολόσωμες δονήσεις .Η δόνηση είναι ένας μηχανικός ερεθισμός που γίνεται σε ολόκληρο το σώμα με κινήσεις ταλάντωσης. Το άτομο πάνω στην πλατφόρμα δόνησης προσπαθεί να διατηρήσει το κεφάλι και το σώμα ίσιο και όρθιο. Όλοι οι μύες που διατηρούν το σώμα σε αυτή τη θέση αναγκάζονται να αντιδράσουν στις κινήσεις ταλάντωσης που παρέχονται από το μηχάνημα, οπότε ασκούνται. Υπάρχουν και τύποι μηχανημάτων που χρησιμοποιούν συχνότητες που επιδρούν άμεσα στα οστά (κυρίως σπονδυλικής στήλης και ισχίων). Αρκεί άσκηση λίγων λεπτών εβδομαδιαίως συνήθως για να υπάρχουν μετρήσιμα αποτελέσματα και οφέλη αλλά σε γενικές γραμμές η χρονική διάρκεια εξαρτάται από τον τύπο του μηχανήματος .

Τα μηχανικά φορτία εφαρμόζονται κατά τρόπο δυναμικό, ενώ η έντασή τους είναι υψηλή, ό,τι δηλαδή χρειαζόμαστε για να έχουμε αποτελέσματα. Καλό είναι να συνδυάζεται η χρήση και με άλλους τύπους άσκησης (αεροβική γυμναστική, ασκήσεις με βάρη) για καλύτερα αποτελέσματα. Εφόσον ακολουθούμε τις οδηγίες του κατασκευαστή η εκγύμναση πραγματοποιείται με ασφάλεια, χωρίς τραυματισμούς και γρήγορα.

Σε ποιες καταστάσεις μπορούν να χρησιμοποιηθούν οι ολόσωμοι κραδασμοί;

Χρησιμοποιούνται πολύ συχνά στην πρόληψη και θεραπεία της οστεοπόρωσης και τη βελτίωση της ισορροπίας που αποτελεί πολύ σημαντικό παράγοντα στην πρόληψη των καταγμάτων. Η φιλοσοφία τους όσον αφορά την οστεοπόρωση στηρίζεται στο ότι με τους κραδασμούς που προκαλούν οι δονήσεις το οστό δέχεται δυνάμεις ικανές να αυξήσουν την οστική του πυκνότητα. Μελέτες απέδειξαν πως οι κραδασμοί σε σωστή δόση οδηγούν σε ανάπτυξη τα οστά. Υπάρχουν πλατφόρμες που δίνουν έμφαση στο δυνάμωμα των μυών, οπότε επιτυγχάνονται οφέλη και στα οστά αλλά κυρίως στην ισορροπία και την προφύλαξη από τις πτώσεις και τα κατάγματα.

Επιπλέον χρησιμοποιούνται στην αντιμετώπιση της ακράτειας ούρων στις γυναίκες, διότι δυναμώνουν τους μυς του πυελικού εδάφους. Υπάρχουν ενδείξεις ότι οφέλη από τις πλατφόρμες υπάρχουν και στην παχυσαρκία (μέσω ορμονικής δράσης), στο διαβήτη (μέσω βελτίωσης της κυκλοφορίας), και σε χρόνιες δισκοπάθειες αλλά οι μελέτες βρίσκονται σε ερευνητικό στάδιο. Στον αθλητισμό χρησιμοποιούνται κυρίως σε αθλητές με στόχο τη βελτίωση της δύναμης και μετά από τραυματισμούς συνδέσμων στο γόνατο κατά τη διάρκεια της αποκατάστασης.

Ποιοι δεν πρέπει να χρησιμοποιούν τις πλατφόρμες;

Άτομα που περιλαμβάνονται στις κάτωθι καταστάσεις και παθήσεις έχουν απόλυτη αντένδειξη για τη χρησιμοποίηση πλατφόρμας δόνησης:

Άτομα με θρόμβωση, καρδιολογικά προβλήματα και βηματοδότες. Ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα και βαριά οστεοαρθρίτιδα. Άτομα που έχουν κάνει αρθροπλαστικές (ισχίου, γόνατος). Γυναίκες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Επίσης άτομα που υποφέρουν από ημικρανίες.

Υπάρχουν και άλλες κατηγορίες ατόμων που δυνητικά μπορούν να αποκλειστούν, αλλά εξαρτάται και από τον τύπο της πλατφόρμας που θα χρησιμοποιηθεί.

Τι επιπλοκές έχει η εφαρμογή ολόσωμων κραδασμών;

Η εφαρμογή ολόσωμων κραδασμών στους ανθρώπους ενέχει όμως και σημαντικούς κινδύνους. Η μακροχρόνια εφαρμογή (πολλών λεπτών ημερησίως) κραδασμών μεγάλης ισχύος, έχει βλαβερή επίδραση σε αρκετά βιολογικά συστήματα. Οι σημαντικότερες παρενέργειες έχουν περιγραφεί στη σπονδυλική στήλη και σχετίζονται με κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου, σπονδυλόλυση, σπονδυλολίσθηση και χρόνιο πόνο και διαταραχές στο καρδιοαγγειακό και γαστρεντερικό σύστημα.

Οι συσκευές εφαρμογής ολόσωμων κραδασμών πρέπει να κατασκευάζονται με αυστηρά δεδομένα, που να εγγυώνται σταθερότητα στις παραμέτρους των τάσεων που ασκούνται. Θα πρέπει πριν την αγορά ή χρήση της πλατφόρμας να ενημερώνεστε για την ύπαρξη επιστημονικών ερευνών όσον αφορά την ασφάλεια και τα αποτελέσματα που μπορεί να προσφέρει.

Ιωάννης Διονυσιώτης
Ιωάννης Διονυσιώτης Φυσίατρος, Ιατρός Αποκατάστασης

Ο Ιωάννης Ελ. Διονυσιώτης σπούδασε Ιατρική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και ακολούθησε την ειδικότητα της Φυσικής Ιατρικής και Αποκατάστασης στο Εθνικό Ίδρυμα Αποκατάστασης Αναπήρων (ΕΙΑΑ).