Τα τελευταία χρόνια, λόγω της εκτεταμένης πληροφόρησης που υπάρχει σχετικά με την επίδραση των συνηθειών του τρόπου ζωής στην υγεία, πολλοί άνθρωποι καταβάλλουν προσπάθεια να αλλάξουν κάποιες από τις συμπεριφορές τους που φαίνεται να έχουν αρνητική επίδραση στην υγεία τους, όπως είναι η κατανάλωση ενεργειακά πυκνών τροφίμων. Για τους περισσότερους όμως, ακόμη και ήπια ερεθίσματα (π.χ. η οσμή φρεσκοψημένων γλυκισμάτων) επαρκεί για να ξεχάσουν τις καλές τους προθέσεις και να διατηρήσουν την παλιά συμπεριφορά τους.
Παρά το γεγονός ότι ολοένα και περισσότερες ενδείξεις υπάρχουν για τη σημασία των συνηθειών στην πρόβλεψη μιας ποικιλίας συμπεριφορών, μόνο μία μελέτη έχει δείξει ότι η δύναμη της συνήθειας είναι ο πιο σημαντικός προγνωστικός παράγοντας για την κατανάλωση ανθυγιεινών σνακ και μάλιστα σε δείγμα φοιτητών και όχι γενικού πληθυσμού. Επιπλέον, ο ρόλος της συνήθειας δεν έχει ακόμη συγκριθεί με την «Δύναμη των Τροφίμων», μια παράμετρο που αναφέρεται στην ευαισθησία σε ερεθίσματα από τα τρόφιμα στο περιβάλλον.
Μία σχετικά πρόσφατη μελέτη σχεδιάστηκε για να εξετάσει τη σημασία της δύναμης της συνήθειας στην επεξήγηση της κατανάλωσης ανθυγιεινών σνακ σε ένα μεγάλο αντιπροσωπευτικό δείγμα (Ν = 1.103).
Πώς σχεδιάστηκε η μελέτη;
Για να ελεγχθεί η υπόθεση ότι η συνήθεια είναι ζωτικής σημασίας στην επεξήγηση της κατανάλωσης ανθυγιεινών σνακ, εξετάστηκε η επίδρασή της στην κατανάλωση ανθυγιεινών σνακ σε σχέση με την επίδραση της «Δύναμης των Τροφίμων», μιας παραμέτρου που αναφέρεται στην ευαισθησία σε περιβαλλοντικά ερεθίσματα από τρόφιμα. Η μελέτη είχε προοπτικό σχεδιασμό και πραγματοποιήθηκε διαδικτυακά. Στο πρώτο στάδιο έγινε χρήση ερωτηματολογίων σχετικά με δημογραφικά χαρακτηριστικά και αξιολόγηση των συνηθειών και των αντιλήψεων των εθελοντών, ενώ ένα μήνα μετά ζητήθηκε η συμπλήρωση ενός 7ήμερου ημερολογίου καταγραφής σνακ.
Τι δείχνουν τα αποτελέσματα στους επαγγελματίες διαιτολόγους;
Από τα αποτελέσματα φάνηκε ότι η δύναμη της συνήθειας ήταν ο πιο σημαντικός προγνωστικός δείκτης για την κατανάλωση ανθυγιεινών σνακ, ξεπερνώντας όλες τις άλλες μεταβλητές. Μάλιστα, από ανάλυση διαμεσολάβησης φάνηκε ότι η δύναμη της συνήθειας είναι αυτή που διαμεσολαβεί στην επίδραση της «Δύναμης των Τροφίμων» στην κατανάλωση ανθυγιεινών σνακ. Το εύρημα αυτό μας δείχνει ότι η δύναμη της συνήθειας στην κατανάλωση σνακ είναι εξαιρετικής σημασίας και ότι πρέπει να αποτελεί το στόχο τόσο μελλοντικών προγραμμάτων προαγωγής της υγείας αλλά και διερεύνησης μεθόδων τροποποίησης συνηθειών.
