Καρδιαγγειακά

Πόσο επιβλαβές είναι το άγχος για την καρδιά;

του Γεώργιου Κούσκου
22 Μαΐου 2017
32496 Προβολές
2 λεπτά να διαβαστεί
agxos kai ygeia ths kardias

Photo source: www.bigstockphoto.com

Το κέντρο φόβου του εγκεφάλου μπορεί να πυροδοτήσει τη φλεγμονή στο τοίχωμα των αρτηριών και να οδηγήσει σε καρδιαγγειακά επεισόδια, αλλά οι τεχνικές μείωσης του στρες μπορούν να εμποδίσουν αυτή την δυσάρεστη διαδικασία

Πηγη : health.harvard.edu

Είναι γνωστό ότι το στρες μπορεί να προκαλέσει καρδιαγγειακά επεισόδια. Μέχρι σήμερα δεν ήταν γνωστός ο μηχανισμός που συσχέτιζε το υπερβολικό άγχος με την αύξηση των καρδιαγγειακών επεισοδίων.

Υπάρχει συσχέτιση του άγχους με τα καρδιαγγειακά επεισόδια;

Μια νέα μελέτη απεικόνισης του εγκεφάλου αποκαλύπτει πως η αυξημένη δραστηριότητα σε μια περιοχή του εγκεφάλου που λέγεται αμυγδαλή, μπορεί να προκαλέσει μια σειρά από εκδηλώσεις που αυξάνουν τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής. Η αμυγδαλή είναι μια περιοχή στο βάθος του εγκεφάλου που συσχετίζεται με έντονα συναισθήματα όπως ο φόβος και το άγχος.

Η συγκεκριμένη μελέτη ανακοινώθηκε τον Ιανουάριο του 2017 στο περιοδικό Lancet. Περιελάμβανε 293 άτομα που είχαν υποβληθεί σε απεικόνιση εγκεφάλου με την μέθοδο PET/CT κυρίως για προσυμπτωματικό έλεγχο καρκίνου. Κανένας από τους συμμετέχοντες δεν είχε ενεργό καρκίνο ή καρδιαγγειακή νόσο κατά την στιγμή της εξέτασης. Κατά την διάρκεια της παρακολούθησης η οποία διήρκεσε 2-5 χρόνια 22 άτομα εμφάνισαν ένα η περισσότερα καρδιαγγειακά συμβάντα όπως στηθάγχη (πόνος στο στήθος), έμφραγμα μυοκαρδίου ή εγκεφαλικό επεισόδιο. Οι ερευνητές αναφέρουν ότι αυτή η μελέτη προσδιορίζει ένα μηχανισμό που συνδέει το στρες με την φλεγμονή των αρτηριών και τον μετέπειτα κίνδυνο καρδιακής προσβολής.

Προγενέστερες μελέτες σε ζώα έχουν δείξει ότι το στρες ενεργοποιεί τον μυελό των οστών ώστε να παράγονται λευκά αιμοσφαίρια. Αυτά τα κύτταρα που καταπολεμούν τις λοιμώξεις διεγείρουν τη φλεγμονή, μια διαδικασία που οδηγεί στη συσσώρευση λίπους στο εσωτερικό του τοιχώματος των αρτηριών.

Ποιά τα αποτελέσματα της μελέτης;

Διαπιστώθηκε ότι η αυξημένη δραστηριότητα στην αμυγδαλή συνδέεται με αυξημένη δραστηριότητα του μυελού των οστών, φλεγμονή στα τοιχώματα των αρτηριών και υψηλότερο κίνδυνο καρδιακής προσβολής ή/και εγκεφαλικού επεισοδίου. Η σχέση αυτή παρέμενε ακόμη και αν δεν υπήρχαν άλλοι παράγοντες κινδύνου οπως υψηλή αρτηριακή πίεση, σακχαρώδης διαβήτης, υπερχοληστεριναιμία, κάπνισμα.

