Ο όρος ινσουλινοαντίσταση χρησιμοποιείται για να περιγράψει την «αντίσταση» των κυττάρων του οργανισμού στη δράση της ινσουλίνης. Της ορμόνης δηλαδή, που είναι υπεύθυνη για την αποτελεσματική ρύθμιση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα.
Κατευθυντήριες γραμμές για παιδιά με Ινσουλινοαντίσταση
Ορισμένες γενικές κατευθυντήριες οδηγίες περιλαμβάνουν:
1. Διατροφή
Η διατροφή παίζει σημαντικό ρόλο. Μια διατροφή πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, και φτωχή σε επεξεργασμένα τρόφιμα και ζάχαρα μπορεί να βοηθήσει στη διατήρηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα σε φυσιολογικά επίπεδα.
2. Φυσική Δραστηριότητα
Η άσκηση είναι σημαντική για τη βελτίωση της ευαισθησίας στην ινσουλίνη. Ενθαρρύνετε τα παιδιά να ασκούνται τακτικά.
3. Ιατρική παρακολούθηση
Είναι σημαντικό να τηρείτε τα ραντεβού με τον γιατρό σας για τακτικούς ελέγχους και παρακολούθηση της κατάστασης της υγείας του παιδιού.
4. Θεραπεία
Η θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει φαρμακευτική αγωγή, ή άλλες θεραπευτικές επιλογές.
5. Εκπαίδευση
Είναι σημαντικό να συνεργαστείτε με έναν γιατρό και έναν διαιτολόγο, προκειμένου να καθορίσετε τους κατάλληλους θεραπευτικούς στόχους και να διαμορφώσετε το κατάλληλο διατροφικό πρόγραμμα ανάλογα τις ανάγκες του κάθε παιδιού.
Είναι σημαντικό να έχετε κατά νου ότι κάθε παιδί είναι μοναδικό και η διαχείριση της ινσουλινοαντίστασης μπορεί να διαφέρει. Συνεργαστείτε πάντα με ειδικούς για να εξασφαλίσετε μια εξατομικευμένη και αποτελεσματική προσέγγιση για την υγεία του παιδιού.
Συμβουλές Διατροφής για παιδιά με Ινσουλινοαντίσταση
- Σε περίπτωση υπέρβαρου ή παχυσαρκίας καλό θα ήταν να υπάρξει απώλεια σωματικού βάρους.
- Επαρκής πρόσληψη ενέργειας και θρεπτικών συστατικών, για να είναι εξασφαλισμένη η ομαλή ανάπτυξη και υγεία του παιδιού και εφήβου. Οι ενεργειακές ανάγκες ποικίλλουν από παιδί σε παιδί και μεταβάλλονται πολύ γρήγορα ακόμη και στο ίδιο παιδί. Έτσι, επιβάλλεται η τακτική αναπροσαρμογή του διαιτολογίου ανάλογα με το στάδιο της ανάπτυξής του και της σωματικής δραστηριότητας.
- Τα περισσότερα μικρά παιδιά χρειάζεται να καταναλώνουν τρία γεύματα και 2-3 σνακ καθημερινά, με χρονικά μεσοδιαστήματα 2,5-3 ωρών.
- Κατανάλωση υδατανθράκων χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη, που είναι πλούσιοι σε φυτικές ίνες, όπως είναι το πολύσπορο ψωμί, οι σαλάτες και τα λαχανικά, τα ολικής άλεσης ζυμαρικά και δημητριακά, καθώς και τα όσπρια και οι ανάλατοι ξηροί καρποί (αμύγδαλα, καρύδια).
- Ομοιόμορφη κατανομή υδατανθράκων στα γεύματα και τα σνακ της ημέρας.
- Περιορισμός της ζάχαρης, καθώς και τα προϊόντα στα οποία προστίθεται.
