Διαβήτης

Διατροφή, «όπλο» κατά του διαβήτη

της Δέσποινας Μαρσέλου
07 Μαρτίου 2010
29586 Προβολές
2 λεπτά να διαβαστεί
Διατροφή, «όπλο» κατά του διαβήτη

Photo source: www.bigstockphoto.com

Η υπεραφθονία των καταναλωτικών αγαθών, αλλά κυρίως των τροφίμων και των βιομηχανοποιημένων προϊόντων κατανάλωσης μας οδηγεί στην υπερκατανάλωση θερμίδων και στην υπερφόρτωση των οργανισμού μας με θερμίδες και επικίνδυνα συστατικά. Αποτέλεσμα αυτής της υπερκατανάλωσης είναι η έξαρση, τόσο της παχυσαρκίας, όσο και του σακχαρώδη διαβήτη, και η εμφάνιση πλέον του όρου διαβητο-παχυσαρκία, που δείχνει τη στενή σχέση των δύο αυτών παθολογικών καταστάσεων. 

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, το 2006 οι ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη παγκοσμίως ξεπερνούσαν τα 170 εκατομμύρια, αριθμός που αναμένεται να διπλασιαστεί μέχρι το 2030, καθώς η συχνότητα της νόσου αυξάνει ραγδαία. Εκτιμάται ότι στην Ελλάδα το 5,9% του γενικού πληθυσμού πάσχει από σακχαρώδη διαβήτη. H σωστή διατροφή παίζει καθοριστικό ρόλο στη θεραπεία και τη ρύθμιση του διαβήτη. Η εφαρμογή ενός σωστά καταρτισμένου διαιτολογίου είναι από τα πρώτα σημεία που επισημαίνονται στο νεοδιαγνωσμένο διαβητικό άτομο. 

Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι πάθηση που χαρακτηρίζεται από υψηλές τιμές γλυκόζης στο αίμα. Ο διαβήτης αναπτύσσεται όταν ο οργανισμός δεν παράγει ή δεν χρησιμοποιεί αποτελεσματικά μια ορμόνη που ονομάζεται ινσουλίνη, η οποία βοηθά στην απομάκρυνση του πλεονάσματος γλυκόζης από το αίμα. 

Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι σακχαρώδη διαβήτη

Ο τύπος 1, που παρουσιάζεται όταν το πάγκρεας δεν παράγει καθόλου ινσουλίνη. Πρόκειται για τον σπανιότερο από τους δύο τύπους (5 - 10% των διαβητικών) και συνήθως εμφανίζεται στην παιδική ηλικία. 

Στον διαβήτη τύπου 2, το πάγκρεας παράγει λιγότερη ινσουλίνη απ' όση χρειάζεται ή η ινσουλίνη που παράγεται έχει μειωμένη δράση. Περίπου 90 - 95% των διαβητικών έχουν διαβήτη τύπου 2 και συνήθως εμφανίζεται σε μεγαλύτερες ηλικίες. Κύρια αιτία εμφάνισης σε επιδημικό χαρακτήρα του διαβήτη τύπου 2 είναι το διαρκώς αυξανόμενο ποσοστό παχυσαρκίας, τις τελευταίες δεκαετίες. 

Είναι σημαντικό να υιοθετήσετε τις αρχές της παραδοσιακής διατροφής για πετύχετε καλό έλεγχο του διαβήτη σας αποφεύγοντας έτσι τυχόν επιπλοκές αλλά και διατήρηση του σωματικού σας βάρους. 

Βασική προϋπόθεση μιας ορθής διατροφής για άτομα που πάσχουν από διαβήτη, είναι να τρώνε μικρές ποσότητες υγιεινών τροφίμων, ανά τακτά χρονικά διαστήματα, αποφεύγοντας έτσι διακυμάνσεις της γλυκόζης στο αίμα.

