Εισαγωγή
Η παχυσαρκία αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου για χρόνιες παθήσεις, όπως ο διαβήτης τύπου 2, τα καρδιαγγειακά νοσήματα και το μεταβολικό σύνδρομο. Η ανάγκη για αποτελεσματικές και ασφαλείς παρεμβάσεις για την αντιμετώπισή της έχει στρέψει το επιστημονικό ενδιαφέρον σε φυσικές ουσίες με φαρμακολογικές ιδιότητες. Η βερβερίνη (berberine), ένα φυσικό αλκαλοειδές που απαντάται σε φυτά όπως η Berberis vulgaris, έχει δείξει υποσχόμενα αποτελέσματα στη ρύθμιση του σακχάρου, του λιπιδαιμικού προφίλ και της φλεγμονής. Ωστόσο, τα δεδομένα σχετικά με την επίδρασή της σε δείκτες παχυσαρκίας παραμένουν ασαφή και αντικρουόμενα.
Σκοπός
Σκοπός της μελέτης ήταν να αξιολογηθεί η επίδραση της συμπλήρωσης με βερβερίνη σε δείκτες παχυσαρκίας (δείκτης μάζας σώματος - BMI, βάρος σώματος και περίμετρος μέσης - WC), μέσω συστηματικής ανασκόπησης και μετα-ανάλυσης τυχαιοποιημένων ελεγχόμενων δοκιμών (RCTs).
Μέθοδος
Πραγματοποιήθηκε συστηματική ανασκόπηση της βιβλιογραφίας έως τον Φεβρουάριο 2019, με αναζήτηση σε βάσεις δεδομένων. Περιλήφθηκαν τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές (RCTs) που εξέταζαν τη χορήγηση βερβερίνης σε ενήλικες και την επίδρασή της σε BMI, βάρος και WC. Η μετα-ανάλυση βασίστηκε σε σταθμισμένες μέσες διαφορές (WMD), ενώ πραγματοποιήθηκε και ανάλυση δόσης–απόκρισης (dose-response analysis) για τη διερεύνηση συσχετίσεων μεταξύ δόσης/διάρκειας και μεταβολών στους δείκτες.
Αποτελέσματα
Συνολικά περιλήφθηκαν 10 RCTs με 684 συμμετέχοντες. Τα βασικά ευρήματα ήταν:
-
BMI: Μείωση κατά −0.29 kg/m² (95% ΔΕ: −0.51 έως −0.08, p = 0.006)
-
Περίμετρος μέσης (WC): Μείωση κατά −2.75 cm (95% ΔΕ: −4.88 έως −0.62, p = 0.01)
-
Βάρος σώματος: Δεν παρατηρήθηκε στατιστικά σημαντική μεταβολή (−0.11 kg, p = 0.79)
Η ανάλυση δόσης–απόκρισης έδειξε ότι η μακροχρόνια χρήση σχετίζεται με περαιτέρω βελτίωση του BMI και της περιμέτρου μέσης, με πιο έντονη επίδραση όσο μεγαλύτερη η διάρκεια χορήγησης.
Συμπεράσματα
Η συμπλήρωση με βερβερίνη φαίνεται να έχει ευεργετική επίδραση σε συγκεκριμένους δείκτες παχυσαρκίας, όπως ο BMI και η περίμετρος μέσης, χωρίς ωστόσο να οδηγεί σε σημαντική απώλεια βάρους. Τα αποτελέσματα ενισχύουν τη δυνατότητα ένταξης της βερβερίνης ως συμπληρωματικής παρέμβασης σε προγράμματα διαχείρισης της παχυσαρκίας. Απαιτούνται, όμως, μεγαλύτερες και υψηλής ποιότητας μελέτες για την επιβεβαίωση της αποτελεσματικότητας και ασφάλειάς της μακροπρόθεσμα.
