Κάποια στιγμή στο παρελθόν που έψαχνα τις ακραίες δίαιτες που υπάρχουν, για ένα άρθρο, έπεσα πάνω στη λεγόμενη παλαιολιθική δίαιτα, η οποία υπόσχεται γρήγορη απώλεια βάρους και όλα τα κλασικά που ακούμε συνεχώς. Της έδωσα όση αξία χρειάστηκε γα τη συγγραφή του άρθρου και δεν μπήκα σε πολλές λεπτομέρειες.
Ένα βράδυ όμως, με κάλεσε ο αδερφός μου να με ρωτήσει για τη συγκεκριμένη διατροφή, καθώς διάβασε για ένα εστιατόριο παλαιολιθικής διατροφής στο Βερολίνο, εν ονόματι “Sauvage” (= άγριος, στα Γαλλικά) και ήθελε να μάθει αν μπορεί να κάνει αυτή τη διατροφή και αν επηρεάζει καθόλου και το σωματικό βάρος (κλασική ερώτηση ακόμα και από άτομα φυσιολογικού βάρους, όπως ο αδερφός μου). Μόλις το άκουσα είχα την κλασική αντίδραση του ιδεολόγου διαιτολόγου, πιστού τις αξίες του «έλεος, γιατί ψάχνεσαι; Μία είναι η σωστή διατροφή, η μεσογειακή με ποικιλία και μέτρο». Όμως, είναι σημαντικό πάντα να ερευνούμε και να μην μένουμε στα ασφαλή μονοπάτια... Εξού και τα στοιχεία:
Τι σημαίνει Παλαιολιθική διατροφή;
Σημαίνει ότι περιλαμβάνει τρόφιμα που είχε στη διάθεσή του ο κυνηγός- συλλέκτης της Παλαιολιθικής Εποχής, δηλαδή φρούτα, λαχανικά, ρίζες, ξηρούς καρπούς, σπόρους, αβγά, ψάρια και άπαχα κρέατα. Μάλιστα, τα τρόφιμα ζωικής προέλευσης αποτελούν περίπου το 60-65% και τα τρόφιμα φυτικής προέλευσης (μη επεξεργασμένα) το 35-40%.
Το σκεπτικό αυτής της διατροφής, βασίζεται στην παραδοχή ότι ενώ το περιβάλλον στο οποίο ζούμε έχει αλλάξει και αναπτυχθεί ραγδαία, όπως και η βιομηχανία τροφίμων, το γαστρεντερικό μας σύστημα παραμένει προσαρμοσμένο στην Παλαιολιθική Εποχή, με αποτέλεσμα οι «νέες» διατροφικές συνήθειες του δυτικού κόσμου και η έλλειψη φυσικής δραστηριότητας, να οδηγούν σε παχυσαρκία και παθήσεις όπως τα καρδιαγγειακά, η υπέρταση και ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2.
Τι μας δείχνουν οι έρευνες;
Υπάρχουν αρκετές έρευνες που έχουν μελετήσει τη Παλαιολιθική διατροφή σε σχέση με δείκτες υγείας, όμως δεν μπορούμε να βγάλουμε ακόμη έγκυρα συμπεράσματα. Επίσης, δεν μπορεί να αξιολογηθεί η επίδραση αυτής της διατροφής στους ανθρώπους της εποχής εκείνης, καθώς και ο γενικότερος τρόπος ζωής τους ήταν διαφορετικός (επίπεδα φυσικής δραστηριότητας, ποσότητες κατανάλωσης, ποιότητα τροφίμων κ.λπ.).
Ανάγοντας αυτή τη διατροφή στον σημερινό άνθρωπο, βλέπουμε ότι παρά το μεγάλο ποσοστό ζωικών τροφίμων, παρέχει χαμηλό ποσοστό κορεσμένων λιπαρών, αρκετές φυτικές ίνες, βιταμίνες, αντιοξειδωτικά, μη επεξεργασμένα τρόφιμα και πολυακόρεστα λιπαρά οξέα (ειδικά ω-3). Ερευνητικά έχει αναφερθεί ότι οδηγεί σε κορεσμό και βοηθά στην καλή διαχείριση των επιπέδων σακχάρου, σε άτομα με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2. Όμως αναφέρθηκε μεγάλη δυσκολία στην τήρηση μίας τέτοιας διατροφής.
Τέλος, βλέποντάς το από τη σκοπιά της απώλειας βάρους, θα το λέω συνέχεια και επιμένω σε αυτό.
Σημασία έχει να έχουμε ισορροπημένη διατροφή με ποικιλία τροφίμων και να προσέχουμε το θερμιδικό ισοζύγιο, δηλαδή το τι τρώμε και τελικά τι «καίμε»
Η συγκεκριμένη διατροφή αποκλείει δύο σημαντικές ομάδες τροφίμων, τα γαλακτοκομικά και τα αμυλούχα/δημητριακά, επομένως δε θεωρείται πλήρης και γι’ αυτό ίσως δεν μπορεί εύκολα να τηρηθεί.
Επιπλέον, ο αποκλεισμός αυτών των ομάδων (μη ξεχνάτε ότι τα αμυλούχα αποτελούν το 1/3 περίπου της καθημερινής μας διατροφής), ίσως τελικά οδηγεί σε αρνητικό ισοζύγιο ενέργειας και τελικά σε απώλεια σωματικού βάρους.
Συμπερασματικά
Είναι μία διατροφή που έχει θετικά στοιχεία και μεγάλο ακόμα πεδίο έρευνας. Για τη μείωση του βάρους πάντα έχει σημασία το ενεργειακό ισοζύγιο και όχι οι δίαιτες αστραπή ή οι δίαιτες αποκλεισμού. Όσον αφορά στο ποιοτικό κομμάτι, δίνει βάση σε τρόφιμα μη επεξεργασμένα και στα καλά λιπαρά, που είναι σημαντικά, όμως μπορεί να γίνει πιο πλήρης με την ένταξη δημητριακών ολικής άλεσης.
