Επιστημονικά Νέα

Δημοσιεύτηκαν οι επικαιροποιημένες ανασκοπήσεις του WHO για τα κορεσμένα και trans λιπαρά

20 Ιουλίου 2016
10965 Προβολές
2 λεπτά να διαβαστεί
fats

Photo source: www.bigstockphoto.com

Τα λιπαρά στη διατροφή μας έχουν αποτελέσει αντικείμενο μακροχρόνιας μελέτης, όσον αφορά την επίδρασή τους στην καρδιαγγειακή υγεία. Δεν θα μπορούσαμε λοιπόν, να μην σας μεταφέρουμε ότι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO) επικαιροποίησε πρόσφατα δύο συστηματικές ανασκοπήσεις σχετικά με τις επιπτώσεις των κορεσμένων λιπαρών οξέων (SAFA) και των trans- λιπαρών οξέων (TFA) στα λιπίδια του αίματος.

Στόχος και των δύο ανασκοπήσεων ήταν να επανεξεταστεί η επίδραση που θα είχε στα λιπίδια του αίματος η αντικατάσταση των SAFA και των TFA με άλλα θρεπτικά συστατικά, όπως πολυακόρεστα (PUFA) και μονοακόρεστα λιπαρά (MUFA) ή υδατάνθρακες (CHO). Για το λόγο αυτό, οι μελέτες που συμμετείχαν στην ανασκόπηση ήταν παρεμβατικής μεθοδολογίας και είχαν διάρκεια 13 ημέρες κατ’ ελάχιστο, η οποία είναι μία χρονική περίοδος ικανή να αναδείξει την διαφορά στα λιπίδια του αίματος υπό τις ερευνητικές συνθήκες. Ο τελικός σκοπός ήταν τα δεδομένα αυτά να συμβάλλουν στην αναθεώρηση των κατευθυντήριων οδηγιών του WHO για την πρόσληψη των κορεσμένων και τρανς λιπαρών.

Σχετικά με την έρευνα για τα κορεσμένα

Η ανασκόπηση περιλάμβανε 84 συνολικά έρευνες παρέμβασης όπου μελέτες με άλλο ερευνητικό σκοπό (πχ. απώλεια βάρους) αποκλείστηκαν, ενώ συμμετείχαν υγιείς ενήλικες που δεν παρουσίαζαν διαταραχές στο μεταβολισμό των λιπιδίων ή σακχαρώδη διαβήτη. Σημαντικό να αναφερθεί ότι, υπήρχε αυστηρός έλεγχος των μακροθρεπτικών συστατικών που αποτελούσαν τη δίαιτα ώστε να μην επηρεάσει το μετρούμενο αποτέλεσμα.

Σχετικά με την έρευνα για τα trans

Η ανασκόπηση περιλάμβανε 16 μετα-αναλύσεις, στις οποίες γινόταν λεπτομερώς έλεγχος της κατανάλωσης τροφής με σταθερή πρόσληψη της χοληστερόλης. Τα άτομα που συμμετείχαν ήταν ενήλικες, άνδρες και γυναίκες από το γενικό πληθυσμό και δεν παρουσίαζαν καμία διαταραχή στο μεταβολισμό των λιπιδίων, δεν έπασχαν από σακχαρώδη διαβήτη και δεν είχαν κάποια χρόνια λοίμωξη.

Τι έδειξαν τα αποτελέσματα;

Αντικατάσταση των κορεσμένων

  • με πολυακόρεστα λιπαρά, έδειξε στατιστικά σημαντική μείωση στην ολική και LDL χοληστερόλη κατά 1.171 mg/dL και 0.991 mg/dL αντίστοιχα, αλλά και σε μικρότερο βαθμό στα τριγλυκερίδια. Μικρή ήταν η μείωση και στην HDL χοληστερόλη.
  • με μονοακόρεστα, έδειξε αντίστοιχες μειώσεις στα λιπίδια του αίματος με την ολική χοληστερόλη να κατεβαίνει κατά 0.828 mg/dL και την LDL χοληστερόλη κατά 0.756 mg/dL.
  • με υδατάνθρακες, μείωσε την ολική χοληστερόλη και την LDL χοληστερόλη μεν αλλά σε μικρότερο βαθμό, κατά 0.738mg/dL και 0.594mg/dL αντίστοιχα. Ωστόσο, παρατηρήθηκε μικρή αύξηση στα τριγλυκερίδια.

