Λεξικό Διατροφής

Κορόμηλα

της Αλεξάνδρας Γεωργίου
10 Δεκεμβρίου 2018
173406 Προβολές
4 λεπτά να διαβαστεί
koromila diatrofiki aksia

Photo source: www.bigstockphoto.com

Ως κορόμηλο ονομάζεται ο εμπύρηνος καρπός του φυτού κορομηλιά (Prunus cocomilia), δηλαδή ανήκει στο γένος Προύμνη (Prunus) που περιλαμβάνει πολλά οπωροφόρα δέντρα όπως η δαμασκηνιά, η βερικοκιά και η αμυγδαλιά, και στην οικογένεια των Ροδοειδών (Rosaceae). Με τις δύο τελευταίες μοιάζει αρκετά και η κορομηλία, που είναι ένα ψηλό φυλλοβόλο δέντρο με οδοντωτά φύλλα και λευκά άνθη.

Ποια είδη κορόμηλου υπάρχουν;

Δεν υπάρχει μονάχα ένα είδος κορόμηλου αλλά πολλά, τα οποία μπορούμε εύκολα να διακρίνουμε ανάλογα με το χρώμα τους.

  • Το μιράμπελο (Mirabelle ή δαμάσκηνα Μπερεκέτια ή Prunus Instititia) έχει την πιο γλυκιά γεύση, με σκούρο κίτρινο χρώμα και καλλιεργείτε κυρίως στην πόλη Λορένη της Γαλλίας, με τίτλο Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης.
  • Η μπουρνέλα (Prunus spinosa) έχει τους πιο ευμεγέθεις καρπούς, που αρχικά είναι πράσινοι και όταν ωριμάζουν αποκτούν κοκκινοκίτρινο χρώμα, και είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη στην Ανατολική Ευρώπη.
  • Ευρέως διαδεδομένα στην αγορά είναι τα πράσινα κορόμηλα (ρεγκλότες ή πράσινες βανίλιες) που έχουν μεγάλους καρπούς και ευχάριστη αρωματική γλυκόξινη γεύση.
  • Τέλος, υπάρχουν τα μικρά γλυκά κίτρινα κορόμηλα καθώς και τα πορτοκαλί και μαύρα κορόμηλα, ποικιλίες που στην Ελλάδα εντοπίζονται κυρίως στην Πελοπόννησο, στην ευρύτερη περιοχή της Τρίπολης.

Κορόμηλα: Ποια είναι η διατροφική τους αξία;

Τα κορόμηλα χαρακτηρίζονται από ισχυρές αντιοξειδωτικές ιδιότητες, λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς τους στις βιταμίνες C και A, γεγονός που χαρακτηρίζει τους περισσότερους καρπούς δέντρων της οικογένειας των Ροδοειδών και αντικατοπτρίζεται στα έντονα χρώματά τους. Το φρούτο είναι επίσης πλούσιο σε νιασίνη (βιταμίνη Β3), η οποία είναι συμμετέχει στην απελευθέρωση ενέργειας στον οργανισμό. Στα παραπάνω θρεπτικά συστατικά αποδίδεται επίσης έντονη αντιγηραντική δράση ενώ ενισχύουν τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, προστατεύοντας από λοιμώξεις. Ένα άλλο χαρακτηριστικό των κορόμηλων είναι οι φυτικές ίνες που περιέχουν σε υψηλή συγκέντρωση, ιδιαίτερα εάν καταναλώνονται ωμά με τη φλούδα, που παίζουν καθοριστικό ρόλο στην εύρυθμη λειτουργία του εντέρου. 

Η συνήθης μερίδα είναι 2 μέτρια κορόμηλα (των 60g έκαστο) που αποτελεί 1 ισοδύναμο φρούτο σε ένα σύνηθες διαιτολόγιο. Ανά 100g φρούτου αποδίδονται:

Θρεπτικά συστατικά Ανά 100g κορόμηλων % διατροφικών αναγκών μέσου ενήλικα που καλύπτεται
Ενέργεια 46 θερμίδες -
Υδατάνθρακες 11.6 g -
 εκ των οποίων σάκχαρα 9.9 g -
Πρωτεΐνη 0.7 g -
Λίπη 0.3 g -
εκ των οποίων Κορεσμένα 0.0 g -
εκ των οποίων Μονοακόρεστα 0.1 g -
εκ των οποίων Πολυακόρεστα 0.0 g -
Φυτικές ίνες 1.4 g -
Βιταμίνη Α 345 IU 7%
Βιταμίνη C 9.5 mg 16%
Βιταμίνη K 6.4 μg 8%
Νιασίνη 0.4 mg 2%
Μαγνήσιο 7 mg 2%
Φώσφορος 16 mg 2%
Κάλιο 157 mg 4%
Χαλκός 0.1 mg 3%
Μαγγάνιο 0.1 mg 3%
Φυτοστερόλες 7 mg -