- Μέτρια κατανάλωση λίπους, κυρίως με τη μορφή ελαιολάδου, το οποίο αποτελεί και την καλύτερη πηγή λίπους για τον οργανισμό. Αποφυγή των trans λιπαρών οξέων και του κορεσμένου λίπους. Κορεσμένα λ.ο. < 10%, ελαχιστοποίηση πρόσληψης trans λ.ο., < 200 mg/ημέρα.
- Περιορισμός ζωικών λιπαρών πχ βούτυρο, κρέμα γάλακτος, το ορατό λίπος και την πέτσα στα κρεατικά, αλλά και τα προϊόντα στα οποία αυτά περιέχονται.
- Περιορισμός κατανάλωσης τηγανητών και μεγάλης ποσότητας φυτικών λιπαρών. Για το μαγείρεμα, χρησιμοποιούμε ελαιόλαδο, που είναι πλούσιο σε μονοακόρεστα λιπαρά οξέα και αντιοξειδωτικά συστατικά.
- Εμπλουτισμός της διατροφής με φρούτα και λαχανικά.
- Αύξηση κατανάλωσης ω-3 λιπαρών οξέων 1-2 φορές την εβδομάδα, καθώς έχει αποδειχτεί ότι περιορίζουν τη φλεγμονή και βελτιώνουν την ινσουλινοαντίσταση. Ένταξη λιπαρών ψαριών στη διατροφή (πχ σκουμπρί, σαρδέλα, τσιπούρα, σολομό, γαύρο), αλλά και φυτικών τροφών που τα περιέχουν πχ καρύδια, λιναρόσπορο στις σαλάτες κα.
- Σωματική δραστηριότητα.
Συμβουλές Άσκησης
Η σωματική άσκηση θεωρείται αναπόσπαστο τμήμα μαζί με την κατάλληλη διατροφή. Είναι σημαντικό να υπάρχει συστηματική σωματική δραστηριότητα, με ελάχιστο στόχο τα 30 λεπτά ανά ημέρα.
Η άσκηση ορίζεται ως σύντομη όταν έχει διάρκεια μέχρι 30 λεπτά, ενδιάμεση όταν η διάρκεια είναι 30-60 λεπτά και παρατεταμένη όταν είναι μεγαλύτερη από 60 λεπτά.
Άσκηση αποτελεί οτιδήποτε αυξάνει την κυκλοφορία του αίματος όπως ο χορός, το περπάτημα, το ποδήλατο, το κολύμπι κ.τ.λ. Ενώ είναι σημαντικό να υπάρχει συνδυασμός αερόβια με αναερόβια κίνηση (ασκήσεις αντίστασης). Πρέπει πάντα να προηγείται κάποια προθέρμανση, πριν από την κύρια μορφή άσκησης, διάρκειας 5-10 λεπτών κατά την οποία εκτελούνται ασκήσεις ήπιας μορφής πχ χαλαρό τρέξιμο και ασκήσεις έκτασης και κάμψης των αρθρώσεων το λεγόμενο stretching. Ενώ στο τέλος κάθε άσκησης επαναλαμβάνονται κάποιες διατατικές ασκήσεις για αποθεραπεία.
Κατά την εκγύμναση των μυών, απορροφάται ευκολότερα γλυκόζη (σάκχαρο) από το αίμα με αποτέλεσμα τη μείωση της συγκέντρωσης του σακχάρου στο αίμα και τον περιορισμό της υπερινσουλιναιμίας, καθώς και τη μείωση της ινσουλινοαντίστασης.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO) και το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ (CDC):
Για τα παιδιά και τους νέους, η σωματική δραστηριότητα μπορεί να περιλαμβάνει παιχνίδι, αθλήματα, μετακίνηση, δουλειές του σπιτιού, αναψυχή, φυσική αγωγή ή προγραμματισμένη άσκηση, στο πλαίσιο των οικογενειακών, σχολικών και κοινοτικών δραστηριοτήτων.
