Επιστημονικά Νέα

Ο ρόλος του γλυκαιμικού δείκτη και φορτίου στην αρτηριακή πίεση

του Γεώργιου Σαλταούρα
15 Αυγούστου 2018
9600 Προβολές
1 λεπτό να διαβαστεί
glykaimikos deikths kai arthriakh piesh

Photo source: www.bigstockphoto.com

Η αρτηριακή πίεση είναι σημαντικός και ανεξάρτητος παράγοντας που σχετίζεται με την υγεία της καρδιάς. Αρτηριακή πίεση άνω του φυσιολογικού αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης κάποιου καρδιαγγειακού νοσήματος. Η έρευνα είναι εκτενής γύρω από τη δράση τροφίμων στην αρτηριακή πίεση, όπως για παράδειγμα, φρούτα, λαχανικά ή τρόφιμα πλούσια σε φυτικές ίνες. Ωστόσο, τα διατροφικά σχήματα δεν έχουν μελετηθεί εκτενώς για το ρόλο τους στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης, με εξαίρεση τη Μεσογειακή διατροφή, η οποία όμως αποτελείται κυρίως από τρόφιμα που ευδοκιμούν στη Μεσόγειο.

Τι εννοούμε διατροφικό σχήμα χαμηλού ΓΔ;

Ένα διατροφικό σχήμα χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη (ΓΔ) περιέχει κατά κύριο λόγο τρόφιμα χαμηλού ΓΔ. Ο ΓΔ είναι ένας δείκτης που αφορά τη γλυκαιμική απόκριση μετά την κατανάλωση ενός τροφίμου σε σχέση με ένα τρόφιμο αναφοράς (διάλυμα γλυκόζης ή λευκό ψωμί) που περιέχει ίση ποσότητα υδατανθράκων. Τρόφιμα με ΓΔ < 55 (δηλαδή γλυκαιμική απόκριση <55% σε σχέση με το τρόφιμο αναφοράς) θεωρούνται τρόφιμα χαμηλού ΓΔ και περιέχουν μη επεξεργασμένους υδατάνθρακες, είναι χαμηλά σε πρόσθετα σάκχαρα και πλούσια σε φυτικές ίνες. Συχνά συνδέουμε τον ΓΔ με το ρόλο του τη ρύθμιση του σακχάρου, όμως δεν έχει μελετηθεί ο ρόλος του στην αρτηριακή πίεση.

Πώς σχεδιάστηκε η μελέτη;

Μία ερευνητική ομάδα στο Πανεπιστήμιο του Leeds εξέτασε το ρόλο μιας διατροφής χαμηλού ΓΔ και Γλυκαιμικού Φορτίου (ΓΦ) στην αρτηριακή πίεση. Το ΓΦ είναι ένας δείκτης που αποτελείται από το ΓΔ ενός τροφίμου και το ποσό υδατανθράκων που περιέχει. Για το σκοπό αυτό συγκέντρωσε όλες τις διαθέσιμες τυχαιοποιημένες κλινικές μελέτες και σχημάτισε μια συστηματική ανασκόπηση και μετα-ανάλυση. Οι ερευνητές αναζήτησαν μελέτες σε έξι διαφορετικές βάσεις δεδομένων. Οι μελέτες είχαν τα εξής χαρακτηριστικά:

  • Εξέταζαν το ρόλο μίας διατροφής χαμηλής σε ΓΔ ή ΓΦ ή ενός τροφίμου χαμηλού ΓΔ ή ΓΦ στην αρτηριακή πίεση
  • Είχαν δείγμα ελέγχου (control group)
  • Είχαν διάρκεια άνω των 6 εβδομάδων
  • Είχαν πραγματοποιηθεί σε υγιή πληθυσμό ή σε άτομα με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακού νοσήματος

Μέσα από μια ενδελεχή αναζήτηση και αξιολόγηση όλων των αποτελεσμάτων, 14 μελέτες από διάφορα μέρη του κόσμου με 1.097 εθελοντές περιελήφθησαν στην ανασκόπηση και μετα-ανάλυση.

Τι έδειξαν τα αποτελέσματα;

Για κάθε 10 μονάδες χαμηλότερο ΓΔ, τόσο η συστολική όσο και η διαστολική αρτηριακή πίεση μειώνονται (1,13 και 1,26 mmHg αντίστοιχα). Ακόμη, η μέση μείωση του ΓΦ κατά 28 μονάδες μείωσε τη συστολική πίεση κατά σχεδόν 2 mmHg και τη διαστολική κατά 1.35 mmHg.

Οι μεταβολές αυτές μπορεί να φαίνεται μικρές, ωστόσο σύμφωνα με τη διαθέσιμη βιβλιογραφία, η μείωση της συστολικής αρτηριακής πίεσης κατά 2 mmHg και της διαστολικής κατά 1 mmHg μειώνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγειακού νοσήματος έως και 10%. Συγχυτικοί παράγοντες, όπως η ηλικία και η απώλεια βάρους, δεν είχαν επίδραση στη μείωση της αρτηριακή πίεσης, γεγονός που φανερώνει τη μικρή αλλά σημαντική δράση μιας διατροφής χαμηλού ΓΔ ανεξάρτητα από άλλα χαρακτηριστικά.

Τα συμπεράσματα για τον επαγγελματία διαιτολόγο

Οι ερευνητές ακολούθησαν το πρωτόκολλο αναφοράς PRISMA για την αναζήτηση και αξιολόγηση των μελετών, αυξάνοντας την αξιοπιστία των αποτελεσμάτων. Τέτοιες ανασκοπήσεις αποτελούν οδηγούς για τους επαγγελματίες διαιτολόγους στην καθημερινή τους πρακτική και συμβουλευτική προς τους πελάτες τους.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Evans CEL, Greenwood DC, Threapleton DE, Gale CP, Cleghorn CL, Burley VJ. Glycemic index, glycemic load, and blood pressure: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Am J Clin Nutr (2017) 105, 5 1176-1190.

Γεώργιος Σαλταούρας
Γεώργιος Σαλταούρας Διαιτολόγος - Διατροφολόγος, PhD, ANutr