Αντικατάσταση των trans

  • με πολυακόρεστα λιπαρά, έδειξε στατιστικά σημαντική μείωση στην ολική χοληστερόλη και στην LDL χοληστερόλη κατά 0.810 mg/dL και 0.864 mg/dL, αντίστοιχα. Μειώθηκαν και τα τριγλυκερίδια, ενώ η HDL χοληστερόλη αυξήθηκε.
  • με μονοακόρεστα λιπαρά, έδειξε επίσης σημαντική μείωση στην ολική, την LDL χοληστερόλη και στα τριγλυκερίδια, ενώ αυξήθηκε και η HDL χοληστερόλη.
  • με υδατάνθρακες, έδειξε στατιστικά σημαντική μείωση στην ολική χοληστερόλη κατά 0.414 mg/dl και στην LDL χοληστερόλη κατά 0.468 mg/dl
  • με κορεσμένα λιπαρά, έδειξε αύξηση στην ολική χοληστερόλη, αλλά και στην LDL και HDL χοληστερόλη.

Στοχεύοντας στις διατροφικές παρεμβάσεις για τον πελάτη σας

Οι μελέτες αυτές έδειξαν ότι ο κίνδυνος για ένα δυσμενές λιπιδαιμικό προφίλ μειώνεται, αν γίνει αντικατάσταση των κορεσμένων και των trans λιπαρών οξέων της διατροφής με ακόρεστα λιπαρά, εκ των οποίων τα πολυακόρεστα (PUFA) είναι η πιο ευεργετική επιλογή. Με αυτά τα ευρήματα, επιβεβαιώνονται και ενισχύονται τα συμπεράσματα από τις προηγούμενες αναφορές για τα κορεσμένα και τα trans λιπαρά που είχε εξάγει ο ΠΟΥ.
Συνεχίστε λοιπόν, να επιμένετε στην αντικατάσταση των κορεσμένων και trans λιπαρών με τα ακόρεστα λιπαρά. Ο παρακάτω πίνακας συνοψίζει κάποιες βασικές οδηγίες που μπορούν να αποτελούν διατροφικούς στόχους για τον πελάτη σας!

 

Υπάρχουσες διατροφικές συνήθειες  Προτεινόμενες αλλαγές
Τηγάνισμα  Βρασμός, ψήσιμο στο φούρνο ή το γκριλ και μαγείρεμα στην κατσαρόλα
Κρέατα με ορατό λίπος και κοτόπουλο με πέτσα  Αφαίρεση ορατών λιπών και προτίμηση λιπαρών ψαριών
Αγελαδινό βούτυρο  Αντικατάστασή του με φυτικά έλαια και φυτική μαργαρίνη
Έτοιμα επεξεργασμένα τρόφιμα όπως γλυκά  Ελέγξτε και αποφύγετε όσα αναγράφουν στην ετικέτα τους “μερικώς υδρογονωμένα λιπαρά” που υποδηλώνουν την παρουσία τρανς λιπαρών

 

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Brouwer, IA. Effect of trans-fatty acid intake on blood lipids and lipoproteins: a systematic review and meta-regression analysis. Geneva: World Health Organization; 2016

Mensink, RP. Effects of saturated fatty acids on serum lipids and lipoproteins: a systematic review and regression analysis. Geneva: World Health Organization; 2016

Ελένη Τσαχάκη
Ελένη Τσαχάκη Διαιτολόγος - Διατροφολόγος, M.Sc.

Η Ελένη Τσαχάκη είναι Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, M.Sc. με μετεκπαιδεύσεις στην τροποποίηση της διατροφικής συμπεριφοράς και τον τρόπο σκέψης γύρω από τη διατροφή. Ως αποτέλεσμα αυτών, μπορεί και αναγνωρίζει σύντομα λανθασμένα μοτίβα συμπεριφοράς και να βοηθά τους ανθρώπους να αποκτήσουν την ευεξία τους.

Μέσα στις συνεδρίες, χρησιμοποιεί νέες ιδέες και ειδικές τεχνικές που συνδυάζουν τη διατροφή, τη νευρολογία και τη ψυχολογία, καθώς και άλλες επιστήμες, παρέχοντας μία ολιστική προσέγγιση στη βελτίωση της ποιότητας ζωής. Παρέχει τις υπηρεσίες της, στο προσωπικό της διαιτολογικό γραφείο στη Γλυφάδα (Νότια Προάστια), καθώς και εξ’αποστάσεως (online).