Εισαγωγή
Η αυξημένη αρτηριακή πίεση (ΑΠ) αποτελεί βασικό παράγοντα κινδύνου για καρδιαγγειακά και νεφρικά νοσήματα. Εκτός από φαρμακευτική αγωγή, η διατροφή και τα φυσικά συμπληρώματα διατροφής φαίνεται να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση της ΑΠ. Τα προβιοτικά, ζωντανοί μικροοργανισμοί που όταν καταναλώνονται σε επαρκείς ποσότητες προσφέρουν οφέλη για την υγεία, έχουν προσελκύσει το επιστημονικό ενδιαφέρον ως πιθανός μη φαρμακευτικός τρόπος βελτίωσης της ΑΠ, μέσω μηχανισμών όπως η ρύθμιση λιπιδίων, γλυκόζης και του συστήματος ρενίνης–αγγειοτενσίνης.
Σκοπός
Σκοπός της μελέτης ήταν να αξιολογηθεί η επίδραση της κατανάλωσης προβιοτικών στην αρτηριακή πίεση (συστολική και διαστολική), μέσω συστηματικής ανασκόπησης και μετα-ανάλυσης τυχαιοποιημένων ελεγχόμενων δοκιμών (RCTs).
Μέθοδος
Διενεργήθηκε συστηματική ανασκόπηση σε πέντε βάσεις δεδομένων. Περιλήφθηκαν RCTs σε ενήλικες ≥18 ετών που χορηγούσαν προβιοτικά με ζωντανά στελέχη και ανέφεραν αποτελέσματα στην αρτηριακή πίεση. Η μετα-ανάλυση βασίστηκε στο μοντέλο τυχαίων επιδράσεων, με υποομαδικές αναλύσεις ως προς τη διάρκεια παρέμβασης, τον αριθμό στελεχών, τη δόση και τα αρχικά επίπεδα ΑΠ.
Αποτελέσματα
Συνολικά περιλήφθηκαν 9 RCTs με 543 συμμετέχοντες. Τα βασικά ευρήματα ήταν:
-
Συστολική πίεση (SBP): Μείωση κατά −3.56 mm Hg (95% ΔΕ: −6.46 έως −0.66, p<0.01)
-
Διαστολική πίεση (DBP): Μείωση κατά −2.38 mm Hg (95% ΔΕ: −3.84 έως −0.93, p<0.01)
-
Οι μεγαλύτερες μειώσεις παρατηρήθηκαν:
-
Όταν χρησιμοποιήθηκαν πολλαπλά είδη προβιοτικών (SBP −5.79 mm Hg, DBP −2.72 mm Hg)
-
Όταν η διάρκεια παρέμβασης ήταν ≥8 εβδομάδες
-
Όταν η ημερήσια δόση ≥10¹¹ CFU (Colony Forming Units)
-
Σε άτομα με αρχική ΑΠ ≥130/85 mm Hg, κυρίως όσο αφορά τη διαστολική πίεση
-
-
Προβιοτικά από ζυμωμένα γαλακτοκομικά παρουσίασαν πιο σταθερά αποτελέσματα συγκριτικά με άλλα σκευάσματα.
-
Δεν διαπιστώθηκε γραμμική συσχέτιση ανάμεσα στη δόση προβιοτικών και στη μείωση της πίεσης, αν και οι υψηλότερες δόσεις φάνηκαν πιο αποτελεσματικές.
Συμπεράσματα
Η κατανάλωση προβιοτικών φαίνεται να έχει μέτρια αλλά στατιστικά σημαντική επίδραση στη μείωση της αρτηριακής πίεσης, ιδιαίτερα σε άτομα με αυξημένα αρχικά επίπεδα. Τα καλύτερα αποτελέσματα παρατηρούνται όταν καταναλώνονται πολλαπλά είδη προβιοτικών, σε υψηλές δόσεις (≥10¹¹ CFU) και για διάστημα τουλάχιστον 8 εβδομάδων. Τα ευρήματα αυτά υποστηρίζουν τη συμπληρωματική χρήση των προβιοτικών ως μέσο πρόληψης ή ελέγχου της υπέρτασης, χωρίς να υποκαθιστούν τη φαρμακευτική αγωγή. Ωστόσο, απαιτούνται περισσότερες και υψηλής ποιότητας μελέτες για την επιβεβαίωση των ευρημάτων και τη διερεύνηση των μηχανισμών δράσης τους.
