Εισαγωγή
Το Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου (ΣΕΕ) είναι μια συχνή και πολύπλοκη γαστρεντερική διαταραχή, με σημαντικές επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής. Η διατροφική διαχείριση παίζει κρίσιμο ρόλο στη θεραπεία του ΣΕΕ, καθώς πολλοί ασθενείς αναφέρουν σύνδεση των συμπτωμάτων με συγκεκριμένες τροφές.
Σκοπός
Τονίζεται η ανάγκη για εξατομικευμένες διατροφικές στρατηγικές, προσαρμοσμένες στις ιδιαίτερες ανάγκες κάθε ασθενούς, με στόχο τη βελτίωση του ελέγχου των συμπτωμάτων και της ποιότητας ζωής.
Μεθοδολογία
Η παρούσα ανασκόπηση εξετάζει τον ρόλο της διατροφής στο ΣΕΕ, εστιάζοντας σε διάφορες διατροφικές προσεγγίσεις όπως η δίαιτα χαμηλής περιεκτικότητας σε FODMAPs, η δίαιτα χωρίς γλουτένη, η μεσογειακή δίαιτα και η διατροφή με βάση το tritordeum. Παρουσιάζονται στοιχεία από μελέτες που αναδεικνύουν τους διατροφικούς παράγοντες που συμβάλουν στο ΣΕΕ, όπως η δυσβίωση του εντερικού μικροβιώματος, η σπλαχνική υπερευαισθησία και η ανοσολογική ενεργοποίηση.
Αποτελέσματα
Δίαιτα χαμηλή σε FODMAPs (LFD)
Είναι αποτελεσματική στην ανακούφιση των συμπτωμάτων του ΣΕΕ, αλλά μειώνει τα Bifidobacteria, επηρεάζοντας τη μικροχλωρίδα.
Συνδυασμός LFD με προβιοτικά/πρεβιοτικά
Μπορεί να μετριάσει τις ανεπιθύμητες επιδράσεις στο μικροβίωμα, ενισχύοντας τα ωφέλιμα βακτήρια και μειώνοντας τα συμπτώματα.
LF-GFD (Low FODMAPs + Gluten Free Diet)
Είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική για υποομάδα ασθενών με ΣΕΕ, ειδικά όσους έχουν ευαισθησία σε φρουκτάνες ή NCGS (Non-Celiac Gluten Sensitivity).
Μεσογειακή Διατροφή (MedDiet)
Έχει αντιφλεγμονώδη και προβιοτική επίδραση, βελτιώνει κλινικά συμπτώματα, ποιότητα ζωής και δείκτες φλεγμονής (CRP, IL-6).Μπορεί να αποτελεί μακροπρόθεσμη εναλλακτική στην LFD λόγω της διατροφικής της πληρότητας και ευκολίας συμμόρφωσης.
Δίαιτας με βάση το Tritordeum (TBD)
Το Tritordeum είναι ένα δημητριακό που προέρχεται από τη διασταύρωση σκληρού σιταριού και άγριου κριθαριού. Το TBD έχει το μοναδικό χαρακτηριστικό ότι έχει χαμηλότερα επίπεδα γλιαδίνης, μειωμένες συγκεντρώσεις ανοσογόνων πεπτιδίων γλουτένης και λιγότερους υδατάνθρακες και φρουκτάνες από το σιτάρι αρτοποιίας.
Η δίαιτα με βάση το Tritordeum (TBD) δεν είναι κατάλληλη για ασθενείς με κοιλιοκάκη λόγω της γλουτένης που περιέχει, αλλά είναι κατάλληλη για άτομα με ευαισθησία στο σιτάρι (NCWS) και τύπους ΣΕΕ (όπως ΣΕΕ που προκαλεί διάρροια ή ΣΕΕ μεικτού τύπου).
Συμπεράσματα
Η αντιμετώπιση του ΣΕΕ παραμένει πρόκληση και βασίζεται σε πλήρη κατανόηση της νόσου. Οι διατροφικές παρεμβάσεις έχουν κεντρικό ρόλο στη διαχείριση των συμπτωμάτων, με δίαιτες αποκλεισμού όπως η δίαιτα χαμηλή σε FODMAPws και η δίαιτα χωρίς γλουτένη να χρησιμοποιούνται συχνά. Επιπλέον, προτείνονται παραδοσιακές διατροφικές οδηγίες, όπως η κατανάλωση μικρών και συχνών γευμάτων, η μείωση αλκοόλ και καφεΐνης και η αποφυγή τροφών που πυροδοτούν τα συμπτώματα.
