Ο επιπολασμός της παχυσαρκίας έχει λάβει επιδημικές διαστάσεις, ενώ ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας υπολογίζει ότι 1,9 δισεκατομμύρια άτομα ανά τον κόσμο έχουν υπερβάλλον σωματικό βάρος. Για τον λόγo αυτό η συχνότητα εμφάνισης των επιπλοκών που συνδέονται με την παχυσαρκία (σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2, υπνική άπνοια, διάφοροι τύποι καρκίνου, καρδιαγγειακά νοσήματα και χαμηλότερο προσδόκιμο επιβίωσης) αυξάνονται προοδευτικά.
Η ποιότητα της διατροφής φαίνεται να παίζει σημαντικό, καθώς η υψηλή κατανάλωση κρέατος κι επεξεργασμένων προϊόντων του, άλατος και η χαμηλή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών συσχετίζονται με την παχυσαρκία και τις επιπλοκές της. Αντιθέτως, η αυστηρά χορτοφαγική διατροφή (vegan diet) μπορεί να αποτελέσει μία αποτελεσματική στρατηγική για τη μείωση της θνησιμότητας από τις επιπλοκές της παχυσαρκίας. Επιπλέον, επιστημονικές μελέτες έχουν δείξει πως μια χορτοφαγική διατροφή με υψηλό περιεχόμενο σε υδατάνθρακες και φυτικές ίνες αλλά με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη παρέχει οφέλη στην απώλεια σωματικού βάρους σε υπέρβαρα άτομα.
Ωστόσο, ο ρόλος των υδατανθράκων στη διαχείριση του βάρους παραμένει αμφιλεγόμενος. Για το λόγο αυτό, η παρούσα μελέτη στόχευσε στην αξιολόγηση της επίδρασης της πρόσληψης υδατανθράκων και φυτικών ινών στο πλαίσιο μίας χορτοφαγικής διατροφής στον έλεγχο του βάρους, τη σύσταση σώματος και την ινσουλινοαντίσταση.
Πώς σχεδιάστηκε η παρέμβαση;
Συνολικά 75 υπέρβαρα και παχύσαρκα άτομα διαχωρίστηκαν τυχαία σε δύο ομάδες:
- την ομάδα παρέμβασης που ακολούθησε μία χορτοφαγική διατροφή (vegan diet) υψηλή σε υδατάνθρακες και χαμηλή σε λίπος και
- την ομάδα που διατήρησε το παρόν διατροφικό της πρότυπο.
Η σύσταση του σώματος αξιολογήθηκε με απορροφησιομετρία ακτίνων Χ διπλής ενέργειας, ενώ η ινσουλινοαντίσταση αξιολογήθηκε με το δείκτη HOMA-IR (Homeostasis Model Assessment Index). Η παρέμβαση διήρκεσε 16 εβδομάδες.
Ποια ήταν τα αποτελέσματα της μελέτης;
Το σωματικό βάρος, η λιπώδης μάζα και ο δείκτης της ινσουλινοαντίστασης μειώθηκε σημαντικά στην ομάδα παρέμβασης. Επιπλέον, οι αλλαγές στην κατανάλωση υδατανθράκων (% ενέργειας) συσχετίστηκαν αρνητικά με τις αλλαγές στο Δείκτη Μάζας Σώματος, τη λιπώδη μάζα, το σπλαχνικό λίπος και την ινσουλινοαντίσταση. Αυτές οι συσχετίσεις παρέμειναν σημαντικές ακόμα και όταν λήφθηκε υπόψη η ενεργειακή πρόσληψη.
Οι αλλαγές στην κατανάλωση των συνολικών φυτικών ινών αλλά και των αδιάλυτων φυτικών ινών συσχετίστηκαν αρνητικά με τις αλλαγές στο Δείκτη Μάζας Σώματος, τη λιπώδη μάζα και το σπλαχνικό λίπος, ακόμα και όταν λήφθηκε υπόψη η ενεργειακή πρόσληψη.
Ποια τα συμπεράσματα για τον επαγγελματία διαιτολόγο;
Η αυξημένη και ποιοτική κατανάλωση υδατανθράκων και φυτικών ινών, ως μέρος μία χορτοφαγικής διατροφής χαμηλής σε λιπαρά σχετίζεται με ωφέλιμες αλλαγές στο σωματικό βάρος, τη σύσταση σώματος και την ινσουλινοαντίσταση.
