Εισαγωγή
Η αθλητική απόδοση επηρεάζεται από σωματικούς, φυσιολογικούς και ψυχολογικούς παράγοντες, όπως η σύσταση σώματος, η διατροφή, ο ύπνος και η ψυχική υγεία. Κάθε άθλημα (αντοχής, δύναμης, διαλειμματικό) έχει διαφορετικές απαιτήσεις και οδηγεί σε διαφορετικές προσαρμογές του οργανισμού. Υπάρχουν διαφορές στη μυϊκή μάζα, στον μεταβολισμό και στις διατροφικές ανάγκες ανάλογα με το είδος του αθλήματος. Η παρούσα μελέτη στοχεύει στη σύγκριση αυτών των διαφορών για την καλύτερη υποστήριξη της απόδοσης και της υγείας των αθλητών.
Μέθοδοι
Στη μελέτη συμμετείχαν 77 αθλητές (49 άνδρες, 28 γυναίκες), ηλικίας 18–35 ετών, ενεργοί σε διάφορα αθλήματα. Ταξινομήθηκαν σε αθλητές αντοχής, δύναμης και διαλειμματικών αθλημάτων. Οι μετρήσεις πραγματοποιήθηκαν σε δύο επισκέψεις στο ερευνητικό κέντρο iMUDS και περιλάμβαναν: σύσταση σώματος, δύναμη, μεταβολικό ρυθμό ηρεμίας, διατροφική αξιολόγηση, σωματική δραστηριότητα και ποιότητα ύπνου. Οι συμμετέχοντες φορούσαν επιταχυνσιόμετρο για 9 ημέρες
Η μελέτη εγκρίθηκε από την Επιτροπή Δεοντολογίας της Junta de Andalucía, και όλοι οι συμμετέχοντες πληρούσαν συγκεκριμένα κριτήρια ένταξης (π.χ. ηλικία, ενεργός ενασχόληση με άθλημα, καλή υγεία).
Αποτελέσματα
Διαφορές στη σύνθεση του σώματος μεταξύ Αθλητών Αντοχής, Δύναμης και Διαλειμματικών Αθλημάτων
Οι αθλητές δύναμης και διαλειμματικών αθλημάτων εμφάνισαν υψηλότερο σωματικό βάρος, λιπώδη και άλιπη μάζα, καθώς και καλύτερους δείκτες οστικής πυκνότητας σε σύγκριση με τους αθλητές αντοχής. Οι αθλητές αντοχής παρουσίασαν χαμηλότερες τιμές σε όλες τις παραμέτρους σώματος, αλλά υψηλότερη εκτομορφία.
Διαφορές στην Διατροφική Πρόσληψη μεταξύ Αθλητών Αντοχής, Δύναμης και Διαλειμματικών Αθλημάτων
Δεν υπήρξαν σημαντικές διαφορές στη συνολική πρόσληψη ενέργειας, λίπους ή πρωτεΐνης ανά κιλό μεταξύ των ομάδων. Ωστόσο, οι αθλητές διαλειμματικής άσκησης κατανάλωσαν περισσότερη πρωτεΐνη (ποσοστιαία) από τους αθλητές αντοχής, ενώ οι αθλητές αντοχής είχαν υψηλότερη πρόσληψη υδατανθράκων, τόσο συνολικά όσο και ανά κιλό σωματικού βάρους. Δεν βρέθηκαν διαφορές στην κατανάλωση ζάχαρης, διαιτητικών ινών ή ομάδων τροφίμων.
Διαφορές στον Μεταβολικό Ρυθμό Ηρεμίας και τη Δύναμη Χειρολαβής μεταξύ αθλητών Αθλητών Αντοχής, Δύναμης και Διαλειμματικών Αθλημάτων
Δεν εντοπίστηκαν σημαντικές διαφορές μεταξύ των ομάδων αθλητών (αντοχής, δύναμης, διαλειμματικής άσκησης) στον μεταβολικό ρυθμό ηρεμίας (RMR) και στη δύναμη χειρολαβής σε σχέση με την άλιπη μάζα. Τα αποτελέσματα παρέμειναν αμετάβλητα και μετά τη συνεκτίμηση του φύλου.
Διαφορές στη Φυσική Δραστηριότητα και την Ποιότητα Ύπνου μεταξύ Αθλητών Αντοχής, Δύναμης και Διαλειμματικών Αθλημάτων
Δεν βρέθηκαν σημαντικές διαφορές μεταξύ των αθλητών αντοχής, δύναμης και διαλειμματικής άσκησης στην καθιστική συμπεριφορά, την ελαφριά και μέτρια σωματική δραστηριότητα, στα διαστήματα μέτριας έντασης προς έντονης σωματικής δραστηριότητας (MVPA), καθώς και στα βήματα ανά ημέρα. Ωστόσο, οι αθλητές αντοχής παρουσίασαν υψηλότερα επίπεδα έντονης σωματικής δραστηριότητας και μεγαλύτερη διάρκεια σε γρήγορο ρυθμό βημάτων σε σύγκριση με τους αθλητές δύναμης και διαλειμματικής άσκησης. Δεν βρέθηκαν επίσης διαφορές μεταξύ των ομάδων στις παραμέτρους ύπνου, όπως διάρκεια ύπνου και αριθμός αφυπνίσεων. Τα αποτελέσματα παρέμειναν ίδια όταν λήφθηκε υπόψη το φύλο.
Διαφορές στην Υποκειμενική Υγεία και Ευεξία μεταξύ Αθλητών Αντοχής, Δύναμης και Διαλειμματικών Αθλημάτων
Δεν βρέθηκαν σημαντικές διαφορές μεταξύ των αθλητών αντοχής, δύναμης και διαλειμματικής άσκησης στις συνολικές βαθμολογίες πολλών ψυχολογικών και φυσιολογικών ερωτηματολογίων (ADAM-Q, EAT-26, SRS, ASPS, PSQI, NUKYA, Overtraining, RESTQ-76, LEAF-Q). Ωστόσο, οι αθλητές διαλειμματικής άσκησης είχαν υψηλότερη βαθμολογία στους τραυματισμούς σύμφωνα με το LEAF-Q σε σύγκριση με τους αθλητές αντοχής. Τα αποτελέσματα παρέμειναν σταθερά και μετά την προσαρμογή για το φύλο.
Συμπεράσματα
Η μελέτη έδειξε ότι οι αθλητές δύναμης και διαλειμματικής άσκησης έχουν μεγαλύτερη άλιπη μάζα και οστική πυκνότητα από τους αθλητές αντοχής, οι οποίοι καταναλώνουν περισσότερους υδατάνθρακες και είναι πιο σωματικά δραστήριοι. Δεν βρέθηκαν σημαντικές διαφορές στον μεταβολισμό, τη δύναμη λαβής, τον ύπνο ή την αντιλαμβανόμενη υγεία. Τα ευρήματα τονίζουν την ανάγκη για εξατομικευμένα προπονητικά και διατροφικά πρωτόκολλα ανά τύπο αθλητή, ενώ προτείνεται περαιτέρω έρευνα με μεγαλύτερα δείγματα και βιοχημική ανάλυση.