Οι συστάσεις για τη βελτίωση της κάρδιο-αναπνευστικής και μυϊκής ικανότητας, της υγείας των οστών, και των καρδιαγγειακών και μεταβολικών βιοδεικτών υγείας είναι:
- Τα παιδιά και οι νέοι ηλικίας 5-17 ετών πρέπει να συγκεντρώνουν τουλάχιστον 60 λεπτά μέτριας-προς έντονης έντασης σωματική δραστηριότητα καθημερινά.
- Φυσική δραστηριότητα που υπερβαίνει τα 60 λεπτά παρέχει επιπλέον οφέλη για την υγεία.
- Το μεγαλύτερο μέρος των 60 ή και περισσότερων λεπτών της καθημερινής σωματικής δραστηριότητας πρέπει να είναι μέτριας ή έντονης έντασης αερόβια σωματική δραστηριότητα και θα πρέπει να περιλαμβάνουν έντονης έντασης σωματική δραστηριότητα για τουλάχιστον 3 ημέρες την εβδομάδα.
- Ασκήσεις μυϊκής ενδυνάμωσης: ως μέρος των 60 ή και περισσότερων λεπτών της συνιστώμενης ημερήσιας σωματικής δραστηριότητας, στα παιδιά και στους εφήβους θα πρέπει να περιλαμβάνονται ασκήσεις μυϊκής ενδυνάμωσης για τουλάχιστον 3 ημέρες την εβδομάδα.
- Ασκήσεις ενδυνάμωσης των οστών: ως μέρος των 60 ή και περισσότερων λεπτών της συνιστώμενης ημερήσιας σωματικής δραστηριότητας, στα παιδιά και στους εφήβους θα πρέπει να περιλαμβάνονται ασκήσεις ενδυνάμωσης των οστών για τουλάχιστον 3 ημέρες την εβδομάδα.
Σύμφωνα με τις συστάσεις, στα παιδιά και στους εφήβους θα πρέπει να παρέχονται ευκαιρίες και ενθάρρυνση για τη συμμετοχή τους σε ποικίλες ασκήσεις φυσικής δραστηριότητας που είναι κατάλληλες για την ηλικία τους αλλά και ευχάριστες.
Τι πρέπει να προσέξετε
Διατροφή
Μια υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή είναι σημαντική. Προσέξτε την κατανάλωση υψηλής περιεκτικότητας σε σάκχαρα και επεξεργασμένων τροφίμων. Επιλέξτε τρόφιμα πλούσια σε ίνες, φρούτα, λαχανικά και πρωτεΐνες.
Άσκηση
Η φυσική δραστηριότητα βοηθά στη βελτίωση της ευαισθησίας στην ινσουλίνη. Ενθαρρύνετε το παιδί σας να εκτελεί τακτική άσκηση, όπως παιχνίδια στον εξωτερικό χώρο, αθλήματα ή άλλες δραστηριότητες που το ενδιαφέρουν.
Ρουτίνα παρακολούθησης
Επιβλέπετε τακτικά τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα του παιδιού σας, όπως σας έχει συστήσει ο γιατρός. Η παρακολούθηση αυτών των επιπέδων μπορεί να απαιτεί τη χρήση φορητού γλυκομέτρου για τον έλεγχο του σακχάρου στο αίμα.
Ιατρική φροντίδα
Είναι σημαντικό να τηρείτε τις οδηγίες που σας δίνει ο γιατρός σας, είτε πρόκειται για ενδοκρινολόγο, διαιτολόγο ή άλλον εξειδικευμένο γιατρό.
Εκπαίδευση και ενημέρωση
Τόσο το παιδί όσο και οι γονείς πρέπει να ενημερωθούν για την ινσουλινοαντίσταση και τους τρόπους διαχείρισής της. Η κατανόηση των συμπτωμάτων χαμηλών ή υψηλών επιπέδων σακχάρου και η αντίδραση σε αυτά είναι σημαντική.
Στήριξη
Είναι σημαντικό να παρέχετε στο παιδί σας συναισθηματική στήριξη και κατανόηση. Η διαχείριση μιας χρόνιας κατάστασης υγείας μπορεί να είναι προκλητική, και η υποστήριξη από τους γονείς είναι σημαντική.