 

Κορόμηλα και οφέλη για την υγεία

Βιταμίνη C

Επιλέγοντας τα κορόμηλα για να καλύψουμε τις 3 μερίδες φρούτων που συστήνεται να καταναλώνουμε ημερησίως, καλύπτουμε περισσότερο από 50% των αναγκών μας σε βιταμίνη C. Η βιταμίνη αυτή, λόγω της ισχυρής αντιοξειδωτικής της ικανότητας, βοηθά στην πρόληψη χρόνιων παθήσεων όπως τα καρδιαγγειακά νοσήματα και στην άμυνα του οργανισμού απέναντι σε λοιμώξεις, βοηθά στη ρύθμιση των υψηλών επιπέδων αρτηριακής πίεσης καθώς και σε περιπτώσεις υψηλής συγκέντρωσης ουρικού οξέως στο αίμα ενώ ενισχύει και την απορρόφηση σιδήρου από φυτικές τροφές, στις οποίες φυσιολογικά η απορρόφηση είναι πολύ χαμηλή.

Βιταμίνη A

Από την άλλη πλευρά, σημαντική είναι και η εξασφάλιση ενός σημαντικού ποσοστού των αναγκών μας σε βιταμίνη Α καταναλώνοντας κορόμηλα. Η συγκεκριμένη βιταμίνη, όταν προσλαμβάνεται σε επαρκείς ποσότητες από τη διατροφή, μπορεί να καθυστερήσει την μείωση της όρασης που φυσιολογικά επέρχεται με την αύξηση της ηλικίας. Η ισχυρή αντιοξειδωτική της δράση και ο σημαντικός της ρόλος στην ανάπτυξη των κυττάρων την καθιστούν ως έναν πιθανό παράγοντα μείωσης του κινδύνου εμφάνισης διαφόρων τύπων καρκίνου. Τέλος, επαρκής πρόσληψη βιταμίνης Α θωρακίζει τον οργανισμό ενισχύοντας το ανοσοποιητικό του σύστημα έναντι σε λοιμώξεις και μας βοηθά να αναρρώνουμε με γρηγορότερο ρυθμό.

Φυτικές ίνες

Ας μην ξεχνάμε και τον καθοριστικό ρόλο των φυτικών ινών στη διατροφή μας, κύριες πηγές των οποίων είναι τα φρούτα. Η υψηλή πρόσληψή τους σε συνδυασμό με την επαρκή ενυδάτωση μειώνει την πιθανότητα εμφάνισης δυσκοιλιότητας και βελτιώνει την υγεία του εντέρου. Οι υδατοδιαλυτές φυτικές ίνες συμμετέχουν στον περιορισμό των επιπέδων «κακής» LDL χοληστερόλης στο αίμα ενώ αποτελούν ισχυρό σύμμαχο των ατόμων με υψηλά επίπεδα σακχάρου, καθώς μειώνουν το γλυκαιμικό δείκτη των τροφών. Τέλος, οι φυτικές ίνες προκαλούν αίσθημα κορεσμού χωρίς να προσθέτουν θερμίδες στα τρόφιμα, βοηθώντας έτσι σε μια προσπάθεια ρύθμισης του σωματικού βάρους.

Πώς να εντάξουμε τα κορόμηλα στη διατροφή μας;

Ωμά

Για να εξασφαλίσουμε τα μέγιστα οφέλη από την κατανάλωση των κορόμηλων, τα καταναλώνουμε ωμά εντός 2-3 ημερών από τη συγκομιδή τους χωρίς να μπουν στο ψυγείο.

koromila sto dentro

 

Γλυκό

Η πιο γνωστή μαγειρική επεξεργασία του κορόμηλου είναι η μετατροπή του σε μαρμελάδα, με κανέλα ή καρύδια ή λικέρ ή ακόμα και πικάντικα καρυκεύματα. Από κορόμηλα φτιάχνουν επίσης και άλλα γλυκά όπως ζελέ (μόνα τους ή σε συνδυασμό με άλλα φρούτα), ενώ αποξηραίνονται και για κομπόστα.