Διατροφικές συστάσεις

  • Επιλογή υγιεινών υδατανθράκων όπως φρούτα, τρόφιμα ολικής αλέσεως και όσπρια. Για την καλύτερη ρύθμιση της γλυκόζης στο αίμα είναι προτιμότερο να καταναλώνεται ιη ίδια ποσότητα υδατανθράκων κάθε μέρα, η οποία να κατανέμεται όσο το δυνατό γίνεται χρονικά ομοιόμορφα καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας. Για παράδειγμα, προσπαθήστε να τρώτε 1 φρούτο και όχι πολλά φρούτα μαζί ή εάν επιθυμείτε, συνδυάστε το φρούτο με γιαούρτι η γάλα για καλύτερη διατήρηση των επίπεδων γλυκόζης. ΠΡΟΣΟΧΗ στις μερίδες των υδατανθράκων. Υπερβολική κατανάλωση μπορεί να οδηγήσει στην πρόσληψη βάρους. Περίπου το 50% των συνολικών θερμίδων πρέπει να προέρχονται από υδατάνθρακες (6-11 μικρομερίδες)
  • Μειώστε το συνολικό λίπος στην διατροφή σας και περιορίστε την πρόσληψη κορεσμένων και τρανς λιπαρών, καθώς ο διαβήτης μπορεί να επιταχύνει την αρτηριοσκλήρυνση και τον σχηματισμό αθηρωματικής πλάκας. Είναι προτιμότερο να καταναλώνονται μονοακόρεστα (ελαιόλαδο) και πολυακόρεστα λιπαρά (ξηροί καρποί). Αποφύγετε τα τηγανητά, το βούτυρο, τη μαγιονέζα, τα αλμυρά σνακς κλπ.
  • Καταναλώστε τρόφιμα πλούσια σε φυτικές ίνες.  Η απορρόφηση των φυτικών ινών από τον οργανισμό είναι αργή, καθιστώντας έτσι τα επίπεδα σακχάρου σταθερά.

Καλές πηγές φυτικών ινών θεωρούνται:

  • Τα σιτηρά ολικής άλεσης (το πίτουρο έχει την υψηλότερη περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες), δηλαδή ψωμί και δημητριακά, ζυμαρικά ολικής άλεσης και αναποφλοίωτο (καφέ) ρύζι.
  • Οι ξηροί καρποί και οι σπόροι
  • Τα όσπρια (όπως τα ξερά μπιζέλια, φασόλια, φακές)
  • Τα φρούτα
  • Τα λαχανικά
  • Ροφήματα εμπορίου, φρούτων και λαχανικών, χωρίς πρόσθετη ζάχαρη και συντηρητικά, με μεγάλη περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες.                                                                            
  • Καταναλώστε ψάρι τουλάχιστον 2 φορές την εβδομάδα. Τα ψάρια είναι μια καλή πηγή πρωτεΐνης και συνιστάται προς αντικατάσταση κρέατος. Ψάρια πλούσια σε Ω-3 λιπαρά οξέα (ρέγγα, κολιός, σαρδέλες) προάγουν την υγεία της καρδιάς.
  • ΘΥΜΗΘΕΙΤΕ: Υγιεινή  διατροφή σημαίνει υγιεινός τρόπος στο μαγείρεμα!!!

Αποφύγετε

  • Ζάχαρη, γλυκόζη, φρουκτόζη!!! -επιλέξτε γλυκαντικές ουσίες
  • Μαρμελάδες, μέλι, σιρόπι
  • Κέικ, σοκολάτα, σοκολατένια μπισκότα
  • Παγωτό, γιαούρτια με επιπρόσθετη ζάχαρη
  • Δημητριακά με επικάλυψη σοκολάτας, μελιού
  • Κονσερβοποιημένα φρούτα σε σιρόπι -επιλέξτε στον χυμό τους!
  • Αναψυκτικά- επιλέξτε λάιτ
  • Μεγάλες ποσότητες αποξηραμένων φρούτων

Πότε τρώω πολλή ζάχαρη;

  • Πολλή ζάχαρη 10 γρ. επιπρόσθετης ζάχαρης σε  100 γραμμάρια  προϊόντος
  • Λίγη ζάχαρη 2γρ. επιπρόσθετης ζάχαρης σε 100 γραμμάρια προϊόντος

Προσοχή στα προϊόντα που αναφέρονται ως…. χαμηλά σε ζάχαρη και κατάλληλα για διαβητικούς …έχουν συνήθως υψηλά λιπαρά!!!

Προσοχή στη χρήση άλατος και στην κατανάλωση αλκοόλ! Διατηρήστε το βάρος σας σταθερό και επιλέξτε μια καλή φυσική δραστηριότητα (περπάτημα).

Δέσποινα Μαρσέλου
Δέσποινα Μαρσέλου (BSc, MSc) Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, Ειδίκευση στην Κλινική διατροφή και ανοσολογία