Τόσο το μέγεθος όσο και η δραστηριότητα της αμυγδαλής διαφέρουν από άτομο σε άτομο αλλά οι άνθρωποι με υπερβολικό άγχος τείνουν να έχουν αυξημένη δραστηριότητα της αμυγδαλής του εγκεφάλου. Συχνά αυτό το κέντρο αποκαλείται και κέντρο φόβου και βοηθάει τους ανθρώπους να αξιολογούν την εξωτερική πίεση και να αντιδρούν με φυσιολογικό τρόπο ρυθμίζοντας το άγχος τους.

Πώς μπορούμε να ελαττώσουμε το άγχος;

Τα ενθαρρυντικά νέα είναι ότι οι τεχνικές μείωσης του στρες όπως ο διαλογισμός και η γιόγκα μπορούν να περιορίσουν την δραστηριότητα της αμυγδαλής. Αρκετές μικρές μελέτες δείχνουν ότι οι στρατηγικές μείωσης του άγχους μπορούν να ελαττώσουν τα καρδιαγγειακά συμβάντα.

Μία μελέτη που έγινε σε ασθενείς που αναρρώνουν μετά απο καρδιαγγειακό επεισόδιο δείχνει ότι αυτοί οι οποίοι συμμετείχαν σε μικρές ομάδες με σκοπό την μείωση του στρες είχαν πολύ λιγότερα καρδιαγγειακά επεισόδια μέσα στα επόμενα 3 χρόνια σε σχέση με αυτούς που δεν συμμετείχαν. Οι ερευνητές αναφέρουν ότι χρειάζονται μεγάλες τυχαιοποιημένες μελέτες για να επιβεβαιωθεί ότι η θεραπεία του στρες μειώνει τα περιστατικά καρδιαγγειακών επεισοδίων αλλά εντωμεταξύ είναι λογικό να προτείνουμε την μείωση του στρες σε άτομα με υπερβολικό άγχος δεδομένου ότι αυτό μπορει να βοηθήσει χωρίς να δημιουργήσει κανένα πρόβλημα.

Η ιατρική σχολή του Πανεπιστημίου Harvard συστήνει το πρόγραμμα SMART (StressManagementAndResilienceTraining). Στη διάρκεια του προγράμματος σε ατομικές ή ομαδικές συνεδρίες, οι άνθρωποι μαθαίνουν για το άγχος και την σχέση του με σωματικά ή συναισθηματικά προβλήματα. Επίσης δίνεται έμφαση στην υγιεινή διατροφή και στη σωματική δραστηριότητα.

Απλά βήματα για να μειώσετε το στρες

Ο έλεγχος του άγχους μπορεί να επιτευχθεί με πολλούς τρόπους όπως ο διαλογισμός ή οι επαναλαμβανόμενες προσευχές. Αλλά μπορείτε να χαλαρώσετε με δύο απλά βήματα.

ΒΗΜΑ 1ο

Επιλέξτε καθώς αναπνέετε μία σύντομη προσευχή ή λέξεις όπως «ηρέμησε» η «ειρήνη» η μία φράση όπως «είμαι ήρεμος» ή«εισπνοή-ηρεμία, εκπνοή-ένταση».Μπορείτε να επαναλάβετε τα παραπάνω δυνατά ή σιωπηρά καθώς εισπνέετε και εκπνέετε.

ΒΗΜΑ 2ο

Αν στη διάρκεια του παραπάνω βήματος παρατηρήσετε ότι δεν μπορείτε να χαλαρώσετε, απλά πάρτε μία βαθειά ανάσα ή πείτε στον εαυτό σας «σκέψου, σκέψου» ώστε η προσοχή σας να επανέλθει στο χαλαρωτικό βήμα 1.

Εξάσκηση των δύο βημάτων για 10 έως 20 λεπτά την ημέρα μπορεί να βοηθήσει ώστε να ελαττωθούν οι επιπτώσεις του στρες στο σωμα σας.

Γεώργιος Κούσκος
Γεώργιος Κούσκος Ειδικός Καρδιολόγος