Πολυάριθμα επιστημονικά δεδομένα έχουν καταδείξει ότι τα άτομα με υψηλό δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ) διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης διάφορων μορφών καρκίνου. Ωστόσο, μέχρι πρόσφατα δεν είχε διεξαχθεί καμία συστηματική έρευνα μεγάλης κλίμακας, η οποία να διερευνά το μοτίβο του κινδύνου λαμβάνοντας υπόψη τους πιθανούς συγχυτικούς παράγοντες. Βρετανοί ερευνητές από το London School of Hygiene & Tropical Medicine και το Farr Institute of Health Informatics, επεδίωξε να ερευνήσει τη σχέση ανάμεσα στο ΔΜΣ και τα πιο συνήθη είδη καρκίνου.
Πώς σχεδιάστηκε η μελέτη;
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν δεδομένα από τα αρχεία γενικών παθολόγων (καταγεγραμμένα στη βάση δεδομένων UK's Clinical Practice Research Datalink), συμπεριλαμβάνοντας στην μελέτη 5,24 εκατομμύρια άτομα ηλικίας άνω των 16 ετών, οι οποίοι δεν έπασχαν αρχικά από καρκίνο και είχαν παρακολουθηθεί, κατά μέσο όρο, επί 7,5 έτη. Εφάρμοσαν μοντέλα Cox προκειμένου να ερευνήσουν τη συσχέτιση ανάμεσα στο ΔΜΣ και 22 από τους συνηθέστερους καρκίνους, οι οποίοι αποτελούν το 90% όλων των καρκίνων που διαγιγνώσκονται στο Ηνωμένο Βασίλειο, λαμβάνοντας υπόψη τους πιθανούς συγχυτικούς παράγοντες. Εφάρμοσαν γραμμικά και μη γραμμικά μοντέλα, ερεύνησαν την επίδραση του φύλου, του εμμηνοπαυσιακού προφίλ, καπνίσματος και ηλικίας, και υπολόγισαν επιπτώσεις σε πληθυσμιακό επίπεδο.
Συνολικά 166.955 άτομα ανέπτυξαν κάποιον από τους υπό διερεύνηση καρκίνους. Ο ΔΜΣ βρέθηκε να συσχετίζεται με 17 από τα 22 είδη καρκίνου που εξέτασε η μελέτη. Κάθε αύξηση 5 kg/m2 του ΔΜΣ παρουσίασε θετική γραμμική συσχέτιση με τον καρκίνο της μήτρας (HR 1,62; 99% CI 1,56-1,69; p<0,0001), της χοληδόχου κύστης (1,31; 1,12-1,52; p<0,0001), των νεφρών (1,25; 1,17-1,33; p<0,0001), του τραχήλου (1,10; 1,03-1,17; p=0,00035), του θυρεοειδή (1,09; 1,00-1,19; p=0,0088), και τη λευχαιμία (1,09; 1,05-1,13; p≤0,0001). Επίσης, υψηλότερος ΔΜΣ συσχετίστηκε θετικά με τον καρκίνο του ήπατος (1,19; 1,12-1,27; p<0·0001), του παχέος εντέρου (1,10; 1,07-1,13; p<0·0001), των ωοθηκών (1,09; 1,04-1,14; p<0·0001) και του μεταεμμηνοπαυσιακού καρκίνου των μαστών (1,05; 1,03-1,07; p<0·0001), ωστόσο το μοτίβο της επίδρασης διέφερε ανάλογα με το ΔΜΣ ή άλλα ατομικά χαρακτηριστικά όπως το φύλο και το εμμηνοπαυσιακό προφίλ. Βρέθηκε αρνητική συσχέτιση του ΔΜΣ με τον καρκίνο του προστάτη (0,98; 0,95-1,00) και τον προ-εμμηνοπαυσιακό καρκίνο των μαστών (0,89; 0,86-0,92).
Τι δειξαν τα αποτελέσματα;
Βάσει των αποτελεσμάτων, οι ερευνητές υπολόγισαν ότι 41% των περιπτώσεων καρκίνου της μήτρας και περισσότερο από 10% των καρκίνων χοληδόχου κύστης, ήπατος, νεφρών και παχέος εντέρου μπορεί να αποδοθεί αιτιολογικά στο περίσσιο σωματικό βάρος. Επιπλέον, εκτίμησαν ότι αύξηση 1 kg/m2 του ΔΜΣ σε πληθυσμιακό επίπεδο, οδηγεί επιπλέον 3790 ασθενείς του Ηνωμένου Βασιλείου στην ανάπτυξη ενός από τους 10 είδη καρκίνους που βρέθηκαν να συσχετίζονται θετικά με το ΔΜΣ στην παρούσα μελέτη.
Συμπέρασμα
Τα αποτελέσματα της μελέτης υποστηρίζουν την άποψη ότι ο ΔΜΣ σχετίζεται με τον κίνδυνο καρκίνου και αποδεικνύουν ότι η αύξησή του επιφέρει σημαντική επίδραση σε πληθυσμιακό επίπεδο. Συνοπτικά, στην παρούσα μελέτη παρατηρήθηκε σημαντική ετερογένεια των επιδράσεων του ΔΜΣ στα διαφορετικά είδη καρκίνου. Για παράδειγμα, ο καρκίνος της μήτρας αυξήθηκε σημαντικά σε υψηλότερες μετρήσεις του ΔΜΣ, για άλλους τύπους καρκίνου παρατηρήθηκε πιο ήπια αύξηση του κινδύνου, και σε άλλους καμία επίδραση. Σε άλλες περιπτώσεις, όπως ο καρκίνος του μαστού σε γυναίκες πριν την εμμηνόπαυση, παρουσιάστηκε χαμηλότερος κίνδυνος σε υψηλότερα επίπεδα του ΔΜΣ. Η ποικιλομορφία των αποτελεσμάτων υποδεικνύει ότι εμπλέκονται διαφορετικοί μηχανισμοί ανάλογα με τον είδος του καρκίνου και τις υποομάδες του πληθυσμού.