Φαγητό

Σε φαγητά συμμετέχουν ως σάλτσα κορόμηλο για αγριογούρουνο στην Κρήτη ή μαζί με χόρτα και αμύγδαλα τύπου γιαχνί. Δεδομένου ότι παλιά χρησιμοποιούνταν αντί για λεμόνι στο φαγητό, σε ορισμένες συνταγές η χρήση αυτή έχει διατηρηθεί, με τους μοναχούς στο Άγιο Όρος να μαγειρεύουν ντολμαδάκια γιαλατζί με κορόμηλα.

Λικέρ

Στην Ανατολική Ευρώπη τα κάνουν λικέρ χρησιμοποιώντας κονιάκ, το οποίο είναι γνωστό ως «σλίβοβιτς (slivovitz)». Σε μια πιο σύγχρονη εκδοχή, δημιουργούν ένα τονωτικό χυμό σε συνδυασμό με αμύγδαλα, βανίλια, κανέλα και μέλι.

Καλλιέργεια - Συγκομιδή

Είναι φυτό της νοτιοανατολικής Μεσογείου και συγκεκριμένα συναντάται κυρίως στην Ελλάδα, την Αλβανία, την Κροατία, τη Νότια Ιταλία (και Σικελία), τα Σκόπια, το Μαυροβούνιο, τη Σερβία και τη δυτική Τουρκία, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι πλέον καλλιεργείτε ευρέως και σε διάφορες χώρες της Ασίας. Η καταλληλότερη εποχή για την φύτευσή της είναι μεταξύ Νοεμβρίου-Φεβρουαρίου, ανθίζει την άνοιξη και καρποφορεί αρχές καλοκαιριού όπου και ξεκινά η συγκομιδή των κορόμηλων έως και τα τέλη Αυγούστου. Ως δέντρο είναι ανθεκτικό σε διάφορες ασθένειες, σε σχετικά άγονα εδάφη και σε ακραίες θερμοκρασίες.

Ιστορική αναδρομή

Η κορομηλιά ήταν ιδιαιτέρως γνωστή και καλλιεργούνταν στην περιοχή της Μεσογείου ήδη από τα αρχαία χρόνια. Ο Έλληνας φιλόσοφος και πατέρας της βοτανικής, Θεόφραστος, σε έργο του αναφέρει την κορομηλιά ως προύμνη ή σποδιά. Ο Κάρολος Λινναίος, Σουηδός βοτανολόγος του 18ου αιώνα, στο σύστημα ταξινόμησης των φυτών που ανέπτυξε, κατέταξε την κορομηλιά ως ξεχωριστό είδος από τη δαμασκηνιά (Prunus domestica), νεότερες απόψεις όμως κατατάσσουν την κορομηλιά ως υποκατηγορία της.

Διάφοροι είναι και οι μύθοι που υπάρχουν γύρω από την κορομηλιά και συγκεκριμένα της ποικιλίας Mirabelle από τη Λορένη της Γαλλίας. Σύμφωνα με μια εκδοχή, η όμορφη πριγκίπισσα Μίρα ζούσε κάποτε σε ένα όμορφο κάστρο και μια φορά φιλοξένησε στο κάστρο μια άγνωστη ηλικιωμένη γυναίκα (η οποία στην πραγματικότητα ήταν νεράιδα). Η τελευταία για να ευχαριστήσει την πριγκίπισσα για τη φιλοξενία, έκανε όλα τα άκραπα δέντρα στον περίβολο του κάστρου να καρποφορήσουν και να αποκτήσουν λευκούς ανθούςκαι γλυκούς κίτρινους καρπούς, που τους ονόμασε μιράμπελα από το όνομα της πριγκίπισσας Μίρα και τη λέξη “belle” που σημαίνει όμορφη στα γαλλικά. Μια δεύτερη εκδοχή θέλει το δούκα Ferry του Nancy να προσεύχεται γονατιστός μπροστά από την εικόνα του Αγίου Νικολάου να σωθεί η πόλη του από τον πόλεμο, την πείνα και την πανούκλα. Ο άγιος έδωσε στο δούκα την ευλογία του και έκανε σε όλο το έδαφος της Λορένης να φυτρώσει δέντρα με χρυσούς καρπούς, σώζοντας το λαό από την πείνα και την πανούκλα.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

USDA Food Composition Databases. www.ndb.nal.usda.gov/ndb/search/list (πρόσβαση 10/2018)

Liu RH. Health-promoting components of fruits and vegetables in the diet. Adv Nutr. 2013 May 1;4(3):384S-92S.

Igwe EO, Charlton KE. A Systematic Review on the Health Effects of Plums (Prunus domestica and Prunus salicina). Phytother Res. 2016 May;30(5):701-31.

Αλεξάνδρα Γεωργίου
Αλεξάνδρα Γεωργίου Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος, M.Sc. PhD